Modern çalışma hayatı minimum süreye maksimum işi sığdırmaya çalıştığından beri, iş hayatında “hayır” demek bir zorunluluk haline geldi. Kimisi çok yumuşak suratlı olduğundan dolayı hayır diyemiyor, kimisi takım oyuncusu imajını bozmaktan çekiniyor. Yöneticisinin tepkisinden çekinip her işe evet, yapabilirim diyen de yok değil. Ama buna bir dur demenin zamanı gelmedi mi? Nereye kadar her işi evet diyerek sırtınıza alacaksınız?
İş hayatında hayır demek mutlaka edinilmesi gereken bir yetkinlik. Çünkü bunu beceremezseniz belli bir yerden sonra iş yükünüz yönetilmekten çok uzak bir hale geliyor ve içten içe stresli, mutsuz ve yetersiz hissetmeye başlıyorsunuz. Bu da uzun vadede veriminizi düşürmeniz ve kariyerinizi tehlikeye atmanız demek. Yani aslında basit bir hayır, kariyeriniz için yapabileceğiniz en mantıklı hareket olabilir. Ama işte, sıkıntı da burada başlıyor. Bu 5 harflik kelime ağızlardan çıkmıyor bir türlü. Her işe evet demek neredeyse övünç kaynağı olmuş. Hayır diyeni ayıplayan bir iş ortamı var. Bu ortam sizi hayır deme konusunda rahat hissettirmiyor. Böylece iş üstüne iş alıyor, mesai üstüne mesai yapıyorsunuz.
İşte tüm bu “evet“ şartlandırmasına karşılık, işte size nasıl “hayır” diyeceğinizin yolları:
Acele Etmeyin: Çoğu zaman her şeye saniyeler içinde evet dediğinizi fark ediyor musunuz? Eğer gelen teklif üzerinde düşünmezseniz, beyniniz direkt olarak evet demeye müsait. Çünkü karşı tarafa hayır demek sizi kötü hissettiriyor ve iş hayatındaki saygınlığınızın ve imajınızın riske gireceğini düşünüyorsunuz. Ancak gerçek hiç de öyle değil. Her şeye evet demek sizi işlerini tamamlayamayan veya yarım yamalak yapan birine de dönüştürebilir. O yüzden durun, düşünün, iş yükünüze bakın, çalışma programınızı ve yapacak işlerinizi gözden geçirin. Cevabınızı sonrasında verin. 15 dakika sonra hayır demek çok daha kolay olacaktır.
Hayır Demek İçin E-Mail veya Telefon Kullanmayın: Yüz yüze gelebilecek kadar yakınsanız kesinlikle kişinin yanına gidin ve yüz yüze hayır deyin. Aslında yardım etmek istediğinizi ama gerçekten zamanınız olmadığını ekleyin. E-mail ile iletişim çoğu zaman yüz yüze iletişimden daha sert algılanır ve bu da yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Bu riske girmeyin. Vücut diliniz ve mimikleriniz karşı tarafı üzmeden hayır demenize yardımcı olacaktır. Gerçekten bu işi yapamayacağınızı gören kişi de bunu anlayışla karşılayacaktır.
Dürüst Olun ve Uzatmayın: Eğer uzatırsanız karşı taraf işten kaçtığınızı düşünebilir. Bu konuda gerçekçi olmak için kesinlikle cevabı uzatmayın. “yapamam çünkü çok işim var, işleri toparlayınca eğer hala yardıma ihtiyacın varsa mutlaka yanına uğrarım!” deyin ve konuyu kapatın. Daha detay açıklamaya girmekle inandırıcı olmamak arasında ince bir çizgi var, bu çizgiyi geçmeden, kısa ve öz cevap verin. Merak etmeyin, üzülecek bir şey yok, isteseniz de her işi yapamazsınız, bazılarına hayır demeniz mutlaka gerekli.
Başka Birine Refere Ederek Hayır Deyin: Bu işin gerçekten sizin işiniz olmadığını veya bu işi yapmak için zamanınız olmadığını düşünüyorsanız, “ben yardımcı olamayacağım ama belki XX yardımcı olabilir, istersen beraber gider konuşuruz” diyebilirsiniz. Tabi burada XX kişinin tavrı da çok önemli, eğer gerçekten uygun olduğunu düşünüyorsanız bunu yapın, aksi takdirde bir de XX’in tribini yemek pek hoş olmayabilir.
Bu İş Tanımımda Yok, Yapamam Demeyin: Emin olun Hayır demenin en kötü yolu budur. “İş tanımımda yok” cümlesi hem çok itici hem de karşı tarafla aranıza direkt olarak koca bir duvar çeker. Hayır demenin binlerce yolu varken bu yolu kullanmayın. Evet, gerçekten iş tanımınızda olmayabilir ama iş hayatında kimse gerçekten %100 iş tanımına uygun olarak çalışmıyor zaten.
İşe Gereken Önemi Veremeyeceğinizi Belirtin: Hayır demek için elinizdeki diğer işleri gösterin ve şuna benzer bir cümle kurun: “bahsettiğin bu işi de yapmak isterim ama elimdeki diğer işlerle birlikte düşünüldüğünde, bu işe gereken önemi veremeyeceğimi ve sonunda tam olarak istediğimiz bir sonuç alamayacağımızı düşünüyorum, o yüzden bu işi daha sonraya bırakmak daha sağlıklı olacak bence.” Böylece işi gerçekten hakkıyla bitiremeyeceğinizi gören yöneticiniz doğru zamanı bekleyecektir.
Evet, böylece iş hayatında kibarca Hayır demenin yollarını öğrenmiş olduk. Esprili başlığımız aslında bir o kadar gerçek, iş hayatında her şeye evet derseniz ölürsünüz. Alacağınız iş yükü altında ezilirsiniz ve iş performansınız zayıflar. Dolayısıyla, iş hayatında başarılı olmak isteyen biri mutlaka ama mutlaka, diğerlerini kırmadan hayır demeyi öğrenmek zorunda.
banaisbul.com