Yüksekte çalışma inşaat, bakım ve imalat gibi birçok sektörde yaygındır. Birçok işin önemli bir parçası olmakla birlikte, aynı zamanda en tehlikeli işlerden biridir. Yüksekten düşmeler, işyeri yaralanmaları ve ölümlerinin önde gelen nedenlerinden biridir ve bu kazaların çoğu uygun güvenlik önlemleri ve eğitimle önlenebilir.
Bu yazıda, yüksekte çalışırken meydana gelen kazaların yaygın nedenlerinden bazılarını inceleyecek ve bunları önlemeye yönelik ipuçları vereceğiz. İster işçi, ister amir ya da güvenlik uzmanı olun, yüksekte çalışma ile ilgili riskleri anlamak güvenli ve üretken bir işyeri yaratmak için çok önemlidir. Öyleyse gelin bu kritik konu hakkında daha fazla bilgi edinelim.
Yüksekte çalışma, kişisel yaralanmaya neden olabilecek bir seviyeden diğerine düşme riski ile yapılan herhangi bir işi ifade eder. Buna merdivenler, iskeleler, çatılar veya yükseltilmiş çalışma platformları üzerinde gerçekleştirilen görevler de dahildir. Potansiyel riskler nedeniyle, yüksekte görev yaparken çalışanların güvenliğini sağlamak çok önemlidir.
Kazaların Yaygın Nedenlerini Anlamanın Önemi
Kazaların yaygın nedenlerini anlamak, gelecekte bunların meydana gelmesini önlemek için çok önemlidir. İşte bunun neden önemli olduğuna dair bazı nedenler:- Önleme: Kazaların yaygın nedenlerini anlayarak, ilk etapta meydana gelmelerini önlemek için adımlar atılabilir. Örneğin, kazalar ekipmanın yetersiz bakımından kaynaklanıyorsa, bu tür kazaları önlemek için düzenli bakım kontrolleri planlanabilir.
- Güvenlik: Kazaların yaygın nedenleri hakkında bilgi sahibi olmak, bireylerin ve kuruluşların güvenliği sağlamak için uygun önlemleri almalarına yardımcı olabilir. Bu, güvenlik protokollerinin uygulanmasını, uygun koruyucu ekipmanların sağlanmasını veya çalışanların makineleri güvenli bir şekilde kullanmaları için eğitilmesini içerebilir.
- Maliyet tasarrufu: Kazalar hem insan maliyeti hem de finansal maliyet açısından pahalı olabilir. Kazaların yaygın nedenlerini anlayarak, bireyler ve kuruluşlar kaza riskini en aza indirmek ve uzun vadede tasarruf etmek için adımlar atabilirler.
- Yasal uyumluluk: Bazı sektörlerde güvenlik yönetmeliklerine uyum zorunludur. Kuruluşlar, kazaların yaygın nedenlerini anlayarak ilgili düzenlemelere uyduklarından emin olabilir ve yasal sorumluluktan kaçınabilirler.
- İtibar: Kazalar, özellikle de önlenebilir olarak görülüyorsa, bir kuruluşun itibarına zarar verebilir. Kuruluşlar kazaların yaygın nedenlerini anlayarak bunları önlemek için adımlar atabilir ve güvenliğe olan bağlılıklarını göstererek itibarlarını artırabilirler.
Yüksekte Çalışmanın Neden Olduğu Kazalara İlişkin İstatistikler
Yüksekte çalışma ile ilgili kazalar ne yazık ki dünya çapında oldukça yaygındır. Uluslararası Çalışma Örgütü'ne (ILO) göre, yüksekten düşme, işyerindeki ölümlerin önde gelen nedenlerinden biridir ve dünya çapındaki tüm ölümcül kazaların %20'sini oluşturmaktadır.İşte yüksekte çalışmanın neden olduğu kazalarla ilgili bazı istatistikler:
- Amerika Birleşik Devletleri'nde yüksekten düşme, mesleki ölümlerin önde gelen nedenlerinden biridir. 2020 yılında ABD'de 880 ölümcül düşme yaşanmıştır ve bu rakam tüm işyeri ölümlerinin %12'sini oluşturmaktadır.
- Birleşik Krallık'ta da yüksekten düşmeler, işyeri ölümlerinin önemli bir nedenidir. Sağlık ve Güvenlik İdaresi'ne (HSE) göre, 2020/21 yıllarında işçilerde meydana gelen tüm ölümcül yaralanmaların %29'unu yüksekten düşmeler oluşturmuştur.
