Zararlı Enerji İzolasyonu ( LOTO ) Etiketle Kilitle

UYGULAMA ESASLARI
Herhangi bir dananım üzerinde çalışmaya başlamadan önce tüm enerji kaynakları kiltleme ve etiketleme işlemi aracılığıyla kontrol altına alınmalıdır. Bu standart mekanik ekipmanın beklenmedik bir şekilde çalışması, üzerindeki saklı enerjinin açığa çıkması veya tehlikeli bir kimyasalın yayılması nedeniyle ortaya çıkacak durumlardaki yaralanmaların engellenmesi için güvenli çalışma prosedürlerini tanımlar ve minimum gereksinimleri belirtir. Herhangi bir normal operasyon, ayar, kontrol, bakım, üretim değişikliği, temizlik, arıza vb. durumlarda bu prosedürde belirtilen kurallara uyulmalıdır.
ENERJİ KESME ADIMLARI
1-Hazırlık ve çalışanların uyarılması(risk analizinde enerji kesme adımlarının açıkça yazılması ve çalışanlarla paylaşılması –gerekli izinlerin alınması-risk analizindeki kkd lerin kullanılması)
2-Ekipmanın kapatılması(makina,,vana,tüp vb üzeri kapama mekanizmasının kapalı duruma getirilmesi)
3.Enerjinin izole edilmesi(Tüm enerji kaynakları tesbit edilir ve ekipmana enerji sağlayan tüm kaynak/ kaynaklar kapatılır)
4.E/K Aparatlarının takılması(loto)(Her çalışan tesbit edilen kaynak/kaynaklara üzerinde adı soyadı,şirket adı,telefon numarası yazan ve sadece tek anahtarı olan standart kilidini takar.Enerjinin hangi çalışma için ,hangi enerji kaynaklarının kesildiği ve işle ilgli bilgi alınabilecek sorumlu kişinin irtibat bilgisin yazıldığı etiket düşmeyecek şekilde takılır)
5.Depolanmış enerjinin serbest bırakılması Makine üzerindeki açma-kapama mekanizmasını açaık konuma getirerek çalışma yapılacak ekipmanın içindeki saklı enerjinin boşalması sağlanacak,sonrasında tekrar kapalı duruma getirilecek)
6.Kilitlemenin doğrulanması (Enerjisi kesilen ekipmanın enerjisinin kesin olarak kesildiğinden emin olmak için ekipmanın vana, start – stop butonu, şalter, flanş, dreyn hattı, kör hattı v.b. yerden denemesi yapılmalıdır)
7.Çalışmanın başlatılması Gerekli alan izolasyonu yapılarak çalışmaya başlatılır)
Ekipman/makinaya yeniden enerji vermek proses sistemlerinde her zaman enerji kesme işleminin tersi değildir. Mutlaka prosesin tehlikeleri göz önüne alınmalıdır.

ELEKTRİKLE ENERJİLENDİRİLMİŞ MEKANİK EKİPMANLARDA ENERJİ İZOLASYONU

1. Stop düğmesine basarak ekipmanı durdurun. Disconnect makina/ekipmanı durdurmak için kullanılmaz.
2. Disconnecti kapalı (sıfır) konumuna getirerek enerjiyi izole edin. Eğer birden fazla Disconnect varsa her birini kapatın.
3. Kendinize ait tek anahtarı olan kilidi Disconnect üzerine takın.
4. Alanı kontrol edin ve çalışma alanında kimsenin bulunmadığını doğrulayın. Alanı boşaltmak için sesli uyarın veya gürültülü ortamlarda siren kullanın. Saklı enerjinin boşaltılmasını sağlayın.
5. Ekipmanın doğru bir şekilde izole edildiğini doğrulamak için start butonuna basın ve makina/ekipmanın harekete geçmediğini görün. Daha sonra stop butonuna basarak çekili durumdaki kontakların düştüğünü doğrulayın.
6. Yukarıda belirtilen gerekli durumlarda ekipmanı etiketleyin
7. Çalışmaya başlayın.

HİDROLİK VEYA PNÖMATİK İLE ENERJİLENDİRİLMİŞ MEKANİK EKİPMANLARDA ENERJİ İZOLASYONU
Aşağıda verilen prosedüre göre hidrolik veya pnömatik ile enerjilendirilmiş mekanik ekipmanların güvenli bir şekilde izolasyonu yapılır. İşi yapacak kişi alan, ekipman/makina, enerji kaynağı, büyüklüğü, tehlikesi ve operasyon konusunda bilgili olmalı ve kontrolleri önceden yapmalıdır.

