Tasarruf lambaları nasıl kullanılmalı?
12 Ağustos 2009
Günümüzde artık hemen herkes normal ampülleri değiştirerek enerji tasarruflu lambalari kullanmaya başladı. Ancak civa içerdikleri için kırılır ya da atık duruma gelirlerse tehlikeli olduklarını çok az insan bilir.
NASA'ya ait bir kitapçık, evde kırılan ampül olursa önce görünen zerreciklerin bir kartonla ya da kağıtla toplanıp metal kapaklı bir kavanoza veya kilitli plastik torbaya alınması, geri kalan zerrecikler için koli bandının yapışkan tarafıyla veya ıslatılmış kağıtla temizlik yapılması öneriliyor.
Elektrikli süpürgeyi önermiyorlar ama mecbur kalınırsa torbasının mutlaka değiştirilmesi gerektiğini vurguluyor..
Tüm temizlik araçları ve toplanan civanın yeniden kilitli plastikle ambalajlanıp tehlikeli atık toplama merkezine götürülmesinin uygun olacağı belirtiliyor. Yani asla rastgele çöpe atılmamalı. Ayrıca kırılma temizleme işlemi sırasında evin ısısını azaltmak ve pencereleri bir süre açık tutmak gerekiyormuş.
Türkiye de civa atıkları için herhangi bir olanak var mı? Daha piller için bile sistemli bir toplama olanağı yokken, soruyu soruyorum ama cevabı sanki biliyorum.
Sağlık ve güvenlik içinde olunuz.
Enerji Ampulü Patladığında…
1)Derhal odadaki herkesin, kırıklara basmadan terk etmesini sağlayın. 15 dak boyunca odaya girmeyin ve bir cam açarak odayı havalandırın.
2)Kırıkları ve yerlere saçılan cıva partiküllerini temizlemek için elektrik süpürgesi kullanmayınız. Saçılan cıva partikülleri elektrik süpürgesi sayesinde ortama yayılarak evde zehirli bir durum yaratabilir..
3)Plastik eldiven takın ve yerdeki cam kırıklarını bir faraşın içine süpürün ve cıva partiküllerini ise paspaslayın.
4)Faraşta topladığınız parçaları bir plastik torbanın içine atın ve ağzını iyice kapatın.
5)Plastik torbayı evdeki normal çöp kovasına atmayın.
6)Onun yerine pil atık kutusuna veya belediyelerce atıkların güvenle imha edildiği yere götürün.
7)Kırık ampulden çıkan tozu solumamaya çalışın.
8)Eğer ampul kırılırken, giysi ya da yatakla temas ettiyse ve cıva bulaştıysa, sakın yıkamayın - makinaya da cıva bulaşır. Bu giysi ve yatak malzemelerini atın.
Ampul üreticileri doğru kullanıldığı taktirde ampullerdeki civanın insan sağlığına zarar vermediğini söylüyorlar. Civa kullanımına ilişkin AB kuralları, floresan lambalarda civa miktarını 5 miligram ile sınırlıyor. Bir lambada 2.5 miligram olan civa miktarı 2 kilo balığın sahip olduğu civaya eşit miktarda. Tasarruflu ampullerin kırılma olasılığını yok gibi. lambanın kırılmasıyla insan sağlığını etkilenmesinin sıradışı olduğunu belirtiyor üretici firmalar. Tasarruflu lambalarda çok nadir patlama ve kırılma görülüyor.
Eğer bir lamba kırılır veya çatlarsa, elektriğin kapatılarak odanın 20-30 dakika havalandırılması gerekiyor. Hasarlı lambayı kapalı bir poşette muhafaza etmek en doğrusu. Kırıkları toplamak için elektrik süpürgesini kullanmayın. Çünkü elektrik süpürgesi havayla temas halinde olduğu için civayı havaya yayar.
AB'de kullanım ve yaygınlık oranı...
Edison, 1880'li yıllarda elektrik ampulünü icat etmekle o zamana göre tarihin en büyük buluşlarından birine imza attı. 100 seneyi aşkın bir süredir bütün dünyada kullanılan ampuller, artık birçok ülkede kanunen yasaklanmış. Avrupa Komisyonu'nun aldığı bir kararla Eylül 2009'dan itibaren bildiğimiz bu tip ampuller artık AB ülkelerinde de yavaş yavaş yasaklanmaya başlayacak ve Ağustos 2012'de satışı tamamen durdurulacak.
Bildiğimiz klasik elektrik ampulleri, aldığı enerjinin sadece %5'ini ışık olarak verir, geri kalan elektriğin %90'ını faydasız ısıya dönüştürür. Böylesine yüksek miktarda enerji kaybıyla ışık veren ampulleri yasaklamak en mantıklısı. Aslında bütün dünyada enerji tasarruf lambaları kullanılması gerekir, çünkü bu lambalar normal ampullere oranla ortalama olarak % 80 daha az enerji harcar ve kalitesine göre ortalama 8 ila 15 kat daha uzun ömürlüdürler.
Enerji tasarruf lambası satın alırken nelere dikkat edilmeli
- İki tip enerji tasarruflu lamba vardır. "Warmstarter" lambaların ön ısıtma fonksiyonu vardır, yani açıldıktan sonra gecikmeli olarak ışık verirler. "Kaltstarter" lambaları ise ön ısıtmasız olup ışığı hemen verirler.
- EU enerji etiketine ve enerji verimliliği sınıfının A olmasına dikkat edin.
- Kelvin olarak adlandırılan değişik ışık renkleri veren modelleri de vardır
Sıcak beyaz (= warmweiss, 2700 Kelvin), nötr beyaz (= neutralweiss, 4000 K civarı) ve gün ışığı beyaz (= tageslichtweiss, 5000-6500 K)
- Işık ayarını azaltıp çoğaltma (dimmbar). imkanı olan ve düştüğü zaman kırılmayan lambalar (Splitterschutz) da mevcut
Enerji tasarruf lambalarını kullandıktan sonra sakın ev çöpüne atmayın!!!
Kullandığı elektriği ısı olarak kaybetmemesi için enerji tasarruf lambalarının üretiminde civa kullanılır. Bu çok zehirli madde lambaların içinde çok küçük miktarda da olsa, kesinlikle çöpe atılmamalı. Fakat yinede bu lambaların %90'ı ev çöpüne atılmaktadır. Civa, toprağa, yeraltı suyuna ya da atmosfere karıştığında insan sağlığını ve çevreyi büyük tehlikeye sokan bir maddedir. Bu yüzden civanın mutlaka emniyetli bir şekilde ayrılması gerekir.
Enerji tasarruf lambası kullanmak için ampullerin tamamen yasaklanmasını beklemeyin. Hem enerji hem para tasarruf etmek istiyorsanız, patlayan ampullerin yerine enerji tasarruf lambaları kullanmak karlı bir iş olur.
12 Ağustos 2009
Günümüzde artık hemen herkes normal ampülleri değiştirerek enerji tasarruflu lambalari kullanmaya başladı. Ancak civa içerdikleri için kırılır ya da atık duruma gelirlerse tehlikeli olduklarını çok az insan bilir.
NASA'ya ait bir kitapçık, evde kırılan ampül olursa önce görünen zerreciklerin bir kartonla ya da kağıtla toplanıp metal kapaklı bir kavanoza veya kilitli plastik torbaya alınması, geri kalan zerrecikler için koli bandının yapışkan tarafıyla veya ıslatılmış kağıtla temizlik yapılması öneriliyor.
Elektrikli süpürgeyi önermiyorlar ama mecbur kalınırsa torbasının mutlaka değiştirilmesi gerektiğini vurguluyor..
Tüm temizlik araçları ve toplanan civanın yeniden kilitli plastikle ambalajlanıp tehlikeli atık toplama merkezine götürülmesinin uygun olacağı belirtiliyor. Yani asla rastgele çöpe atılmamalı. Ayrıca kırılma temizleme işlemi sırasında evin ısısını azaltmak ve pencereleri bir süre açık tutmak gerekiyormuş.
Türkiye de civa atıkları için herhangi bir olanak var mı? Daha piller için bile sistemli bir toplama olanağı yokken, soruyu soruyorum ama cevabı sanki biliyorum.
Sağlık ve güvenlik içinde olunuz.
Enerji Ampulü Patladığında…
1)Derhal odadaki herkesin, kırıklara basmadan terk etmesini sağlayın. 15 dak boyunca odaya girmeyin ve bir cam açarak odayı havalandırın.
2)Kırıkları ve yerlere saçılan cıva partiküllerini temizlemek için elektrik süpürgesi kullanmayınız. Saçılan cıva partikülleri elektrik süpürgesi sayesinde ortama yayılarak evde zehirli bir durum yaratabilir..
3)Plastik eldiven takın ve yerdeki cam kırıklarını bir faraşın içine süpürün ve cıva partiküllerini ise paspaslayın.
4)Faraşta topladığınız parçaları bir plastik torbanın içine atın ve ağzını iyice kapatın.
5)Plastik torbayı evdeki normal çöp kovasına atmayın.