- Avustralya'da yüksekten düşme, işyerinde ciddi yaralanma ve ölümlerin en yaygın nedenlerinden biridir. 2019 yılında, yüksekten düşmeler tüm işçi ölümlerinin %23'ünü oluşturmuştur.
- Hindistan'da yüksekten düşmeler, işyeri kazalarının önemli bir nedenidir. Ulusal Suç Kayıt Bürosu'na göre, yüksekten düşmeler 2019 yılında tüm ölümlü kazaların %10'unu oluşturmuştur.
- Küresel olarak, her yıl 500.000'den fazla insanın düşme nedeniyle öldüğü ve bu ölümlerin çoğunun işyerinde meydana geldiği tahmin edilmektedir.
Yüksekte Çalışırken Meydana Gelen Kazaların Yaygın Nedenleri
Yüksekte çalışmak önemli risklerle ilişkilidir ve uygun güvenlik önlemleri alınmazsa ciddi kazalara yol açabilir. İşte yüksekte çalışırken meydana gelen kazaların 10 yaygın nedeni:1. Yetersiz Eğitim
Yüksekte çalışma kazaları, ciddi yaralanma ve hatta ölüm dahil olmak üzere ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu kazaların önde gelen nedenlerinden biri yetersiz eğitimdir. Çalışanlar uygun şekilde eğitilmediğinde, potansiyel tehlikeleri fark edemeyebilir, ekipmanı doğru kullanamayabilir veya güvenlik önlemlerini etkili bir şekilde uygulayamayabilirler. Bu durum düşme ve diğer kaza risklerini önemli ölçüde artırabilir. Yetersiz eğitim, aşağıdakiler gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir:- Güvenliğe yeterince önem verilmemesi: İşverenler güvenlik eğitimine öncelik vermeyebilir, bu da çalışanların yüksekte güvenli bir şekilde çalışmak için gerekli eğitimi almamasına neden olur.
- Eğitim kaynaklarının yetersizliği: Daha küçük şirketler veya sınırlı kaynaklara sahip olanlar kapsamlı eğitim materyallerine, kurslara veya eğitmenlere erişemeyebilir ve bu da çalışanların uygun eğitimi alamamasına yol açabilir.
- Eksik veya eski eğitim: Çalışanlar bir noktada eğitim almış olabilir, ancak bu eğitim ilgili tüm konuları kapsamamış veya güncelliğini yitirmiş olabilir, bu da bilgi ve becerilerinde eksikliklere yol açabilir.
- Tutarsız eğitim: Farklı çalışanlar farklı seviyelerde eğitim almış olabilir, bu da ekip üyelerinin bilgi ve becerilerinde tutarsızlıklara yol açar.
- Aşırı güven veya kayıtsızlık: Uzun süre yüksekte çalışan işçiler, devam eden eğitim ve tazeleme kurslarının önemini göz ardı ederek kendilerine aşırı güvenebilir veya kayıtsız kalabilirler.
İşverenler kaza riskini azaltmak ve tüm çalışanlar için güvenli bir çalışma ortamını teşvik etmek için bu tür programları uygulamaya öncelik vermelidir. Ayrıca, çalışanların zaman içinde bilgi ve becerilerini korumalarını sağlamak için düzenli yenileme eğitimleri verilmelidir.
2. Yetersiz Düşme Koruması
Emniyet kemerleri, korkuluklar veya güvenlik ağları gibi uygun düşmeye karşı koruma ekipmanlarının eksikliği yüksekten düşme riskini artırır. Düşmeler ciddi yaralanma veya ölümle sonuçlanabileceğinden, yüksekte çalışırken düşmeye karşı koruma kritik önem taşır. Yetersiz düşme koruması, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir:- Düşme tehlikelerinin belirlenmemesi: İşverenler tüm potansiyel düşme tehlikelerini tanımlamayabilir ve bu da uygun düşme koruması ekipmanının sağlanmamasına neden olabilir.
- Yetersiz ekipman: Sağlanan düşmeye karşı koruma ekipmanı, nicelik veya nitelik açısından işçileri düşmelerden uygun şekilde korumak için yetersiz olabilir.
- Ekipmanın yanlış kullanımı veya bakımı: Emniyet kemerlerinin veya korkulukların uygun şekilde bağlanmaması gibi doğru kullanılmayan düşmeye karşı koruma ekipmanları etkisiz olabilir. Ayrıca, emniyet kemerlerinin aşınma ve yıpranmaya karşı kontrol edilmemesi gibi, yeterli bakım yapılmazsa ekipman amaçlandığı gibi çalışmayabilir.
- Uygun planlama eksikliği: İşverenler, ihtiyaç duyulan düşmeye karşı koruma ekipmanının türünü yeterince planlamayabilir, bu da yetersiz veya uygun olmayan ekipmanın sağlanmasına neden olabilir.
- Maliyet değerlendirmeleri: İşverenler güvenlik yerine maliyete öncelik verebilir ve bu da düşmeye karşı koruma ekipmanına yetersiz yatırım yapılmasına neden olabilir.
Son olarak, işçi güvenliğine her zaman maliyet hususlarından daha fazla öncelik verilmelidir. Ancak diğer taraftan, işçiler de güvenlikleri konusunda uyanık olmalı ve yüksekte çalışırken sürekli olarak verilen ekipmanı kullanmalıdır. Bu, herkesin iş sahasında güvende kalmasını sağlar.
3. Bakımı Kötü Yapılan Ekipmanlar
Merdiven, iskele veya kişisel koruyucu ekipman gibi hasarlı veya yıpranmış ekipmanların kullanılması, yeterli destek veya koruma sağlayamayarak kazalara neden olabilir. Bakımı kötü yapılan ekipmanlar tehlikeli olabilir ve aşağıdaki nedenlerden dolayı kazalara yol açabilir:- Denetim eksikliği: İşverenler veya işçiler ekipmanı kullanmadan önce kontrol etmeyebilir, bu da hasarlı veya yıpranmış ekipmanın kullanılmasına yol açabilir.
- Yetersiz bakım: İşverenler, bağlantı yerlerinin yağlanmaması, vidaların sıkılmaması veya aşınmış parçaların değiştirilmemesi gibi nedenlerle ekipmanın bakımını düzgün bir şekilde yapmayarak ekipmanın arızalanmasına veya bozulmasına neden olabilir.
- Uygunsuz depolama: Nemli veya aşındırıcı ortamlar gibi uygunsuz şekilde depolanan ekipman hasar görebilir ve kullanımı güvensiz hale gelebilir.
- Yanlış kullanım: Çalışanlar ekipmanı, örneğin merdivenleri veya iskeleleri ağırlık sınırlarının ötesinde aşırı yükleyerek ekipmanın arızalanmasına yol açacak şekilde yanlış kullanabilir.
- Kullanım yaşı: Çok eski veya modası geçmiş ekipmanlar güvenlik standartlarını karşılamayabilir veya zamanla yıpranıp hasar görerek kullanımı güvensiz hale gelebilir.
İşçiler ayrıca ekipmanın doğru kullanımı, muayenesi ve bakımı konusunda eğitilmeli, ekipman aşındığında veya hasar gördüğünde fark edilmesine özel önem verilmelidir. Son olarak, çalışanlar güvensiz veya vasatın altında bir ekipman gördüklerinde amirlerini uyarmaktan çekinmemelidir. Bu önlemler akılda tutularak, yüksekte çalışırken meydana gelen kazaların çoğu kolaylıkla önlenebilir.
4. Stabil Olmayan Çalışma Yüzeyleri
Kaygan, düz olmayan veya dengesiz yüzeylerde çalışmak düşmelere ve kazalara yol açabilir. Dengesiz çalışma yüzeyleri aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir:- Çevresel faktörler: Açık havada yüksekte çalışmak çalışanları yağmur, kar veya rüzgar gibi hava koşulları nedeniyle dengesiz yüzeylere maruz bırakabilir.
- Yüzey koşulları: Çatlak, delik veya buzlu yüzeyler gibi düz olmayan veya kaygan yüzeyler yüksekte çalışmayı dengesiz hale getirebilir ve düşme riskini artırabilir.
- Yetersiz destek: Bazı yüzeyler çalışanlar veya ekipmanlar için yeterli destek sağlamayabilir, bu da onları dengesiz ve güvensiz hale getirebilir.
- Yanlış sabitlenmiş ekipman: Merdiven veya iskele gibi güvenli bir şekilde sabitlenmemiş ekipmanlar hareket edebilir veya kayabilir, bu da dengesiz çalışma yüzeylerine yol açabilir.
Ayrıca, bu güvenlik aparatları aşırı yükleme yapılmadan sıkıca sabitlenmelidir. Yüksekte çalışırken ciddi yaralanma veya trajedilerden kaçınmak için kayma ve düşmeleri önlemeye yönelik proaktif adımlar atmak çok önemlidir.
