Otomasyon Panolarında Dikkat Edilmesi Gerekenler...
20.10.2015
Otomasyon panolarında düzensizlik ve karmaşa arızaların ve sistemdeki zaman kayıplarının ana sebeplerindendir. Bu düzensizlik ve karmaşa yapılan bakımlar sırasında ve arıza bulma konusunda çalışan kişiye sıkıntılar yaratabilir. Bu yazımızda otomasyon panolarındaki pano işçiliğinin önemine değineceğiz.
Otomasyon panolarının iç tasarımları kurulacak olan tesis veya makine için çok önemlidir. Günümüzde yaşanan bir çok arıza tipi, panonun düzensiz olmasından ve panoişçiliğinin yanlış uygulanılmasından kaynaklanmaktadır.
Şekil 1: Otomasyon panosu ve makinası
Otomasyon panolarının tasarımında ilk dikkat edilmesi gereken noktalardan bir tanesi yapılacak olan panonun makinenin veya tesisin neresinde duracağı hakkında karar verilmesidir. Bu karar verme sürecinde makine üzerinde bulunan sensör, switch, buton, motor, valf v.b. elektronik malzemelerinin kablolarının makinenin neresinden panoya gideceği teşhisi yapılmalıdır.
Şekil 2: Otomasyon Panosunda Kullanılan PLC Çıkış Kartları
Otomasyon panolarında iç tasarımda dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesi ise büyük güçteki kablolar ile küçük güçteki kabloların pano içinde ayrı noktalardan gönderilmesine dikkat edilmesidir. Büyük güçlü ve küçük güçlü kabloları aynı yerden götürdüğümüz zaman otomasyon panosunda parazit oluşacaktır. Parazit oluştuğunda PLC'ye program atılamayabilir. Makinenin veya tesisin çalışması esnasında makine üzerinde bulunan switch, sensör v.b. elektronik malzemeler çalışmayabilir.
Şekil 3: Otomasyon Panosunda Güç Devresi Bölümü
Otomasyon panolarında pano işçiliği ile topraklama da çok önemlidir. Topraklama olmadığı takdirde panoda kullanılan ekipmanlar sağlıklı bir şekilde çalışmayabilir. Özellikle servo motor ve servo sürücüleri topraklaması bağlanmadığında yazılan program dışında hareket edebilir ve bu problem sonucunda otomasyon programcısına büyük problemler çıkartabilir.
Pano içinde oluşabilecek parazit, yapılmayan topraklamadan veya yanlış yapılan topraklama sistemindende oluşabilir. Büyük güçteki devre elemanları ayrı bir klemens veya topraklama barası üzerinden topraklanmalı küçük güçteki devre elemanlarıda farklı bir klemens veya farklı bir topraklama barası üzerinden topraklanmalıdır.
Şekil 4: Makina Kontrolü İçin Kullanılan Buton Kutusunun İç Bölümü
Yukarıda resimde görüldüğü gibi buton kutusunu açtığımızda içerisinde bir kablo kesik bir şekilde bırakılmış. Bu çok büyük hayati problemlere sebep olabilir. Ufak bir kablo ufak bir hata diye geçilmemeli ve gereken önlemler alınmalıdır.
Şekil 5: Otomasyon Panolarında Kablo Numaralandırılması
Otomasyon panolarında kablo numaralandırılması da düzen açısından önemli rol oynamaktadır. Kablo numaralandırılması pano için hazırlanan proje üzerinden önceden verilen numaralar ile pano işlenmeye başlanmaktadır. Muhtemel arızlar sonucu yapılacak olan değişikliklerde bu numaralandırma kolaylık sağlamaktadır. Not olarak eklenmesi gereken bir konuda vardır asla projesiz panoda işlem yapılmamalıdır. Kurumsal firmalar projesiz yapılan panoyu hiçbir şekilde kabul etmemektedir. Yapılan bir makine veya sistem otomasyonunda oluşacak arızalara anında müdahale edebilmek için proje konulmalıdır ve numaralandırmalarda projede verilen numaralarla eşleşmelidir.