6)Onun yerine pil atık kutusuna veya belediyelerce atıkların güvenle imha edildiği yere götürün.
7)Kırık ampulden çıkan tozu solumamaya çalışın.
8)Eğer ampul kırılırken, giysi ya da yatakla temas ettiyse ve cıva bulaştıysa, sakın yıkamayın - makinaya da cıva bulaşır. Bu giysi ve yatak malzemelerini atın.
Ampul üreticileri doğru kullanıldığı taktirde ampullerdeki civanın insan sağlığına zarar vermediğini söylüyorlar. Civa kullanımına ilişkin AB kuralları, floresan lambalarda civa miktarını 5 miligram ile sınırlıyor. Bir lambada 2.5 miligram olan civa miktarı 2 kilo balığın sahip olduğu civaya eşit miktarda. Tasarruflu ampullerin kırılma olasılığını yok gibi. lambanın kırılmasıyla insan sağlığını etkilenmesinin sıradışı olduğunu belirtiyor üretici firmalar. Tasarruflu lambalarda çok nadir patlama ve kırılma görülüyor.
Eğer bir lamba kırılır veya çatlarsa, elektriğin kapatılarak odanın 20-30 dakika havalandırılması gerekiyor. Hasarlı lambayı kapalı bir poşette muhafaza etmek en doğrusu. Kırıkları toplamak için elektrik süpürgesini kullanmayın. Çünkü elektrik süpürgesi havayla temas halinde olduğu için civayı havaya yayar.
AB'de kullanım ve yaygınlık oranı...
Edison, 1880'li yıllarda elektrik ampulünü icat etmekle o zamana göre tarihin en büyük buluşlarından birine imza attı. 100 seneyi aşkın bir süredir bütün dünyada kullanılan ampuller, artık birçok ülkede kanunen yasaklanmış. Avrupa Komisyonu'nun aldığı bir kararla Eylül 2009'dan itibaren bildiğimiz bu tip ampuller artık AB ülkelerinde de yavaş yavaş yasaklanmaya başlayacak ve Ağustos 2012'de satışı tamamen durdurulacak.
Bildiğimiz klasik elektrik ampulleri, aldığı enerjinin sadece %5'ini ışık olarak verir, geri kalan elektriğin %90'ını faydasız ısıya dönüştürür. Böylesine yüksek miktarda enerji kaybıyla ışık veren ampulleri yasaklamak en mantıklısı. Aslında bütün dünyada enerji tasarruf lambaları kullanılması gerekir, çünkü bu lambalar normal ampullere oranla ortalama olarak % 80 daha az enerji harcar ve kalitesine göre ortalama 8 ila 15 kat daha uzun ömürlüdürler.
Enerji tasarruf lambası satın alırken nelere dikkat edilmeli
- İki tip enerji tasarruflu lamba vardır. "Warmstarter" lambaların ön ısıtma fonksiyonu vardır, yani açıldıktan sonra gecikmeli olarak ışık verirler. "Kaltstarter" lambaları ise ön ısıtmasız olup ışığı hemen verirler.
- EU enerji etiketine ve enerji verimliliği sınıfının A olmasına dikkat edin.
- Kelvin olarak adlandırılan değişik ışık renkleri veren modelleri de vardır
Sıcak beyaz (= warmweiss, 2700 Kelvin), nötr beyaz (= neutralweiss, 4000 K civarı) ve gün ışığı beyaz (= tageslichtweiss, 5000-6500 K)
- Işık ayarını azaltıp çoğaltma (dimmbar). imkanı olan ve düştüğü zaman kırılmayan lambalar (Splitterschutz) da mevcut
Enerji tasarruf lambalarını kullandıktan sonra sakın ev çöpüne atmayın!!!
Kullandığı elektriği ısı olarak kaybetmemesi için enerji tasarruf lambalarının üretiminde civa kullanılır. Bu çok zehirli madde lambaların içinde çok küçük miktarda da olsa, kesinlikle çöpe atılmamalı. Fakat yinede bu lambaların %90'ı ev çöpüne atılmaktadır. Civa, toprağa, yeraltı suyuna ya da atmosfere karıştığında insan sağlığını ve çevreyi büyük tehlikeye sokan bir maddedir. Bu yüzden civanın mutlaka emniyetli bir şekilde ayrılması gerekir.
Enerji tasarruf lambası kullanmak için ampullerin tamamen yasaklanmasını beklemeyin. Hem enerji hem para tasarruf etmek istiyorsanız, patlayan ampullerin yerine enerji tasarruf lambaları kullanmak karlı bir iş olur.
Son düzenleme: