9’CU HUKUK DAİRESİ, 2010-17946 ESAS, 2012-24860 KARAR NO VE 28.6.2012 TARİHLİ KARAR
ÖZET; işe iade edilen işçinin eski işine verilmemesi iş koşullarının esaslı değişimidir.
Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları
Madde 21 - İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur. Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler. Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir. İşçi işe başlatılırsa, peşin olarak ödenen bildirim süresine ait ücret ile kıdem tazminatı, yukarıdaki fıkra hükümlerine göre yapılacak ödemeden mahsup edilir. İşe başlatılmayan işçiye bildirim süresi verilmemiş veya bildirim süresine ait ücret peşin ödenmemişse, bu sürelere ait ücret tutarı ayrıca ödenir. İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. İşçi bu süre içinde başvuruda bulunmaz ise, işverence yapılmış olan fesih geçerli bir fesih sayılır ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.
(1) Anayasa Mahkemesi’nin 19/10/2005 tarihli ve E.:2003/66, K.:2005/72 sayılı Kararıyla; bu maddenin birinci fıkrasının son cümlesinin “Toplu iş sözleşmesinde hüküm varsa veya...” bölümü iptal edilmiştir.8431 Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri sözleşmeler ile hiçbir suretle değiştirilemez; aksi yönde sözleşme hükümleri geçersizdir. Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi
Madde 22 - İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir. Taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir. Çalışma koşullarında değişiklik geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamaz.
9’CU HUKUK DAİRESİ, 2010-17946 ESAS, 2012-24860 KARAR NO VE 28.6.2012 TARİHLİ KARAR
Davacı, davalının iş akdini feshederek kıdem tazminatı ödendiğini, bu nedenle açılan işe iade davasını kazanan davalının yeniden işyerinde çalışmaya başladığını, Mahkemenin kararında işçiye ödenmesi gereken 4 aylık ücreti tutarında tazminat ve 4 aylık ücretin ödenmiş olan kıdem tazminatından mahsup edilerek ödenmesinin belirtildiği, yapılan hesapta Davacı belediyenin alacaklı olduğunu, bu miktarın davalıdan tahsili gerektiği belirtilmiştir.
Davalı, işe iade kararından önce şoför olarak çalışırken işe iade kararından sonra davalı Belediye Başkanlığı’nda değil taş kırmak ve kırdığı taşları kamyona yüklemekle görevlendirildiğini, işe gerçek anlamda iadesinin söz konusu olmadığını, fesihten sonra ödenen kıdem tazminatının işe iade edilip tekrar çalışmaya başlaması sonrasında derhal ve defaten ödenmesinin istenmesi üzerine iş akdini feshettiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Yerel Mahkemece, davalı işçinin yeniden işe başlamasıyla işverence ödenen kıdem tazminatının Belediyeye iadesinin talep edildiği ancak almış olduğu parayı harcadığını belirterek kıdem tazminatını iade edemeyeceğinden bahisle iş akdini feshettiğini, davalı iş akdini kendisi feshetmiş olduğundan kıdem tazminatı talep hakkını kaybettiğini, bu nedenle kendisine ödenen kıdem tazminatını temerrüde düştüğü tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte geri ödemek zorunda olduğunu kabul ederek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık işe iade kararından sonra işverence işe başlatılan ancak iş akdini 27.05.2005 tarihinde fesheden davalı işçinin kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
Olayda davalı işçi işe iade davasının kesinleşmesinden sonra işverenin işe davetine icabet ederek 25.05.2005 tarihinde davacı Belediye’de işe başlamıştır. İşe başlamasıyla birlikte davacı işveren 27.05.2005 tarihine kadar işe başlamasıyla geçersiz hale gelen fesih bildirimi üzerine ödemiş olduğu kıdem tazminatının nakden ve derhal geri ödenmesini istemiştir.
İşverence ödenen kıdem tazminatının geri istenmesi üzerine davalı işçi de 27.05.2005 tarihinde çalışmadığı, boşta kaldığı süre içinde almış olduğu kıdem tazminatı tutarını ailesinin geçimi için kullandığını, iade edemeyeceğini belirterek iş akdinin feshedilmesini istemiştir.
Davalı iş sözleşmesinin Belediye tarafından kıdem tazminatı ödenerek feshedilmesinden sonra açtığı işe iade davasını kazanmış ve yaptığı başvuru üzerine işverence işe başlatılmış, ancak daha önce çalıştığı şoförlük görevi yerine taş ocağında görevlendirilmesi ve geçersiz sayılan fesihte ödenen tazminatın geri ödenmesinin istenmesi üzerine iş akdini feshetmiştir.
Tanık beyanları ile de belirlendiği üzere davacının işe iade sonrası daha ağır koşullarda çalışmaya zorlanması açıkça kanuna aykırı olup, İş Kanunu 24. maddesine göre işe iade öncesindeki çalışma koşullarının uygulanmaması işçiye haklı fesih imkanı tanır. Davalı işçi işverence işe başlatıldıktan sonra iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmekle kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Bu durum gözetilmeden geçersiz sayılan fesihte ödenen kıdem tazminatının geri ödenmesine karar verilmesi hatalıdır.
Copyright © 2015 ÇALIŞMA HAYATI HABER PORTALI. All Rights Reserved. Designed by
is Free Software released under the