5. Aşırı Uzanma veya Aşırı Yüklenme
Yüksekte çalışırken çok uzağa uzanmaya veya çok fazla ağırlık taşımaya çalışan işçiler dengelerini kaybedebilir ve düşebilirler. Aşırı uzanma veya aşırı yüklenme, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı meydana gelebilir:- Yetersiz ekipman: Çok kısa veya yeterince sağlam olmayan ekipman, çalışanların görevleri tamamlamak için aşırı uzanmasını gerektirebilir veya yük taşımak için yeterli destek sağlamayabilir, bu da dengesizliğe ve düşmelere yol açabilir.
- Ekipmanın yanlış kullanımı: Çalışanlar, daha yükseklere ulaşmak için merdivenin en üst basamağında durmak veya bir iskele veya platform üzerinde çok fazla ağırlık taşımak gibi ekipmanları uygunsuz şekilde kullanabilir.
- Planlama eksikliği: İşverenler görevleri tamamlamak için gerekli ekipmanı yeterince planlamayabilir, bu da çalışanların doğaçlama yapmasına ve aşırı uzanmasına yol açabilir.
- Acelecilik veya çok görevlilik: Çalışanlar görevleri tamamlamak için acele edebilir veya birden fazla iş yapmaya çalışabilir, bu da aşırı uzanmaya, aşırı yüklenmeye ve kazalara yol açabilir.
6. Yetersiz Risk Değerlendirmesi
İşe başlamadan önce potansiyel tehlikelerin belirlenmemesi ve değerlendirilmemesi, öngörülemeyen tehlikeler nedeniyle kazalara neden olabilir. Yetersiz risk değerlendirmesi, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir:- Bilgi eksikliği: İşverenler veya işçiler yüksekte çalışmayla ilgili potansiyel tehlikeleri belirlemek için gerekli bilgi veya uzmanlığa sahip olmayabilir.
- Kayıtsızlık: İşverenler veya işçiler yüksekte çalışmanın rutin bir iş olduğunu düşünerek kayıtsız kalabilir ve bu da potansiyel tehlikelere dikkat edilmemesine yol açabilir.
- Uzmanlara danışılmaması: İşverenler potansiyel tehlikeleri belirlemek ve değerlendirmek için güvenlik uzmanları gibi uzmanlara danışmayabilir.
- Eksik veya güncel olmayan risk değerlendirmesi: Risk değerlendirmeleri kapsamlı olmayabilir veya güncel olmayabilir, bu da gözden kaçan tehlikelere veya güncel olmayan güvenlik önlemlerine yol açabilir.
İşin türü, yeri ve gerekli ekipmanın dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi, yetersiz risk değerlendirmesinin sonuçlarından potansiyel olarak kaçınmak için çok önemlidir; bunlar küçük düşmelerden yaralanma ve hatta ölümle sonuçlanan daha ciddi kazalara kadar değişebilir. Bu nedenle, işverenlerin risk değerlendirmesi yaparken yeterliliğe öncelik vermeleri gerekir, çünkü bu, çalışanlarının güvenliğini garanti altına almaya yardımcı olacaktır.
7. Ekipmanın Uygunsuz Kullanımı
Ekipmanın yanlış veya tasarlanmamış amaçlar için kullanılması kaza riskini artırır. Ekipmanın yanlış kullanımı, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı meydana gelebilir:- Bilgi veya eğitim eksikliği: Çalışanlar ekipmanı doğru kullanma konusunda yeterli eğitim almamış olabilir veya ekipmanı güvenli bir şekilde kullanmak için gerekli bilgiye sahip olmayabilir.
- Yetersiz ekipman seçimi: İşverenler söz konusu görev için uygun ekipmanı seçmeyebilir, bu da işçilerin iş için uygun veya güvenli olmayan ekipman kullanmasına yol açabilir.
- Yanlış kullanım: Çalışanlar, üreticinin talimatlarına uymayarak veya ekipmanı güvenlik kurallarına göre kullanmayarak ekipmanı yanlış kullanabilir.
- Bakım eksikliği: Uygun şekilde bakımı yapılmayan ekipman arızalanabilir veya amaçlandığı gibi çalışmayarak kazalara yol açabilir.
İşverenler, çalışanlarının herhangi bir ekipmanı kullanma konusunda uygun şekilde eğitildiğinden emin olmalıdır; bu, kazaların meydana gelmesini önlemeye yardımcı olacaktır çünkü çalışanlar ekipmanı en iyi şekilde nasıl kullanacaklarını bilecek ve işlerini minimum riskle verimli bir şekilde tamamlayacaklardır.
