• Sayın Üyeler,

    Site görünümünün gündüz açık renk tema, gece koyu renk tema olacak şekilde otomatik değişmesini sağlayan bir düzenleme yapılmıştır. Görünümün otomatik değişmesini istemiyorsanız, bu ayarı hesap tercihlerinizden kolaylıkla değiştirebilirsiniz. Açık/Koyu temalar arasında ki geçişin otomatik olmasını istemeyen üyelerimiz üst menüde yer alan simgeler yardımıyla da kolayca geçiş yapabilirler.

    Site renklerinin günün saatine göre ayarlanmasının göz sağlığına faydaları olduğu için böyle bir düzenleme yapılmıştır. Fakat her üye görünüm rengini tercihine göre kullanmaya devam edebilecektir.

Topraklama Direnç Değerleri Kaç Ohm Olmalı?

Musa Kamil Ekin

Musa Kamil Ekin

Yönetim Grubu
Katılım
6 Nisan 2015
Sertifika
C Sınıfı
Firma
BelKo ltd.şti.
Topraklama bir tesisin can ve mal güvenliğinin sağlanmasında temel unsurlardan biridir. Topraklama sayesinde bir tesiste hem cihazların sağlıklı şekilde çalışması sağlanırken, hem de insan sağlığı korunur. İyi bir topraklama aynı zamanda aşırı gerilimlerden korurken, tesis boyunca gerilim dengesini sağlar. Topraklama temel olarak işletme topraklaması, koruma topraklaması ve fonksiyon topraklaması olarak 3e ayrılır. Örneğin yıldırımdan korunma topraklaması bir fonksiyon topraklamasıdır. Tesisin yıldırımdan korunma fonksiyonunu yerine getirir. Yasalara göre topraklama ölçümleri düzenli olarak yapılmalıdır.

TOPRAKLAMA DİRENÇ DEĞERLERİ
Topraklamadaki bir diğer önemli unsur, topraklama direnç değerlerinin değeridir. Uluslararası standartlara göre tavsiye edilen topraklama direnç değerleri;

  • Ana enerji dağıtım panoları 0.5 Ohm
  • Büyük tali dağıtım panoları = 1 Ohm
  • Küçük tali dağıtım panoları = 2 Ohm
  • Nötr ucu = 2 Ohm
  • Bağlantı yerleri = 4 Ohm
  • Orta gerilim ağları = 2 Ohm
  • Yıldırım darbe koruyucu = 4 Ohm
  • Kule 20-30 Ohm
topraklama-direnci.jpg

Topraklama direnç değerleri düzenli olarak takip edilmelidir.

TOPRAKLAMA DİRENCİNİ AZALTMAK İÇİN İPUÇLARI
  • Bağlantı kısımlarında oluşan korozyonları ortadan kaldırın. Yine bağlantı yerlerinde meydana gelen deformasyonları engellemeye çalışın.
  • Direnç düşürücü kimyasal kullanın
  • Daha büyük topraklama elektrotu kullanın

Tarih 17 Nisan 2016
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!
 
Tarihe göre sırala Oylamaya göre sırala

Paratoner Topraklama Ölçümü Kaç OHM Olmalıdır​


TS EN 62305-3 standartına göre tavsiye edilen paratoner topraklama direnci üst sınırı 10 ohm dur.


Makina Gövde Topraklaması Kaç OHM Olmalıdır​


Elektrik Tesislerinde Topraklamalar yönetmeliği Madde 10/c-2 de tavsiye edilen koruma topraklama değeri 1 ohm olarak belirtilmiştir.

Yönetmelik veya TSE Standartları dışında özel kurum şartnameleri bulunmaktadır.

Topraklama Direnci Kaç Ohm Olmalıdır?

Bilindiği üzere prizler sigortalar üzerinden beslenir. Makinalar şalterler veya sigortalar üzerinden enerji alır. Biz bu sigorta ve şalterleri devre kesiciler olarak adlandıralım. Devre kesicilerin piyasada en çok kullanılanları ve ani açma akımları şu şekildedir.

Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!

  1. B Tipi : Ani açma nominal akımın 5 katı
  2. C Tipi : Ani açma nominal akımın 10 katı
  3. D Tipi : Ani açma nominal akımın 15 katı
  4. TMŞ Tipi : Ani açma nominal akımın 10 katı
Kaçak akım röleleri için ise 30mA , 300mA veya toroidal ise ayarlandığı kaçak akım miktarı baz alınır. 500mA, 1A , 2A gibi.
Örneğin C16A sigorta ile beslenen priz için topraklama direnç sınır değeri şu şekilde hesaplanır.