Yazar: Rıza Okan Ergür
20.10.2015
Otomasyon panolarında düzensizlik ve karmaşa arızaların ve sistemdeki zaman kayıplarının ana sebeplerindendir. Bu düzensizlik ve karmaşa yapılan bakımlar sırasında ve arıza bulma konusunda çalışan kişiye sıkıntılar yaratabilir. Bu yazımızda otomasyon panolarındaki pano işçiliğinin önemine değineceğiz.
Otomasyon panolarının iç tasarımları kurulacak olan tesis veya makine için çok önemlidir. Günümüzde yaşanan bir çok arıza tipi, panonun düzensiz olmasından ve panoişçiliğinin yanlış uygulanılmasından kaynaklanmaktadır.
Şekil 1: Otomasyon panosu ve makinası
Otomasyon panolarının tasarımında ilk dikkat edilmesi gereken noktalardan bir tanesi yapılacak olan panonun makinenin veya tesisin neresinde duracağı hakkında karar verilmesidir. Bu karar verme sürecinde makine üzerinde bulunan sensör, switch, buton, motor, valf v.b. elektronik malzemelerinin kablolarının makinenin neresinden panoya gideceği teşhisi yapılmalıdır.
Şekil 2: Otomasyon Panosunda Kullanılan PLC Çıkış Kartları
Otomasyon panolarında iç tasarımda dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesi ise büyük güçteki kablolar ile küçük güçteki kabloların pano içinde ayrı noktalardan gönderilmesine dikkat edilmesidir. Büyük güçlü ve küçük güçlü kabloları aynı yerden götürdüğümüz zaman otomasyon panosunda parazit oluşacaktır. Parazit oluştuğunda PLC'ye program atılamayabilir. Makinenin veya tesisin çalışması esnasında makine üzerinde bulunan switch, sensör v.b. elektronik malzemeler çalışmayabilir.
Şekil 3: Otomasyon Panosunda Güç Devresi Bölümü
Otomasyon panolarında pano işçiliği ile topraklama da çok önemlidir. Topraklama olmadığı takdirde panoda kullanılan ekipmanlar sağlıklı bir şekilde çalışmayabilir. Özellikle servo motor ve servo sürücüleri topraklaması bağlanmadığında yazılan program dışında hareket edebilir ve bu problem sonucunda otomasyon programcısına büyük problemler çıkartabilir.
Pano içinde oluşabilecek parazit, yapılmayan topraklamadan veya yanlış yapılan topraklama sistemindende oluşabilir. Büyük güçteki devre elemanları ayrı bir klemens veya topraklama barası üzerinden topraklanmalı küçük güçteki devre elemanlarıda farklı bir klemens veya farklı bir topraklama barası üzerinden topraklanmalıdır.
Şekil 4: Makina Kontrolü İçin Kullanılan Buton Kutusunun İç Bölümü
Yukarıda resimde görüldüğü gibi buton kutusunu açtığımızda içerisinde bir kablo kesik bir şekilde bırakılmış. Bu çok büyük hayati problemlere sebep olabilir. Ufak bir kablo ufak bir hata diye geçilmemeli ve gereken önlemler alınmalıdır.
Şekil 5: Otomasyon Panolarında Kablo Numaralandırılması
Otomasyon panolarında kablo numaralandırılması da düzen açısından önemli rol oynamaktadır. Kablo numaralandırılması pano için hazırlanan proje üzerinden önceden verilen numaralar ile pano işlenmeye başlanmaktadır. Muhtemel arızlar sonucu yapılacak olan değişikliklerde bu numaralandırma kolaylık sağlamaktadır. Not olarak eklenmesi gereken bir konuda vardır asla projesiz panoda işlem yapılmamalıdır. Kurumsal firmalar projesiz yapılan panoyu hiçbir şekilde kabul etmemektedir. Yapılan bir makine veya sistem otomasyonunda oluşacak arızalara anında müdahale edebilmek için proje konulmalıdır ve numaralandırmalarda projede verilen numaralarla eşleşmelidir.
Yazar: Rıza Okan Ergür