Temiz hava, hava giriş kuyularından ocağın en derin katlarına kadar iner, çeşitli yollardan geçerek üretim yapılan yerlere (ayaklara) gelir. Kirli hava yerüstündeki ana aspiratörler vasıtasıyla ocak dışına atılır. Havalandırma ile ocaklara temiz hava verilip kirli ve boğucu gazlar ocak dışına atılırken, kömürün oksidasyonu sonucu oluşan gazlar ve ısı da ortamdan uzaklaştırılır.
Gerekli oksijenin sağlanma sı (solunum, emniyet lambası vb.)
Tehlikeli gazların izin verilebilir oranlarda tutulması ve ocaktan atılması,
Tozun belirli bir seviyenin altında tutulması,
Derin ocaklarda sıcaklığın azaltılması,
Ocak havasının neminin azaltılması,
Açık alevli lambalar ve motorlar için oksijen ihtiyacının karşılanması,
Havalandırmada Temel Ġlkeler Temiz hava en alt kota indirilmeli ve oradan dağıtılmalı, yeterli miktarda temiz hava ocağa gönderilmelidir. Havanın uzun mesafeler katetmesi önlenmelidir. Ana hava akımından etkilenmeyen yerler tali havalandırma ile havalandırılmalıdır. Tali pervanelere kısa devre yaptırılmamalıdır. Havalandırılmayan yerler insan girmeyecek şekilde kapatılmalıdır.
Ocak Havası
Pis hava : % 20 den daha az oksijen içerir. Çalışanlarda kısa süre içinde yorgunluk belirtileri görülür.
Zehirli Hava :İnsan hayatı için son derece tehlikeli olan gazları içeren havadır. karbonmonoksit,
hidrojen sülfür, azot oksitleri, kükürt dioksit ve radon,
Patlayıcı Hava:Metan, etan, propan, bütan ile hidrojen, karbon monoksit gibi bütün yanıcı gazları bünyesinde bulunduran havadır.
Tozlu Hava :Taş ve/veya kömür tozu bulunan havadır. Kömür tozu patlayıcı ve sağlığa zararlıdır. Taş tozu daha çok sağlığa zararlıdır akciğer toz hastalıklarına neden olur.
Önlemler
Çalışma yapılan bütün yeraltı işletmelerinde üretime başlamadan önce uygun bir havalandırma sistemi kurulur.
Havalandırmanın doğal havalandırma ile sağlanamadığı yerlerde, havalandırma bir veya daha fazla mekanik sistemle sağlanır.
Havalandırmanın sürekliliğini ve kararlılığını sağlayacak tedbirler alınır.
Mekanik havalandırma sistemi kullanılan ocaklarda hava akımı mümkünse doğal hava akımı doğrultusunda yönlendirilir.
Havalandırma sistemlerinin devre dışı kalmaması için devamlı surette izlenir ve devre dışı kalmaları için otomatik alarm sistemi bulunur.
Havalandırma ile ilgili değerler periyodik olarak ölçülür ve ölçüm sonuçları kaydedilir.
Havalandırma sisteminin detaylarını kapsayan bir havalandırma planı hazırlanır, periyodik olarak güncellenir ve işyerinde hazır bulundurulur.
İnsan ve malzeme taşımasında kullanılan kuyularda, lağımlarda, ana nefeslik yollarında, eğimli ve düz yollarda, hava hızı, saniyede 8 metreyi geçmez.
Havasında % 19’dan az oksijen, % 2’den çok metan, % 0.5’den çok karbondioksit, 50 ppm (%0.005) den çok karbonmonoksit ve diğer tehlikeli gazlar bulunan yerlerde çalışılmaz.
Terk edilen veya yeterince havalandırılamayan yerler çalışanların girmesini önleyecek biçimde kapatılır ve uyarı işareti konulur.
Havalandırma sistemi kapı ve perdelerle havayı yönlendirecek şekilde düzenlenir.
Ana vantilatörler bağımsız iki ayrı enerji kaynağına bağlanır.
Ocağın çeşitli kısımlarında, sıcaklık ve nem oranı düzenli olarak ölçülür.
Hava giriş kuyusundan kömür tozu girmesini önlemek üzere yerüstünde gerekli tedbirler alınır.
Ocak dışında hava giriş kuyusuna 80 metreden daha yakın eleme ve ayıklama tesisi kurulmaz. Havalandırma ile ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda bir yönerge hazırlanır ve çalışanların görebileceği yerlere asılır.
Madende çalışan işçilerimiz içim hazırlanan yukarıdaki çalışmanın yeterli olmadığı ve dolayısı ile Soma ve Ermenek'te yaşanan olaylardan anlaşılmaktadır. Sonuç olarak ise "10 Mart 2015 SALI tarihli ve 29291 sayılı MADEN İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Madde 1ve c ve ç bendine" göre 1165 hava tenefüs istasyonu kurulması öngörülmektedir.