C16 ani açma akımı nominal akımın 10 katıdır. 16×10=160A lik kaçak anında direkt atacak ve devreyi kesecektir. Peki bu 160A akımın akabilmesi için gerekli direnç nedir? Tehlikeli dokunma gerili 50V tur. 50V / 160A=0.3125 ohm değerinden daha düşük olmalıdır.

Ana mantık bu şekildedir. Özellikle TMŞ ve C Tipi sigortalarda ani açma akımları yüksek olduğu için Kaçak Akım Rölesi kullanılması durumunda bu direnç değerleri daha yüksek değerleri kabul edilebilir kılmaktadır.

Örneğin C16A sigorta ile beslenen priz için 30mA kaçak akım rölesi bulunsun topraklama direnç sınır değeri şu şekilde hesaplanır.

Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!

Bu sefer sınır değer hesabı kaçak akım rölesine göre yapılır. 50V / 30 mA = 1.666,7 ohm değerinden düşük olmalıdır. Bu değer çok büyüktür gerçekte böyle değerler göremezsiniz ama 2 ohm değeri bile kaçak akım rölesi kullanılması durumunda sınır değer hesabına göre uygun kabul edilmektedir.
Topraklama sınır değer hesapları kesiciler, toroid röleler, tmş, gibi tüm şalt malzemelerde yapılmaktadır. Merak ettiklerinizi yorumlarda belirtebilirsiniz.

Kaynak :
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!
 
Moderatörün son düzenlenenleri:
Oyla 0 Olumsuz oyla
Merhaba,
1. Topraklama direnç değerleri için bahsettiğiniz uluslar arası standartlar hangileri acaba?
2. Elektrik Tesislerinde Topraklamalar yönetmeliği Madde 10/c-2 de bahsedilen direnç değeri topraklama direnç değeri değil "Koruma iletkenlerinin, ana ve tamamlayıcı potansiyel dengeleme iletkenleri bağlantılarının sürekliliğinin ölçülmesi ve denetlenmesi" ile ilgili direnç değeridir.
 
bkobak' Alıntı:
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view quote content!
Genişletmek için tıklayın ...
bkobakYukarıda ki bilgide yer alan değerleri baz almadan genel olarak yazıyorum. Topraklama değerlerinin geçtiği bazı uluslararası standartlar aşağıdadır.
  • IEEE Std 142-2007 IEEE Recommended Practice for Grounding of Industrial and Commercial Power Systems
  • NFPA 70 National Electrical Code
  • IEC 62305 Series Protection against lightning
  • IEEE 80-2013 Guide for Safety in AC Substation Grounding
 
Oyla 0 Olumsuz oyla
Yukarıdaki bilgileri baz almadan yazıyorum derken, topraklama direnç değerlerini kastediyorsunuz herhalde.

Yazdığınız uluslar arası standartlar ve numaraları doğru. Acaba gözümden kaçan birşey var mı diye tekrar inceledim. Fakat hiçbirinde bahsedildiği şekilde bir topraklama direnç değeri yok. Bizim kullanmış olduğumuz yerel "Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği" de uluslararası standartlara uygun olarak hazırlanmış bir yönetmelik. Bizim yönetmelikte de böyle bir topraklama direnç değeri yoktur.

Topraklama konusunda uzman İTÜEE Fakültesi Öğretim Görevlisi İsa Önder İlisu'nun deyimi ile topraklama direnç değeri;
Ülkemizde yayılma direncine çok önem verilir. Yani bir elektrodun topraklama direncinin kaç ohm olacağı merak edilir ve bu soru eğitimlerde sıkça sorulur. Avrupa ülkeleri ve ABD’de böyle bir değer yoktur. Onun yerine dokunma gerilimi sınır değeri vardır. Bizim yönetmeliğimiz de Avrupa standartlarından tercüme edildiği için aynı şekilde dokunma gerilimine önem verir ve yönetmelikte hiçbir direnç değeri bulunmaz.

Dolayısıyla değerli arkadaşlar topraklama değeri için standart bir değer yoktur. Dokunma gerilimi sınır değerine göre (kuru zeminler için 50 V., ıslak zeminler için 25 V. ) hesap yapılarak topraklama direnç değerinin ne olması gerektiği hesaplanır.

