Yazar: Dr. Müslüm Güney / 3 Ocak 2016 saat 18:46
ABD’de yapılan bir araştırma eski madencilerin işten ayrıldıktan yıllar sonra bile kömür tozundan kaynaklı sağlık sorunları yaşadığını ortaya çıkardı. Çalışma NIOSH tarafından duyuruldu.
NIOSH (Mesleki Güvenlik ve Sağlık Ulusal Enstitüsü) çalışanları tarafından yürütülen çalışma Alabama, İllinois, İndiana, Kentucky, Pennsylvania, Virgina ve West Virgina’daki kömür madenlerindeuygulandı.
Çalışmada eskiden çalışmış olan ve halen çalışan madencilerin testleri karşılaştırıldı. Karşılaştırmada 2009’dan 2013 yılına kadar toplanmış olan akciğer filmleri ve üfleme testi olarak da adlandırılan solunum fonksiyon testleri kullanıldı. Eski madenciler ortalama olarak 14 yıldır madenlerde çalışmamışlardı.
Çalışma sonucunda siyah akciğer hastalığı olarak da bilinen kömür işçisi pnömokonyozu (akciğer toz hastalığı) belirtilerinin ve akciğer işlevlerinde bozulmanın eski çalışanlarda daha fazla görüldüğü ortaya çıktı. Diğer bir deyişle, eski madenciler yıllardır madenlerde çalışmamalarına, yani kömür tozuna maruz kalmamalarına rağmen, kömür tozunun olumsuz sağlık etkilerinin acısını hâlâ çekmekteler.
Bazı faktörler, kömür madencilerin sağlık sorunlarının ortaya çıkmasını hızlandırır ya da şiddetlendirir. Bunlar arasında en önemliler olarak sigara kullanımı, madenlerde geçirilen sürenin uzunluğu, bozulmuş boy-kilo oranı sayılabilir. Araştırmacılar, bu faktörlerin etkisini kontrol etmelerine rağmen, sağlık sorunlarının eski madencilerde daha fazla görülmesi gerçeği değişmedi.
Siyah akciğer hastalığı olarak da bilinen kömür işçisi pnömokonyozu kömür tozlarına maruz kalmayla ortaya çıkan bir hastalıktır. Maruz kalınan kömür tozunun miktarına, maruz kalma süresine, maruz kalınan tozun içindeki kömür dışı diğer tozlara, işe başlama yaşına, sigara içimine vb etkenlere bağlı olarak hastalığın şiddeti değişebilir. Başlangıçta kronik bronşit benzeri öksürük, balgam, nefes darlığı gibi şikayetler görülebileceği gibi, sonrasında ölümcül akciğer dokusu yıkımından kaynaklı solunum sistemi yetmezliği ve diğer hastalıklar gelişebilir. Hastalığın özgün bir tedavisi yoktur. Bu yüzden, çalışanların toza maruziyeti mutlaka azaltılmalı ve toza maruziyetten kaynaklı ortaya çıkabilecek sağlık sorunları olabildiğince erken tanılanmalıdır.
NIOSH konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı. “Kömür madenlerindeki toz kontrolünün madencileri koruyabileceği konusundaki artmış farkındalığa rağmen,siyah akciğer hastalığının genel oranı son 16 yıl boyunca önemli ölçüde artmıştır. Son zamanlarda, NIOSH, ülke çapında, kömür madencilerine ücretsiz akciğer taramaları sunan Kömür İşçileri Sağlık Gözetim Programı’nı genişletti. Eskiden, her 5 yılda bir yapılan akciğer taramaları için yalnızca yeraltı kömür madencileri seçiliyordu. Genişletilmiş program, madencilik yüklenicisi olarak çalışanların yanı sıra, yeraltı ve yerüstü madenciler dahil olmak üzere, tüm kömür madencileri için bu taramalara erişim imkanı veriyor. Bu taramalara siyah akciğer hastalığı için göğüs grafisi ve spirometri olarak adlandırılan akciğer fonksiyon testi dahildir. NIOSH tüm aktif kömür madencilerini Kömür İşçileri Sağlık Gözetim Programı’na katılmaları ve kendilerinin solunum sağlığını izlemeye davet ediyor. NIOSH aynı zamanda eski madencileri mesleki geçmişlerini kendi sağlık hizmeti sunucularıyla paylaşmalarını davet ediyor.“