10 Mart 2015 SALI
Resmî Gazete
Sayı : 29291
YÖNETMELİK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
MADEN İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİNDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
MADDE 1 – 19/9/2013 tarihli ve 28770 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin EK-1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“EK MADDE 1 – (1) İşveren; yeraltı kömür madenlerinde faaliyet alanının herhangi bir yerinde iş sağlığı ve güvenliğini etkileyecek olayın (göçük, gaz ve toz patlaması, zehirli veya boğucu gaz intişarı ve benzeri) meydana gelmesi durumunda tüm çalışanların acil durum planında belirtilen kaçış güzergâhlarına uygun olarak sağlıklı ve güvenli bir şekilde yer üstüne intikalini sağlamak için;
a) Faaliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları kurmak zorundadır. Bu iki nokta arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonu kurulup kurulmayacağına, kurulacaksa hangi mesafeler arasında olacağına aşağıda belirtilen Tablo-1 ve Tablo-2’deki şartlar çerçevesinde tercih edilen oksijenli ferdi kurtarıcıların özellikleri dikkate alınarak karar verir. Oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları yeraltında yaşanan göçük, su baskını, patlama, yangın gibi acil durumlardan etkilenmeyecek şekilde teçhiz eder.
b) Yeraltı kömür madenleri için bu kaçış hız ve sürelerini belirlerken; kaçış yolundaki engeller, galeri yüksekliği ve eğimi, madenin jeolojik yapısı ile kaçış yolunu aynı anda kullanacak kişi sayısı gibi hususları göz önünde bulundurur.
c) Kirli hava akımının bulunduğu nefeslik ve benzeri yollarda çalışanların seçilecek oksijenli ferdi kurtarıcı ile sağlıklı ve güvenli bir şekilde yeryüzüne ulaşamayacak mesafede bulunmaları durumunda, seçilecek oksijenli ferdi kurtarıcının özelliği ve nefeslik yollarının şartları dikkate alınarak uygun yerlerde değişim istasyonu kurulur.
ç) Lağımlarda 30 metrede bir, taban yollarında 20 metrede bir ve başyukarılarda 10 metrede bir basınçlı hava teneffüs istasyonu kurulur ve acil durum planlarında gösterilir.
d) İşveren, istasyonlarda bulunacak donanım sayısı ve ekipmanını, acil durumlarda o istasyondan yararlanması beklenen çalışan sayısının en az %10 fazlası olacak şekilde belirler.
e) Bu madde kapsamında alınacak önlemlerin, gerek işletme ruhsatı başvurusunda düzenlenen maden işletme projesinde gerekse de maden işletme projelerinin revize edilmesinde projede bulunması ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce onaylanması sağlanır.”
Gerekli oksijenin sağlanma sı (solunum, emniyet lambası vb.)
Tehlikeli gazların izin verilebilir oranlarda tutulması ve ocaktan atılması,
Tozun belirli bir seviyenin altında tutulması,
Derin ocaklarda sıcaklığın azaltılması,
Ocak havasının neminin azaltılması,
Açık alevli lambalar ve motorlar için oksijen ihtiyacının karşılanması,
Havalandırmada Temel Ġlkeler Temiz hava en alt kota indirilmeli ve oradan dağıtılmalı, yeterli miktarda temiz hava ocağa gönderilmelidir. Havanın uzun mesafeler katetmesi önlenmelidir. Ana hava akımından etkilenmeyen yerler tali havalandırma ile havalandırılmalıdır. Tali pervanelere kısa devre yaptırılmamalıdır. Havalandırılmayan yerler insan girmeyecek şekilde kapatılmalıdır.
Ocak Havası
Pis hava : % 20 den daha az oksijen içerir. Çalışanlarda kısa süre içinde yorgunluk belirtileri görülür.
Zehirli Hava :İnsan hayatı için son derece tehlikeli olan gazları içeren havadır. karbonmonoksit,
hidrojen sülfür, azot oksitleri, kükürt dioksit ve radon,
Patlayıcı Hava:Metan, etan, propan, bütan ile hidrojen, karbon monoksit gibi bütün yanıcı gazları bünyesinde bulunduran havadır.
Tozlu Hava :Taş ve/veya kömür tozu bulunan havadır. Kömür tozu patlayıcı ve sağlığa zararlıdır. Taş tozu daha çok sağlığa zararlıdır akciğer toz hastalıklarına neden olur.
Önlemler
Çalışma yapılan bütün yeraltı işletmelerinde üretime başlamadan önce uygun bir havalandırma sistemi kurulur.
Havalandırmanın doğal havalandırma ile sağlanamadığı yerlerde, havalandırma bir veya daha fazla mekanik sistemle sağlanır.
Havalandırmanın sürekliliğini ve kararlılığını sağlayacak tedbirler alınır.
Mekanik havalandırma sistemi kullanılan ocaklarda hava akımı mümkünse doğal hava akımı doğrultusunda yönlendirilir.