Selamlar
 
bkobak' Alıntı:
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view quote content!
Genişletmek için tıklayın ...
bkobakÇok teşekkür ederim değerli bilgiler için, bu konuda uzman değilim o yüzden detay yorum yapmak haddime değil. Yukarıda ki bilgileri baz almadan yazıyorum derken, ohm değerlerini tek tek standartlarda kontrol etmedim demek istemiştim. Aşağıya yukarıda ki standartlarda geçen bazı kısımları bırakıyorum. Eğer bu kısımlar ilgili değilse ve bizleri bilgilendirirseniz çok memnun oluruz.


Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view spoiler content!


Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view spoiler content!


Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view spoiler content!
 
Fatih Özcan' Alıntı:
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view quote content!
Genişletmek için tıklayın ...
Fatih ÖzcanBen teşekkür ederim.
Bazı uluslar arası standartlar olmakla beraber topraklama değerleri konusunda avrupa ülkelerinin çoğunun yönetmelikleri birbirinden farklıdır. Bizim ülkemizde de uluslar arası standartlara uygun olacak şekilde yönetmelik hazırlanmış resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

1. madde parafudrun bağlantısı ile ilgili ve burada geçen trafo merkezi topraklama direnci bizim Elektrik Tesislerinde Topraklamalar yönetmeliğinde bu haliyle (5 ohm) yer almamakta. Yukarıda da bahsettiğim gibi tehlikeli olmayan temas gerilimi esas alınarak topraklama direnci hesaplanmaktaır. Bu konuda İsa İlisu hocamızın açıklayıcı bir makalesinin linkini veriyorum.
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!


2.. maddedeki elektrostatik ekipman ile ilgili çok bir bilgim yok. TS EN 50177 ile bu konuda standart düzenlemesi yapılmış. Elimde standart olmadığı için bir yorum yapamayacağım.

3. maddede yazılan konu bizim Elektrik Tesislerinde Topraklamalar yönetmeliğinde yer almaz. Sebebi de topraklama direnci hesaplamalarında tehlikeli olmayan temas (dokunma) geriliminin esas alınmasıdır.

Kabaca bir örnek verirsem:
Bir elektrik panomuz var ve içinde içerisinde C32 yazan bir sigortamız var. Bu sigortadan 32 A.den biraz fazla akım geçtiğinde açma süresi yaklaşık 5 s.dir. Sigortanın ani açması için ise (C değeri ani açma akımının sigorta üzerinde yazan akımın 10 katı olduğunu gösterir) 32x10=320 A. akım geçmelidir. Panomuzda herhangi bir faz-toprak arızasında 320 A. ve daha fazla akım geçerse ani olarak atar ve koruma yapar. Tehlikeli olmayan temas gerilimi 50 V. olduğuna göre, topraklama direnci R=U/I formülünden R=50/320=0,16 Ohm gibi bir değer çıkar ki bu değeri yakalamak çok zordur. Eğer panoda 30 mA. kaçak akım koruma rölesi kullanılırsa 30 mA.lik bir hata akımında (yani kaçak akım oluştuğunda) 20-30 ms. de devreyi açar. Bu durumda topraklama drenci hesabımız R=50/0,03=1666 Ohm olur. Yönetmelikte topraklama direncinin en yüksek değeri 200 Ohm olacağı belirtildiğinden, 30 mA. kaçak akım koruma rölesi kullanılan bir tesisatta 200 Ohm'um altındaki tüm değerler topraklama için uygundur.

Selam ve saygılarımla...
 
Oyla 0 Olumsuz oyla
Yanıt için giriş yapmanız veya üye olmanız gerekir.

Hakkımızda

2014 yılında kurulan çevrimiçi ağımız, Türkiye'nin en geniş kapsamlı ve en aktif İş Güvenliği topluluğu olmak gayesiyle yayın hayatına devam etmektedir. Ağımız bu mesleğe dair her konuda sizlere en iyi hizmeti karşılıksız vermek için çalışan gönüllüler topluluğundan oluşmaktadır. Sitemizde herzaman daha verimli çalışır durumda olan sunucularımızda insanlara daha güzel bir hizmet verebilmek için bünyemizde barınan forumumuz, ülkemiz şartlarına ve insanların isteklerini karşılayacak şekilde özel olarak geliştirilmektedir.

Desteklediklerimiz

Cevre.Net
Cevre.Org
Hosting

Yardım

Bize Ulaşın
Kullanım ve Şartlar
Gizlilik Politikası
  • Bu site, içeriği kişiselleştirmek, deneyiminize uyarlamak ve kayıt olmanız durumunda giriş yapmanızı sağlamak için yasal düzenlemelere uygun çerezler (cookies) kullanır.
    Bu siteyi kullanmaya devam ederek, çerez kullanımına izin veriyorsunuz.
    Kabul Et Detaylı Bilgi…
Geri
Üst