03 Kasım 2015
Malum kış mevsiminin gelmesiyle birlikte sıcaklıklar hızla düşmeye başladı ve araçlarımızın da yavaş yavaş kış lastiklerine geçme zamanı geldi. Araç kullanımında kesinlikle unutulmaması gereken temel kural şudur; üzerinde can taşıyoruz ve bu canlar; kendimize, ailemize, sevdiklerimize ve arkadaşlarımıza aittir. Bu kişilerin sağlığı hiçbir para veya başka bir değer birimi ile ölçülemez. Ayrıca, aracımızın dışında da bir hayat akmaktadır. İhmallerimiz ve özensizliklerimiz ile trafikteki diğer araçları ve yaya trafiğini de tehlikeye attığımızı unutmayalım.
Neden kış lastiği takmalıyız?
Yaz lastikleri, yapısı gereğince 7°C ve üzerinde daha iyi tutunma, sessizlik, üstün yuvarlanma katsayısı ve konfor sağlar. Ama havalar soğuduğunda bu lastiklerde kullanılan kauçuk gereği lastiğimiz sertleşme eğilimi gösterir ve yolda tutunma katsayıları düşer. Üzerinde bulunan desenler ise özellikle karlı ve buzlu hava şartlarında yola tutunma ve fren için uygun değildir.
Kış lastikleri ise yaz lastiklerine göre tamamen farklıdır. Hem hamuru hem desenleri çok başkadır. Kalın ve aralıklı dişli desenleri, hem suyun hem de karın lastik içinden tahliyesini kolaylaştırır. Kılcal boşluklar ile vakum etkisi yaratarak yola ve buza daha iyi yapışır. Bu farklı kauçuk hamur yapısı kort bezleri ve silikalar ile 7°C altında sertleşme yapmaz ve soğuk havalarda yol tutuşunu korur. Fren mesafesi lastiklerde sertleşme olmadığı için uzamaz ve tutunma her zaman üst düzeyde kalarak güvenli sürüş sağlar. Aracımızın direksiyon hakimiyetinin korunması, virajlarda, yokuşlarda ve rampa inişlerde yolda tutunma ve dönüş anında merkezkaç kuvvetine ve lastiklerdeki esneme stresine karşı en üst düzeyde tutunma sağlayarak kaymalara mani olur.
Çivili lastik kimler kullanmalı?
Kış aylarının çok sert ve uzun olduğu, yoğun buzlanmanın olduğu illerimizde (Kars, Ardahan, Erzurum vs. ) çivili lastikler diye tabir edilen lastikler kullanılabilir. Ama çivili lastik asfalta zarar verir, aracın kuru asfalt zeminde fren mesafesini uzatabilir, yoğun bir yol sesi yapar. Bunun için bu tür lastikler büyük şehirlerde kullanılmaz. Kasım ayının başlaması ile kış lastiklerine geçilmiş olması çok önemlidir.
İki tekere kış lastiği takılması yeterli midir?
Hayır bu kesinlikle yanlıştır. En çok yapılan hataların başında paradan ve masraftan kaçmak maksadı ile araçlarımızın sadece iki tekerine kış lastiği takılmasıdır. Çekişin olduğu iki tekere kış lastiği takmak sureti ile aracının güvenliğini ve hareket kabiliyetini sağladığını düşünen sürücülerimiz çok yanılmaktadır. Belki araçlarına hareket kabiliyeti sağlayabilirler lakin virajlarda, bozuk ve eğimli yollarda, fren yapılması veya buzlu zemine denk gelinmesi anında araçlar kış lastiği olmayan tekerleklerinden kaymaya başlar ve çekiş olan tekerlekler aracın zaptına olanak vermez.
Araç önden çekişli bir araç ise kış lastiği olmayan arkadan kopmaya kaymaya başlayacak ve kontrolsüz kayma nedeni ile yoldan çıkmaya ve kazaya sebebiyet verecektir. Araç arkadan çekişli ise ön lastiklerin kış lastiği olmaması sebebi ile kayma ön tekerlerde olacak ve direksiyon hakimiyeti ortadan kalkacağı için direksiyon nereye dönerse dönsün araç mukavametini kaybedecek yön değiştiremeyecek ve düz gitmeye devam edecektir. Savrularak viraj veya eğim dışına çıkarak kazaya neden olacaktır. Dört tekerin fren yapması ve iki tekerin cevap verebilmesi fren mesafesinin uzamasına neden olur. Her tür kaza maliyeti takmadığımız diğer iki lastiğin bedelini geçecektir.
Kışlık lastik ne zaman takılmalıdır?
Kış lastiklerinin desenlerinin daha farklı olması nedeni ile kar ve buz üzerinde tutunabilir daha rahat çekiş sağlar ve kaymaya mani olur. Kış lastiğini takmak için kesinlikle kar yağmasını veya buzlanmaların başlamasını beklemeyin. Hava sıcaklıkları düşmeye başladığı andan itibaren takılması gerekir. Sıcaklık düştüğü halde hala yazlık lastiklerinizi kullanmaya devam ederseniz, 7°C altındaki bir kuru bir havada bile kaza yapma riskiniz yüksek olacaktır.
Hangi araçların kış lastiği takması mecburidir?
Ticari araçların kış lastiği kullanması mecburidir. Bu mecburiyet Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelik ile kesinlik kazanmıştır. Her yıl 1 aralıkta başlayan bu mecburiyet bir sonraki yılın 1 nisan günü son bulur. Bu araçlar neredeyse günün her saatinde trafik içerisinde hareket halindedir ve riskleri diğer araçlara göre çok daha fazladır. Bu sebepten dolayı bu tür amme hizmeti gören ticari araçların kış lastiği takması bir zorunluluktur.
Önce can güvenliği
Can ve mal güvenliğimiz için kesinlikle ve kesinlikle kış lastiği kullanılması çok önemlidir. 4 adet lastik her nevi başımıza gelecek kötü olaydan çok daha ucuzdur. Sonradan ah etmek yerine en baştan tedbirimizi almakta fayda vardır. Kazasız ve esenlik dolu günler dileği ile...
Oto-danışman- expert
Serdar Eren KOÇ
Memurlar.net editörü