1. Stop düğmesine basarak ekipmanı durdurun.
2. Disconnecti kapalı (sıfır) konumuna getirerek basıncı izole edin. Bu sistemlerde vana veya hava Disconnecti güç kesme ünitesi olarak kullanılabilir. Ekipman tarafındaki saklı havanın boşaldığını doğrulayın.
3. Kendinize ait tek anahtarı olan kilidi Disconnect üzerine takın.
4. Alanı kontrol edin ve çalışma alanında kimsenin bulunmadığını doğrulayın. Alanı boşaltmak için sesli uyarın veya gürültülü ortamlarda siren kullanın. Saklı enerjinin güvenli bir şekilde boşaltılmasını sağlayın. İki kapalı vana arasındaki basınçlı sıvı, basınçlı hava, saklı enerjiye örnektir. (Yaylı veya askıda sistemler üzerindeki saklı enerji ya ekipman serbest konumuna getirilerek veya mekanizmayı kilitleyerek yapılır.)
5. Stop butonuna basarak çekili durumdaki kontakların düştüğünü doğrulayın.
6. Yukarıda belirtilen gerekli durumlarda ekipmanı etiketleyin
7. Çalışmaya başlayın

PANO ENERJİ KESİMİNİN KONTROLÜ
1.İlgili panonun enerjisini elektrik sistem sorumlusu nezaretinde beslenme noktasından şalterden kapatılarak kesilir.
2.Panoya LO/TO uygulaması yapılır.
3.Enerjinin varlığının-yokluğunun kontrolü için görevlendirilecek personelin yetkili olması gereklidir.
4.Enerjinin varlığının-yokluğunun kontrolü için görevlendirilecek personelin pano class sınıfına göre kişisel koruyucularını kullanır.
5.Voltaj ölçü aleti ile (avometre) enerji kontrolü yapılır.
6.Panoda enerji olmadığı doğrulanırsa,enerji altında kullanılması gereken PPE çıkarılarak pano üzerinde çalışılmaya devam edilir.
KİLİT KALDIRMAK VE EKİPMAN /MAKİNAYA YENİDEN ENERJİ VERMEK

1. Alanı kontrol edin. Makina/ekipmanın çalışması için bir tehlike olmadığını ve alanda kimsenin bulunmadığını doğrulayın. Etiketi kaldırın.
2. Her çalışan kendine ait kilidi Disconnect üzerinden kaldırır. Başkasına ait kilit kaldırılmaz.
3. Sesli bir şekilde alandakileri uyarın. Gürültülü ortamlarda siren kullanın. Disconnecti açık konuma getirin.
4. Start butonuna basarak çalıştırın.

Bir problem olduğunda ve ekipmana yeniden müdahale etmek gerektiğinde bir önceki adımlarda anlatılan prosedürü uygulayın.

BAŞKASINA AİT KİLİDİN KALDIRILMASI

Her çalışan işini bitirdikten sonra kendine ait kilidi taktığı yerden kaldırmalıdır. Başkasına ait kilit sökülemez. Eğer kilit sahibi o anda çalışma alanında değilse kendisine mutlaka ulaşılmalı, çalışma alanına getirilmeli ve daha sonra kendi kilidini sökmesi istenmelidir. Kilidin takan kişi değil başkası tarafından kaldırılması gerekirse sistem sorumlusu ve isg uzmanına danışıldıktan sonra Başkasına ait kilidi kaldırma izin formu (İSG F 608)doldurulup, onaylanarak sistem sorumlusu nezaretinde kilit kesilerek kaldırılır.
KİLİTLEME ÖNCELİĞİ
Elektrikli ekipmanların enerjileri izole edilirken aşağıda belirtilen önceliğe göre hareket edin.

1. Ekipman üzerindeki lokal disconnecti kapatın ve kilitleyin
2. Lokal disconnet yoksa MCC üzerindeki disconnecti kapatın ve kilitleyin
3. Local disconnect yok ve MCC üzerindeki disconnect kilitlenmiyorsa ana disconnecti kilitleyin
4. Bunun dışındaki durumlarda elektrik sistem sorumlusu ve isg uzmanına danışın.

Yetkiniz olmayan ve eğitim almadığınız bir ekipmana müdahele etmeyin.