Havalandırma sistemlerinin devre dışı kalmaması için devamlı surette izlenir ve devre dışı kalmaları için otomatik alarm sistemi bulunur.
Havalandırma ile ilgili değerler periyodik olarak ölçülür ve ölçüm sonuçları kaydedilir.
Havalandırma sisteminin detaylarını kapsayan bir havalandırma planı hazırlanır, periyodik olarak güncellenir ve işyerinde hazır bulundurulur.
İnsan ve malzeme taşımasında kullanılan kuyularda, lağımlarda, ana nefeslik yollarında, eğimli ve düz yollarda, hava hızı, saniyede 8 metreyi geçmez.
Havasında % 19’dan az oksijen, % 2’den çok metan, % 0.5’den çok karbondioksit, 50 ppm (%0.005) den çok karbonmonoksit ve diğer tehlikeli gazlar bulunan yerlerde çalışılmaz.
Terk edilen veya yeterince havalandırılamayan yerler çalışanların girmesini önleyecek biçimde kapatılır ve uyarı işareti konulur.
Havalandırma sistemi kapı ve perdelerle havayı yönlendirecek şekilde düzenlenir.
Ana vantilatörler bağımsız iki ayrı enerji kaynağına bağlanır.
Ocağın çeşitli kısımlarında, sıcaklık ve nem oranı düzenli olarak ölçülür.
Hava giriş kuyusundan kömür tozu girmesini önlemek üzere yerüstünde gerekli tedbirler alınır.
Ocak dışında hava giriş kuyusuna 80 metreden daha yakın eleme ve ayıklama tesisi kurulmaz. Havalandırma ile ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda bir yönerge hazırlanır ve çalışanların görebileceği yerlere asılır.
Madende çalışan işçilerimiz içim hazırlanan yukarıdaki çalışmanın yeterli olmadığı ve dolayısı ile Soma ve Ermenek'te yaşanan olaylardan anlaşılmaktadır. Sonuç olarak ise "10 Mart 2015 SALI tarihli ve 29291 sayılı MADEN İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Madde 1ve c ve ç bendine" göre 1165 hava tenefüs istasyonu kurulması öngörülmektedir.
10 Mart 2015 SALI
Resmî Gazete
Sayı : 29291
YÖNETMELİK
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
MADEN İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİNDE
DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
MADDE 1 – 19/9/2013 tarihli ve 28770 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin EK-1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“EK MADDE 1 – (1) İşveren; yeraltı kömür madenlerinde faaliyet alanının herhangi bir yerinde iş sağlığı ve güvenliğini etkileyecek olayın (göçük, gaz ve toz patlaması, zehirli veya boğucu gaz intişarı ve benzeri) meydana gelmesi durumunda tüm çalışanların acil durum planında belirtilen kaçış güzergâhlarına uygun olarak sağlıklı ve güvenli bir şekilde yer üstüne intikalini sağlamak için;
a) Faaliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları kurmak zorundadır. Bu iki nokta arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonu kurulup kurulmayacağına, kurulacaksa hangi mesafeler arasında olacağına aşağıda belirtilen Tablo-1 ve Tablo-2’deki şartlar çerçevesinde tercih edilen oksijenli ferdi kurtarıcıların özellikleri dikkate alınarak karar verir. Oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları yeraltında yaşanan göçük, su baskını, patlama, yangın gibi acil durumlardan etkilenmeyecek şekilde teçhiz eder.
b) Yeraltı kömür madenleri için bu kaçış hız ve sürelerini belirlerken; kaçış yolundaki engeller, galeri yüksekliği ve eğimi, madenin jeolojik yapısı ile kaçış yolunu aynı anda kullanacak kişi sayısı gibi hususları göz önünde bulundurur.
c) Kirli hava akımının bulunduğu nefeslik ve benzeri yollarda çalışanların seçilecek oksijenli ferdi kurtarıcı ile sağlıklı ve güvenli bir şekilde yeryüzüne ulaşamayacak mesafede bulunmaları durumunda, seçilecek oksijenli ferdi kurtarıcının özelliği ve nefeslik yollarının şartları dikkate alınarak uygun yerlerde değişim istasyonu kurulur.
ç) Lağımlarda 30 metrede bir, taban yollarında 20 metrede bir ve başyukarılarda 10 metrede bir basınçlı hava teneffüs istasyonu kurulur ve acil durum planlarında gösterilir.
d) İşveren, istasyonlarda bulunacak donanım sayısı ve ekipmanını, acil durumlarda o istasyondan yararlanması beklenen çalışan sayısının en az %10 fazlası olacak şekilde belirler.
e) Bu madde kapsamında alınacak önlemlerin, gerek işletme ruhsatı başvurusunda düzenlenen maden işletme projesinde gerekse de maden işletme projelerinin revize edilmesinde projede bulunması ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünce onaylanması sağlanır.”