Terör mağdurlarının tazminat hakları da var...
14 Ekim 2015
Ankara’da meydana gelen ve 97 vatandaşımızın hayatını kaybettiği terör saldırısının ardından yas tutmaya devam ediyoruz. Sağlık Bakanlığı dün 131 yaralının tedavisinin devam ettiğini 53 kişinin yoğun bakımda olduğunu açıkladı.
İnşallah vatandaşlarımız en kısa zamanda sağlıklarına kavuşurlar.
Terör eylemi sebebiyle gerek vefat (şehit) olan gerekse malul kalanların hangi sosyal güvenlik haklarına sahiptir.
Bugün hem bu konuya devam edeceğiz hem de sosyal güvenlik sistemi dışındaki tazminat haklarını ele alacağız.
Olay sonrasında malulen emeklilik için gereken yüzde 60 oranında kazalanmamış ama yüzde 40 ile 59 arasında kazalanmış olanlar için de SSK’lı ise vergi indirim belgesi ile Memur veya Bağ-Kur’lu ise SGK Merkez Sağlık Kurulundan alınacak rapor erken emeklilik hakkı da var.
BAĞ-KUR’LU İÇİN İNDİRİM
Bağ-Kur (4/B) sigortalıları da özürlü iseler erken emekli olabilirler. Onların Defterdarlıktan vergi indirim belgesi almasına gerek yok ama SGK Merkez Sağlık Kurulları tarafından onanmış en az yüzde 40 rapora ihtiyaçları var. Rapor oranlarına göre emeklilik şartları da aşağıdaki gibidir.
Uygulamaya göre, ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce malûl (yüzde 60 ve fazlası) olduğu için malullük aylığı bağlanmayanlar, çalışma gücü kaybı yüzde 40 ila yüzde 59 arasında olanlar aşağıdaki şartlarda 4/B sigortalılığı kapsamına konulan özürlü emekliliğinden aşağıdaki tablodaki şartlarla yararlanabilirler.
5233 sayılı yasa ile terör zararlarının giderilmesi için sulhen anlaşma yöntemi konulmuştur. Bu olay için başvuruların Valilik nezdinde yapılması ve oluşturulacak komisyonun atayacağı bilirkişinin rapor düzenlemesi gerekmektedir. Geçmiş uygulamada komisyon ve bilirkişi raporlarının yeterli tazminat vermediği haller ile karşılaşılmıştır.
SİGORTASI OLMAYANLAR...
Zira hesaplama usulünü kanun sınırlamaktadır.
Örneğin ölümde ölçü 7000 göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı olarak kabul edilmiştir. Belirlenecek bu tutardan kural olarak devlet ve sosyal yardım kuruluşlarının ödediklerinin indirilmesi esası kabul edilmiş birde ödeme sulh olma esasına bağlanmıştır.
Yani parayı almak için sulh olmak gerekir. Bu, işlemde yargı yolu ile daha yüksek tazminatların ödenmesi yolunu kapamaktadır.
Bu anlamda yapılması gereken husus, yasanın ivedilikle değiştirilmesi, ödeme için sulh koşulunun kaldırılması, ödenecek tutarlarının artırılması olmalıdır.
Diyelim ki sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmayan birinin veya koşulları oluşmayan birinin zarar görmesi halinde ne olacaktır?
İşte 5223 sayılı yasanın (Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkındaki Kanun) Ek Madde 1 (2012 ve 2013 değişiklikleri ile) uyarınca 9500 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımının malul derecesine göre % 100’ünden % 40’ına kadar aylık bağlanır. Ölümlerde paylaşımda SGK’nın ölüm aylığının paylaşımına dair kuralları uygulanır.
AYLIK YÜKSEK DEĞİL...
3713 ve 2330 sayılı yasa ile birlikte düşünüldüğünde bu aylık hakkının sosyal güvenlik hakkını elde edemeyen kişilere ait olduğu söylenebilir. Konu birden fazla aylık bakımından da değerlendirilip olumlu, olumsuz sonuçlara ulaşılabilir.
Memur aylık katsayısı sonucu elde edilen toplam tutar halen 9500 X memur aylık katsayısı olunca 789,29 TL olduğundan aylıkların çok yüksek olması mümkün olmadığı gibi, örneğin ölümde 7000 X 0.083084 X 50 kat= 29.079,40TL yi aşamayacaktır.
Tazminatlarda daha yüksek tutarlar için başvuru ve yargı yolu gerekecektir. Uzun ve meşakkatli olan bu süreç için hazırlık yapılmalıdır.
