Merdivenlerin Boyutları
Dış mekanlarda yapılacak merdivenler TS 9111’e uygun olmalıdır.
Merdivenlerde genişlik, tırabzandan tırabzana en az 180 cm olmalıdır. Merdiven yanlarında su tahliye olukları yapılmalıdır.
Basamak genişliği ve yüksekliği;
“2h+b= 60 cm” formülü kullanılarak hesaplanır.
h= Basamak yüksekliği (cm)
b= Basamak genişliği (cm)
Basamak yüksekliği maksimum 15 cm, basamak genişliği ise en az 30 cm olmalıdır. Ayrıca, merdivende yer alan basamak gruplarında, basamaklar arasında yükseklik farkı olmamalı, bütün basamaklar eşit yükseklikte olmalıdır.
300 cm’ den daha geniş olan merdivenlerin ortasında ilave tırabzan yapılmalıdır.
Aynı yönde devam eden merdivenli yollarda; arazinin topografik yapısına bağlı olarak yükseklik farkı 1,80 cm’nin üstünde ise merdivenler arasında 200 cm’lik sahahlık olmalıdır.
Merdiven, merdiven sahanlığında yön değiştiriyorsa sahanlık alanı en az 180 cm x 180 cm olmalıdır.
Merdivenlerde Yüzey Kaplaması
Görme özürlü kişilerin merdivenleri bulabilmeleri ve algılayabilmeleri için hissedilebilir kabartmalı yüzeylerden faydalanılmalıdır. Hissedilebilir yüzey, ilk basamaktan hemen önce, sahanlıklarda ve merdiven bitiminde merdiven genişliği kadar boşluktan sonra yer almalıdır.
Hissedilebilir yüzey en az 60 cm genişliğinde ve renk / doku bakımından farklı ve algılanabilir olmalıdır.
Merdivenlerin yürüme yüzeylerinde pürüzlü, kaymayı önleyen kaplama kullanılmalıdır. Gerekiyorsa merdivenin üzeri hava etkilerine karşı kapatılmalıdır.
Basamak ve rıhtlar ayrı renkte gösterilmelidir. Basamak ucunda 2,5 cm eninde koruyucu kaymaz bir şerit bulunmalı, koruyucu malzeme, takılıp düşmeyi önleyecek, çıkıntı yapmayacak, basamak yüzeyi ile düz olacak şekilde monte edilmelidir.
Merdivenlerin başlangıcında ve sonunda görme özürlüler için 120 cm uzunluğunda düz ve değişik dokuda kaplama malzemesi ile döşenmiş sahanlık olmalıdır.
Merdivenlerde Güvenlik
Merdivenlerin her iki tarafına, genişliği, konumu nasıl olursa olsun mutlaka tırabzan monte edilmelidir.
Tırabzanlar, merdivenin başlangıç ve bitiminde ilk ve son basamaktan 45 cm ilerisine uzatılmalıdır (Şekil 27) Tırabzanlardaki bu uzatmaların uç kısmı, herhangi bir sakatlanmayı önlemek için yuvarlaklaştırılmalıdır.
Tırabzan yüksekliği merdivende en az 80 cm, en çok 90 cm olmalıdır.
Tırabzanlar sıcağa ve soğuğa karşı dayanıklı, kaymayı önleyen bir malzemeyle kaplanmalıdır.
Tırabzanlar özürlülerin ve çocukların kullanımına uygun olarak iki farklı yükseklikte (tercihen 55-65 cm) olmalıdır.
Tırabzanlar, dayanan bir kişinin vücut kütlesine dayanabilecek şekilde yere veya duvara emniyetle tutturulmuş olmalıdır.
Düşme tehlikesini azaltmak için açık ve çıkıntılı uçlu basamak tasarımından kaçınılmalıdır.
Yayaların merdivenleri kolaylıkla ve emniyetli bir şekilde kullanabilmeleri için, merdivenler, basamaklarda gölge meydana gelmeyecek bir şekilde karşıdan ve iyi (mümkünse yol aydınlatmasından daha yüksek seviyede) aydınlatılmalıdır.
Merdiven yanında yapılacak bitkilendirmelerde, yüzeyi kaygan hale getirmeyecek, meyve dökmeyen bitkiler seçilmelidir.