Kaynak:
İş sağlığı ve güvenliği bünyesinde çeşitli uzmanlık alanları barındıran multidispliner bir alandır. Sağlık, elektrik, kimya, yapı, maden vb. konuları iş sağlığı ve güvenliğinin içinde saymak mümkündür. Saymış olduğumuz alanların arasında elektrik konusu en çok dikkat çekilmesi gereken konulardan biridir. Özellikle elektrikle ilgili uzmanlığı olmayanlar için tamamen kapalı kutu olan konunun büyük bir önemle ele alınması şarttır.
Yazıyı okumadan önce kaçak akım rölesi ile ilgili genel bilgiyi bu yazımızda bulabilirsiniz:
Kaçak akım rölesini çoğu zaman panoya takıldığını görmekteyiz ama uygun bir şekilde çalışıp çalışmadığı hakkında bir fikir yürütmemiz mümkün olmamaktadır. Bazı işyerlerinde sadece belli noktalarda kaçak akım rölesinin bağlantısı yapılıp bir çok noktaya bağlanmamakta, hatta bazılarında ne yazık ki kaçak akım rölesini sadece panoya göstermelik takılıp bağlantıları bile yapmamaktadır. Bu gibi durumları sadece panonun içine bakarak anlamamız mümkün değildir. Bunun için pratik bir test yapmamız mümkündür.
Üzerindeki Test Tuşuna Basmamız Yetmez mi ?
Bu arada yeri gelmişken kaçak akım rölesinin üzerinde yer alan test butonuna basmanız kaçak akım rölesinin düzgün çalıştığı ve herhangi bir kaçak akımda atacağı anlamına gelmediğini belirtelim. Test butonu kaçak akım rölesinin mekanik olarak çalışıp çalışmadığını gösterir. Burada yapacağımız test kaçak akımın tesisata doğru bağlanıp bağlanmadığı ve etkin bir şekilde çalışıp çalışmadığı ile ilgilidir. Kaçak akım rölesini tesisata bağlamaksızın sadece enerji vermeniz durumunda dahi test butonuna bastığınızda dahi atma yapar.
Testin Mantığı
Kaçak akım rölesini test etmek için kendimiz bir kaçak akım oluşturmamız gerekir. Normal işletme yolunun içinde dönen akımın bulunmaması gereken iletken kısımlara çeşitli nedenlerle geçmesi suretiyle kaçak akım oluşur. Hazırlayacağımız basit bir düzenekle faz-toprak arasında bir kaçak akım oluşturacağız ve eğer kaçak akım rölemiz düzgün bağlanmış ve etkin çalışıyorsa kaçak akım rölesi devrenin elektriğini kesecektir. Devrenin kesilmemesi kaçak akım rölesinin düzgün çalışmadığını gösterir.
Test İçin Gerekenler
Yapılacak basit test için aşağıdaki resimlerde olduğu gibi 70 Watt değerinde bir ampül ile basit bir düzenek hazırlamamız yeterli olacaktır. Burada kullanacağımız ampül önemlidir. Ampulün florasan vb. olmaması akkor ampül olması gerekmektedir. 70 Watt ampül normal 220 Volt şehir geriliminde yaklaşık 32 mA akım çeker. Bu değer de bize kaçak akım rölesini test etmek için yeterlidir.
Testin Yapılışı
Dediğimiz gibi testin amacı kaçak akım rölesinin düzgün bir şekilde çalışıp çalışmadığını değerlendirmektir. Bazen kaçak akım rölesinin öylesine bağlandığı hatta bağlantılarının dahi yapılmadığı gibi durumlar ile karşılaşabiliyoruz. Bu gibi durumlarda yukarıdaki düzenekle yaklaşık olarak 32mA değerinde bir kaçak akım oluşturarak sistemi test etmemiz mümkündür. Eğer kaçak akım rölesi düzgün tesis edildiyse zaten 30mA değerinde açma yaparak elektriği kesecektir.
Testi yapmadan önce basit bir iki şeyi bilmemiz gerekiyor. Elektrik akımı faz ile nötr arasında döner. Fazdan giden akım nötr kısmına gelir ve devre tamamlanır böylece elektrik akımı devreyi tamamlamış olur ve elektrikli ekipmanımız çalışır.
Test için düzeneğimizin bir ucunu faza sokmak diğerini ise toprağa değdirmek yeterlidir. Böylece fazdan çıkan akım toprağa akacak ve yaklaşık 32mA değerinde bir kaçak akım oluşacaktır. Eğer kaçak akım röleniz düzgün tesis edildiyse devreyi kesecek ve ampul sönecektir. Ama eğer kaçak akım atmaz ve ampul yanmaya devam ederse bunun iki anlamı vardır. Ya kaçak akım rölesi daha yüksek değerlere ayarlanmıştır yada test etiğiniz prize kaçak akım rölesi bağlanamamıştır. Bu testi panomuzun bir kaç çıkışında yaparak kaçak akım rölesinin düzgün çalışıp çalışmadığını anlayabiliriz. Testi mümkün olduğu kadar elektrik konusunda bilgisi olan birinin yapması ve yaparken yalıtkan bir malzemenin üzerinde gerekli önlemleri alması son derece önemlidir.
Konu ile ilgili diğer yazılar:
Kaçak Akım Rölesinin Test Videosu
Kaynak:
İş sağlığı ve güvenliği bünyesinde çeşitli uzmanlık alanları barındıran multidispliner bir alandır. Sağlık, elektrik, kimya, yapı, maden vb. konuları iş sağlığı ve güvenliğinin içinde saymak mümkündür. Saymış olduğumuz alanların arasında elektrik konusu en çok dikkat çekilmesi gereken konulardan biridir. Özellikle elektrikle ilgili uzmanlığı olmayanlar için tamamen kapalı kutu olan konunun büyük bir önemle ele alınması şarttır.
Yazıyı okumadan önce kaçak akım rölesi ile ilgili genel bilgiyi bu yazımızda bulabilirsiniz:
Kaçak akım rölesini çoğu zaman panoya takıldığını görmekteyiz ama uygun bir şekilde çalışıp çalışmadığı hakkında bir fikir yürütmemiz mümkün olmamaktadır. Bazı işyerlerinde sadece belli noktalarda kaçak akım rölesinin bağlantısı yapılıp bir çok noktaya bağlanmamakta, hatta bazılarında ne yazık ki kaçak akım rölesini sadece panoya göstermelik takılıp bağlantıları bile yapmamaktadır. Bu gibi durumları sadece panonun içine bakarak anlamamız mümkün değildir. Bunun için pratik bir test yapmamız mümkündür.
Üzerindeki Test Tuşuna Basmamız Yetmez mi ?
Bu arada yeri gelmişken kaçak akım rölesinin üzerinde yer alan test butonuna basmanız kaçak akım rölesinin düzgün çalıştığı ve herhangi bir kaçak akımda atacağı anlamına gelmediğini belirtelim. Test butonu kaçak akım rölesinin mekanik olarak çalışıp çalışmadığını gösterir. Burada yapacağımız test kaçak akımın tesisata doğru bağlanıp bağlanmadığı ve etkin bir şekilde çalışıp çalışmadığı ile ilgilidir. Kaçak akım rölesini tesisata bağlamaksızın sadece enerji vermeniz durumunda dahi test butonuna bastığınızda dahi atma yapar.
Testin Mantığı
Kaçak akım rölesini test etmek için kendimiz bir kaçak akım oluşturmamız gerekir. Normal işletme yolunun içinde dönen akımın bulunmaması gereken iletken kısımlara çeşitli nedenlerle geçmesi suretiyle kaçak akım oluşur. Hazırlayacağımız basit bir düzenekle faz-toprak arasında bir kaçak akım oluşturacağız ve eğer kaçak akım rölemiz düzgün bağlanmış ve etkin çalışıyorsa kaçak akım rölesi devrenin elektriğini kesecektir. Devrenin kesilmemesi kaçak akım rölesinin düzgün çalışmadığını gösterir.
Test İçin Gerekenler
Yapılacak basit test için aşağıdaki resimlerde olduğu gibi 70 Watt değerinde bir ampül ile basit bir düzenek hazırlamamız yeterli olacaktır. Burada kullanacağımız ampül önemlidir. Ampulün florasan vb. olmaması akkor ampül olması gerekmektedir. 70 Watt ampül normal 220 Volt şehir geriliminde yaklaşık 32 mA akım çeker. Bu değer de bize kaçak akım rölesini test etmek için yeterlidir.
Testin Yapılışı
Dediğimiz gibi testin amacı kaçak akım rölesinin düzgün bir şekilde çalışıp çalışmadığını değerlendirmektir. Bazen kaçak akım rölesinin öylesine bağlandığı hatta bağlantılarının dahi yapılmadığı gibi durumlar ile karşılaşabiliyoruz. Bu gibi durumlarda yukarıdaki düzenekle yaklaşık olarak 32mA değerinde bir kaçak akım oluşturarak sistemi test etmemiz mümkündür. Eğer kaçak akım rölesi düzgün tesis edildiyse zaten 30mA değerinde açma yaparak elektriği kesecektir.
Testi yapmadan önce basit bir iki şeyi bilmemiz gerekiyor. Elektrik akımı faz ile nötr arasında döner. Fazdan giden akım nötr kısmına gelir ve devre tamamlanır böylece elektrik akımı devreyi tamamlamış olur ve elektrikli ekipmanımız çalışır.
Test için düzeneğimizin bir ucunu faza sokmak diğerini ise toprağa değdirmek yeterlidir. Böylece fazdan çıkan akım toprağa akacak ve yaklaşık 32mA değerinde bir kaçak akım oluşacaktır. Eğer kaçak akım röleniz düzgün tesis edildiyse devreyi kesecek ve ampul sönecektir. Ama eğer kaçak akım atmaz ve ampul yanmaya devam ederse bunun iki anlamı vardır. Ya kaçak akım rölesi daha yüksek değerlere ayarlanmıştır yada test etiğiniz prize kaçak akım rölesi bağlanamamıştır. Bu testi panomuzun bir kaç çıkışında yaparak kaçak akım rölesinin düzgün çalışıp çalışmadığını anlayabiliriz. Testi mümkün olduğu kadar elektrik konusunda bilgisi olan birinin yapması ve yaparken yalıtkan bir malzemenin üzerinde gerekli önlemleri alması son derece önemlidir.
Konu ile ilgili diğer yazılar:
Kaçak Akım Rölesinin Test Videosu
Kaynak:
