• Sayın Üyeler,

    Site görünümünün gündüz açık renk tema, gece koyu renk tema olacak şekilde otomatik değişmesini sağlayan bir düzenleme yapılmıştır. Görünümün otomatik değişmesini istemiyorsanız, bu ayarı hesap tercihlerinizden kolaylıkla değiştirebilirsiniz. Açık/Koyu temalar arasında ki geçişin otomatik olmasını istemeyen üyelerimiz üst menüde yer alan simgeler yardımıyla da kolayca geçiş yapabilirler.

    Site renklerinin günün saatine göre ayarlanmasının göz sağlığına faydaları olduğu için böyle bir düzenleme yapılmıştır. Fakat her üye görünüm rengini tercihine göre kullanmaya devam edebilecektir.

Granül ile çalışma

Seda A.

Kayıtlı Üye
Katılım
8 Mart 2024
Şehir
Samsun
Sertifika
C Sınıfı
Firma
.
Herkese merhaba. Araç lastiklerinin öğütülmesi sonucu granül elde edilen, iş güvenliği hizmeti verdiğim bir işyeri mevcut. İşyerinde havalandırma sistemi bulunmasına rağmen ortada yoğun granül tozu bulunmaktadır. Daha önce işyerinde atık lastiklerin depolandığı alanda yangın gerçekleşti. Bunun sonucunda biraz araştırma yaptım fakat lastiklerin öğütülmesi sonucu ortaya çıkan tozun parlayıcı, patlayıcı olup olmadığı ile ilgili net bir kanaate varamadım. ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK' e baktığımda;

2 – Tehlikeli yerlerin sınıflandırılması
Bölge 20
Havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların, sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.

Bölge 21
Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların ara sıra patlayıcı ortam oluşturabileceği yerler.

Bölge 22
Normal çalışma şartlarında, havada bulut halinde bulunan tutuşabilir tozların patlayıcı ortam oluşturma ihtimali bulunmayan ancak böyle bir ihtimal olsa bile bunun yalnızca çok kısa bir süre için geçerli olduğu yerler.

Not:
Tabaka, tortu veya yığın halinde tutuşabilir tozların bulunduğu yerler, patlayıcı ortam oluşturabilecek diğer bir kaynak olarak dikkate alınmalıdır.

Bu konu hakkında düşüncelerinizi almak istedim. Şimdiden teşekkürler.
 
Moderatörün son düzenlenenleri:
@Seda A.

Lastik üretiminde kullanılan iki ana sentetik kauçuk polimeri bütadien kauçuk ve stiren bütadien kauçuktur. Bu kauçuk polimerleri doğal kauçuk ile birlikte kullanılır. Dolayısıyla da atık lastiğin öğütülmesi sırasında da ortaya çıkan toz genel terimiyle kaçuk olacaktır.

Aşağıda alıntıladığım web sitesini incelediğimde ortamda ki tozun yanıcı olabileceği anlaşılmaktadır.

Ayrıca aşağıda ki linkte de lastik endüstrisiyle ilgili spesifik bir makale bulunmaktadır. Bu makalede de lastik endüstrisinde toz patlamalarından bahsedilmektedir.
Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!


Please, Giriş Yap or Kayıt Ol to view URLs content!
'da Yanıcı toz "Atmosferik basınçta ve normal sıcaklıkta hava ile patlayıcı bir karışım oluşturabilen, normal boyutları 500 μm veya daha az olan ince bölünmüş katı parçacıklar" olarak tanımlanmaktadır. Bu durumda çalışma ortamında ki partiküllerin büyüklüklerini belirlemek için ortam ölçümü yaptırarak başlamak iyi fikir olabilir. Sonrası için proses güvenliği konusunda tecrübeli birilerinden hizmet almanızı öneririm.

@ersensan Eklemek yada düzeltmek istediğiniz bir konu var mıdır?
 
Seda A.Seda Hanım selamlar,

@Fatih Özcan Bey'in yönlendirmesi üzerine yazıyorum. Kendisinin referans verdiği 60079-10-2 standardında 500 μm ve altındaki boyutlarda olan partiküller combustible dust (tutuşabilir toz) olarak geçer ve patlayıcı ortam oluşturma ihtimali vardır. Ayrıca yine ilgili standartta 500 μm boyutu üzerindeki partiküller ise combustible flying (tutuşabilir uçucular olarak çeviriyorum) olarak geçer ve bunların da patlayıcı ortam oluşturma ihtimali vardır. Dolayısıyla 500 μm ayrımı patlayıcı ortam oluşturma kıstası olarak kullanılmıyor. Hatta NFPA 654' te bu ayrım kaldırıldı. Ancak eski standartların yorumlarına göre yine de diyebiliriz ki 500 μm ve altı değerler muhtemelen patlayıcı ortam oluşturur.

Tozun patlayıcı ortam oluşturup oluşturmayacağını belirleyen en önemli yöntem test yaptırmaktır. Yapılan testte bazı parametreler bulunur. Bu parametrelerden en önemlilerinden birisi tozun hangi konsantrasyonda patlayıcı ortam oluşturduğudur. Genelde 20 - 60 g / m3 konsantrasyon değerinde organik tozların yanma - patlama davranışı gösterme ihtimali yüksektir. Bildiğiniz üzere toz patlamasının beşgeni vardır (yangın üçgen veya dörtgeni gibi) ve bu beş sacayağından birisi askıdaki tozun kapalı ortamda olmasıdır. Toz uygun konsantrasyonda kapalı alandaysa yanma sonucu patlama oluşma ihtimali yüksektir.

Testte bulunan diğer parametre ise ateşleme enerjisidir (MIE). Yani tozunuz diyelim ki patlayabilir olarak bulundu, ancak bulunduğu ortamdaki tutuşturucu kaynaklar bu enerjiyi sağlamıyor olabilir. Dolayısıyla böyle bir durumda patlayıcı ortam oluşur diyemiyoruz. Ayrıca yine minimum tutuşma sıcaklığı (MIT) gibi parametreler de ölçülür ve bu sıcaklığın ortamda oluşma ihtimali de (mekanik vb. sebeplerden ötürü) değerlendirilir.

Peki biz test yapamıyoruz derseniz ne olacaktır? Eğer tozunuzun verileri literatürde varsa onları kullanarak ve bu veriler ışığında Fatih Bey'in de belirttiği gibi partikül boyutlarına ve ortamdaki konsantrasyonlarına ve son olarak patlama beşgeninin oluşup oluşmadığına bakarak yorum yapabilirsiniz. Bunlar da yapılamıyorsa o halde tozun yanıcı ve patlayıcı olarak kabul edilmesi lazım, çünkü toz organik ve yanıcı bir toz. Burada sizi rahatlatacak bir hususu ileteyim, bütün bunlara karar verecek olan zaten patlamadan korunma dokümanı hazırlayıcısı olur. Yine Fatih Bey'in belirttiği gibi konunun uzmanından yardım almanız uygun olur.
 
Merhabalar, güzel ve yerinde bilgiler paylaşılmış, üzerine bir eklemede ben yapmak isterim.

Özellikle plastik ve kauçuk ürünlerin geri dönüşümünü yapan tesislerde öğütme , kırma vb isimlerle anılan proses sırasında kırma makinelerinin iç aksamında ; proses sırasında parçalanan malzemenin sürtünmesi ile birlikte ısınan aynı zamanda aşındıkları zaman zorlanmasalar dahi kendi kendilerine ısınan metal bıçaklar bulunmaktadır. Bu proses sırasında parçalanan ve granül veya toz haline getirilen plastik-kauçuk parçalar kırma makinesinden yüksek sıcaklıkta çıkar ve mutlaka soğutma işlemine (bu genellikle açık-kapalı transfer konveyörleri , bazende fan destekleri ile yapılıyor... Az da olsa sulu sistemlerle ve titreşim kullanılarak yine transfer konveyörleri vasıtasıyla soğutma yapılan işletmeler var) tabi tutulmalıdırlar. Soğutma yapılmayan ve kırma makinesinden direkt olarak çuval, kasa vb içerisine doldurulan malzemeler çıkış ısıları ve parçacıkların birbirine kaynama , bekletildiği ortam ısısı vb durumlara göre korlanma yapabiliyor ya da içerisine koyuldukları ambalajı eriterek yangın çıkarabilmektedir. Toz halinde patlayıcı özellikler taşınmasının yanında daha büyük katı tanecikler halinde özellikle kırma prosesinde (geri dönüşüm) hammaddenin fiziksel risklerinden bağımsız olarak belirtildiği şekilde yangın riskleri bulunur ve değerlendirilmelidir.

Kolay gelsin.
 
osman.koyuncuÖncelikle işin arasında fırsat buldukça yazıyorum bu nedenle parça parça olabiliyor, şimdiden kusura bakmayınız...

Yukarıda eklediğim riskleri değerlendirirken , Bir ilavede atıkların parçalanması sırasında veya sonrasında ortamda bulunması muhtemel 1,3 bütadien gazı ile ilgili yapalım. Tabii ki sentetik kauçuk kullanıyor musunuz bilemediğim için aklıma gelen olasılıkları belirtiyorum...
Sentetik kauçuk içerisinde kullanılan 1,3 bütadien yine geri dönüşüm uygulanan ve parçalanan kauçuk maddelerin işlenmeleri sırasında (parçalama, kırma vs) tozlarla birlikte açığa çıkabilmekte, ortamda yoğunlaşabilmektedir. Bu gaz yanıcıdır ve ortamda yeterli konsantrasyona ulaşır , yeterli ısı kaynağı ve oksijeni de bulursa yanar.... üzerine bir de tabiri caiz ise dişine göre toz bulursa değmeyin keyfine , kendiyle birlikte tozları da kolaylıkla yakacaktır... Havalandırma olduğundan bahsetmişsiniz fakat bu gaz havadan ağırdır ve zemine yakın noktalarda birikecektir !!!

Atıkların bulunduğu (özellikle işlem gören yani parçalanan...) ve Parçalama-Kırma proseslerinin yapıldığı alanlarda (proses sırasında en yakın noktadan...) mutlaka Uçucu Organik Bileşiklerle birlikte ayrıca toz ölçümleri yaptırmanız gerekir. UNUTMAYIN ! ölçümler sırasında cihazları ortamda bulunması muhtemel gazlara göre konumlandırtmanız , belirtmeniz gerekir... Dikkat edin !

Elde edeceğiniz bulgularla tüm riskleri göz önünde bulundurarak daha doğru sonuç alabilirsiniz.

İyi çalışmalar.
 
Üst