14 Ekim 2015
Ankara’da meydana gelen ve 97 vatandaşımızın hayatını kaybettiği terör saldırısının ardından yas tutmaya devam ediyoruz. Sağlık Bakanlığı dün 131 yaralının tedavisinin devam ettiğini 53 kişinin yoğun bakımda olduğunu açıkladı.
İnşallah vatandaşlarımız en kısa zamanda sağlıklarına kavuşurlar.
Terör eylemi sebebiyle gerek vefat (şehit) olan gerekse malul kalanların hangi sosyal güvenlik haklarına sahiptir.
Bugün hem bu konuya devam edeceğiz hem de sosyal güvenlik sistemi dışındaki tazminat haklarını ele alacağız.
Olay sonrasında malulen emeklilik için gereken yüzde 60 oranında kazalanmamış ama yüzde 40 ile 59 arasında kazalanmış olanlar için de SSK’lı ise vergi indirim belgesi ile Memur veya Bağ-Kur’lu ise SGK Merkez Sağlık Kurulundan alınacak rapor erken emeklilik hakkı da var.
BAĞ-KUR’LU İÇİN İNDİRİM
Bağ-Kur (4/B) sigortalıları da özürlü iseler erken emekli olabilirler. Onların Defterdarlıktan vergi indirim belgesi almasına gerek yok ama SGK Merkez Sağlık Kurulları tarafından onanmış en az yüzde 40 rapora ihtiyaçları var. Rapor oranlarına göre emeklilik şartları da aşağıdaki gibidir.
Uygulamaya göre, ilk defa sigortalı olduğu tarihten önce malûl (yüzde 60 ve fazlası) olduğu için malullük aylığı bağlanmayanlar, çalışma gücü kaybı yüzde 40 ila yüzde 59 arasında olanlar aşağıdaki şartlarda 4/B sigortalılığı kapsamına konulan özürlü emekliliğinden aşağıdaki tablodaki şartlarla yararlanabilirler.
5233 sayılı yasa ile terör zararlarının giderilmesi için sulhen anlaşma yöntemi konulmuştur. Bu olay için başvuruların Valilik nezdinde yapılması ve oluşturulacak komisyonun atayacağı bilirkişinin rapor düzenlemesi gerekmektedir. Geçmiş uygulamada komisyon ve bilirkişi raporlarının yeterli tazminat vermediği haller ile karşılaşılmıştır.
SİGORTASI OLMAYANLAR...
Zira hesaplama usulünü kanun sınırlamaktadır.
Örneğin ölümde ölçü 7000 göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı olarak kabul edilmiştir. Belirlenecek bu tutardan kural olarak devlet ve sosyal yardım kuruluşlarının ödediklerinin indirilmesi esası kabul edilmiş birde ödeme sulh olma esasına bağlanmıştır.
Yani parayı almak için sulh olmak gerekir. Bu, işlemde yargı yolu ile daha yüksek tazminatların ödenmesi yolunu kapamaktadır.
Bu anlamda yapılması gereken husus, yasanın ivedilikle değiştirilmesi, ödeme için sulh koşulunun kaldırılması, ödenecek tutarlarının artırılması olmalıdır.
Diyelim ki sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmayan birinin veya koşulları oluşmayan birinin zarar görmesi halinde ne olacaktır?
İşte 5223 sayılı yasanın (Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkındaki Kanun) Ek Madde 1 (2012 ve 2013 değişiklikleri ile) uyarınca 9500 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımının malul derecesine göre % 100’ünden % 40’ına kadar aylık bağlanır. Ölümlerde paylaşımda SGK’nın ölüm aylığının paylaşımına dair kuralları uygulanır.
AYLIK YÜKSEK DEĞİL...
3713 ve 2330 sayılı yasa ile birlikte düşünüldüğünde bu aylık hakkının sosyal güvenlik hakkını elde edemeyen kişilere ait olduğu söylenebilir. Konu birden fazla aylık bakımından da değerlendirilip olumlu, olumsuz sonuçlara ulaşılabilir.
Memur aylık katsayısı sonucu elde edilen toplam tutar halen 9500 X memur aylık katsayısı olunca 789,29 TL olduğundan aylıkların çok yüksek olması mümkün olmadığı gibi, örneğin ölümde 7000 X 0.083084 X 50 kat= 29.079,40TL yi aşamayacaktır.
Tazminatlarda daha yüksek tutarlar için başvuru ve yargı yolu gerekecektir. Uzun ve meşakkatli olan bu süreç için hazırlık yapılmalıdır.