8. Hava Koşulları
Şiddetli rüzgar, yağmur veya kar gibi olumsuz hava koşulları, görüş mesafesini azaltarak, yüzeyleri kayganlaştırarak veya ekipmanın arızalanmasına neden olarak yüksekte çalışmayı daha tehlikeli hale getirebilir. Hava koşulları öngörülemez olabilir ve sert hava koşullarında yüksekte çalışmak son derece tehlikeli olabilir. Olumsuz hava koşulları aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir:- Mevsimsel değişiklikler: Hava koşulları, kasırga mevsiminde şiddetli rüzgarlar veya kış aylarında kar ve buz gibi mevsime bağlı olarak önemli ölçüde değişebilir.
- Konum: Kıyı bölgeleri gibi belirli coğrafi yerlerde yüksekte çalışmak, çalışanları şiddetli rüzgar veya şiddetli yağmur gibi sert hava koşullarına maruz bırakabilir.
- Hava tahmini yanlışlıkları: Hava tahminleri bazen hatalı olabilir, bu da beklenmedik hava koşullarına ve potansiyel kazalara yol açabilir.
9. İletişim ve Koordinasyon Eksikliği
Ekip üyeleri veya amirler arasındaki zayıf iletişim yanlış anlamalara, hatalı prosedürlere veya gözden kaçan tehlikelere yol açarak kaza riskini artırabilir. İletişim ve koordinasyon eksikliği, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir:- Dil engelleri: Farklı dilleri konuşan işçiler iletişim kurmakta zorluk çekebilir, bu da yanlış anlamalara veya talimatların yanlış yorumlanmasına yol açabilir.
- Farklı çalışma kültürleri: Farklı geçmişlerden veya kültürlerden gelen çalışanların farklı çalışma tarzları veya beklentileri olabilir, bu da yanlış anlamalara veya çatışmalara yol açabilir.
- Açık talimatların olmaması: Amirler net talimatlar vermeyebilir veya çalışanların ne yapacaklarını bildiklerini varsayarak kafa karışıklığına veya hatalara yol açabilir.
- Yetersiz eğitim: İletişim veya ekip çalışması konusunda yeterli eğitim almamış çalışanlar birlikte etkili bir şekilde çalışmakta zorluk çekebilir.
- Zayıf iletişim kanalları: İşverenler telsiz veya akıllı telefon gibi yeterli iletişim kanalları sağlamayabilir ve bu da önemli bilgilerin iletilmesinde zorluklara yol açabilir.
Bu tür sonuçları önlemek için işverenler açık talimatlar vermeye, çalışanları arasında açık iletişimi savunmaya ve herkesin etkili bir şekilde iletişim kurabilmesini sağlayacak uygun kanallar oluşturmaya odaklanmalıdır. Bunu yapmak, herkesin görevler ve birlikte çalıştığı kişilerle ilgili ne bekleyeceğini bildiği bir ortam yaratacak ve sonuçta herkes için üretken ve güvenli bir işyeri sağlanmasına yardımcı olacaktır.
10. İnsan Hatası
Bir emniyet kemerini sabitlememek veya bir merdiveni kilitlememek gibi basit hatalar, yüksekte çalışırken düşmelere ve diğer kazalara neden olabilir. İnsan hatası, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı meydana gelebilir:- Odaklanma veya dikkat eksikliği: Yorgun veya dikkati dağınık olan işçiler yüksekte çalışırken hata yapabilirler.
- Eğitim veya deneyim eksikliği: Yeterince eğitimli veya deneyimli olmayan işçiler yüksekte çalışırken hata yapabilir.
- Aşırı güven: Uzun süre yüksekte çalışan işçiler kendilerine aşırı güvenebilir ve güvenlik protokollerine uymayı ihmal edebilir.
- Acelecilik veya çok görevlilik: Görevleri tamamlamak için acele eden veya çoklu görev yapmaya çalışan işçiler önemli güvenlik önlemlerini veya prosedürlerini gözden kaçırabilir.
Sonuç
Ne yazık ki, yüksekte çalışırken meydana gelen kazalar yaygındır ve ciddi yaralanma ve hatta ölümle sonuçlanabilir. İşçiler ve işverenler bu tür kazaları önlemek için gerekli güvenlik önlemlerini almalıdır. Yüksekte çalışırken meydana gelen kazaların yaygın nedenleri arasında yetersiz eğitim, uygun güvenlik ekipmanlarının eksikliği, ekipmanların bakımının yetersiz olması ve risklerin değerlendirilip azaltılmaması yer alır.İşverenler bu nedenleri ele alarak ve uygun güvenlik önlemlerini uygulayarak çalışanların korunmasını ve kazaların en aza indirilmesini sağlayabilir. Yüksekte çalışırken güvenliğin her zaman en önemli öncelik olması gerektiğini unutmamak önemlidir.
Kaynak: