Erol Kural
Kimya Mühendisi
İSG-İş Sağlığı ve İş Güvenliği Teknik
Danışmanı ve İstanbul Adliyeleri Bilirkişisi
Metal ve Metalsiler Dışında Bazı Kimyasallardan Dolayı Ortaya Çıkabilecek Meslek Hastalıklarına Karşı Alınacak Özel Tedbirler
Kurşun veya Bunun Suda Eriyen Bileşiklerin eritilmesi, dökümü, hamur haline getirilmesi, temizlenmesi, eğelenmesi, kurşunlu yağlı boya ve eksektisitlerin hazırlanması, hurda kurşun ile temas ve benzeri kurşun ve bileşikleri ile yapılan çalışmalarda, zehirlenmeden korunma tedbirlerinin esasını teşkil eden kurşundan, toz duman ve buharından arınmış bir çevrenin sağlanması için, planlama sırasında veya sonradan yapılacak değişikliklerde şu tedbirler alınmalıdır.
1- Kurşunlu çalışmalar sonucu meydana gelecek toz, duman ve buharın kaynaklarında zararsız hale getirilmeleri için, etkili aspirasyon sistemleri kurulacak ve sürekli olarak bakımı yapılacaktır.
2- Kurşunlu çalışmaların yapıldığı oda veya bölümlerin tabanları, su geçirmez kaygan olmayan ve kolay yıkanabilir malzemeden yapılacak, duvar ve tezgahların, kolay yıkanıp temizlenebilir durumda olacak, iyi çalışan drenaj sistemi kurulmalıdır.
3- Kurşunlu çalışmalar yapılan iş yerlerinde, adam başına 15 metreküp hacim düşecek ve 4 metreden fazla tavan yükseklikleri, bu hesaba katılmayacaktır.
4- Kurşunla çalışma yapılan iş yerlerinde, işçilerin el, yüz, ağız temizliği gibi kişisel temizliklerine dikkat edilecek, her yemekten önce vardiyadan sonra, ellerini yıkamaları sağlanmalıdır.
5- İşçiler, kurşunla çalışılan yerlerde, yiyip içemeyecek, sigara kullanmayacaklardır. Yemek ve dinlenmek için, özel yerler bulundurulmalıdır.
6- Kurşunla çalışma yapılan iş yerlerinde, kişisel koruma araçları olarak iş elbisesi, önlük, uygun ayakkabı, lastik eldiven sağlanacak ve gerektiğinde kullanılmak üzere, toz ve gaz maskeleri ile solunum cihazları bulundurulmalıdır.
7- İşyeri havasından, periyodik olarak numuneler alınarak kurşun miktarı tayin edilecek ve bu miktarın 0,15 miligram/metreküpü geçmemesi sağlanmalıdır.
8- Kurşunla çalışan işçiler, işe alınırken klinik ve laboratuar usulleri ile genel muayeneleri yapılacak, kan, kan yapıcı sistem, karaciğer ve böbreğin durumu incelenerek, kurşuna hassas olanlar ve alkolikler, bu işlere alınmamalıdırlar.
9- Kurşunla çalışan işçiler, her üç ayda bir, sağlık muayenesine tabi tutulacaktır. Bu muayeneler ile kurşun absorpsiyonunun ilk belirtileri, klinik ve laboratuar usulleri ile tespit edilecektir. İşçinin hazım şikayetleri olup olmadığı, diş etlerinde burton çizgisi bulunup bulunmadığı, kolların ekstansiyon durumları incelenecektir. İdrarla koproporfirin aranacak ve kanda hemoglabin yüzdesi ölçülecek, bazofil granülasyonlu eritrosit sayımı yapılacaktır. Gerektiğinde kanda ve idrarda kurşun aramak üzere numuneler ihtisas laboratuarına gönderilmelidir.
10- Kurşun absorpsiyonu veya zehirlenmesi tesbit edilen işçiler, yaptıkları işten, bir süre için ayrılacak ve kontrol altında tedavi edilecektir.
11- Kurşunla çalışan işçiler arasında, kurşun absorpsiyonu veya zehirlenmesi görüldüğü takdirde, işyerinde araştırma yapılacak, zehirlenme kaynağı bulunacak ve gereken teknik tedbirler alınmalıdır.
12- Her işçi için, işyerinde, bir sağlık sicili kartı tutulacak ve bu karta işe giriş ve periyodik muayene bulguları kaydedilecektir.
ASSENİK CEVHERİNİN elde edilmesi, cevherin izabesi, arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayinde kullanılması, organik arsenik bileşiklerinin imali ve kullanılmaları gibi arsenik ve arsenik bileşikleri ile yapılan çalışmalar da aşağıdaki tedbirler alınmalıdır.
1- İşyeri tabanı, su geçirmez, çatlaksız ve temizlenmesi kolay malzemeden yapılmalıdır.
2- Arsenik ile yapılan çalışmalar, kapalı sistem içinde yapılacak, böyle bir sistemin kurulamadığı yerlerde, aşağıdan çekmeli aspirasyon sistemi kurularak ince tozun, çevre havasına yayılmasına engel olunacaktır. Arsenik ile ilgili sıcak işler, kapalı cam, davlumbaz altında yapılmalıdır.
3- Arsenik ile çalışılan yerlerdeki çevre havasından periyodik olarak numune alınarak arsenik miktarı tayin edilecek ve bu miktarın 0,5 miligram/metreküpten yukarı çıkmaması sağlanacaktır.
4- Kişisel korunma aracı olarak işçilere, cildi ve solunum sistemini koruyacak başlık ve özel iş elbisesi verilecektir. Arseniğin uçucu bileşikleriyle çalışan işçiler için, özel solunum cihazları sağlanacaktır.
5- Arsenikli atıklar, zararları giderilmeden atmosfere veya civardaki sulara verilmeyecektir.
6- İşçilerin el, yüz, ağız temizliği gibi kişisel temizliklerine dikkat edilecek, işyerlerinde yiyecek, içecek, bulundurulmayacak ve yenip içilmeyecek, sigara kullanılmayacaktır.
7- Arsenikle çalışacak, işçilerin işe alınırken klinik ve laboratuar usulleri ile genel muayeneleri yapılacak, cildi nemli ve hassas olanlar ile cilt, karaciğer ve sinir hastalığı olanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
8- Arsenikle çalışan işçilerin, altı ayda bir, klinik ve laboratuar usulleri ile sağlık muayeneleri yapılacaktır. İdrar, dışkı, kıl ve tırnaklardaki arsenik miktarı tayin edilecek, arsenikle ilgili zehirlenmelerin görülmesinde işçiler, yaptıkları işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
KADMİYUM CEVHERİNİN izabesi, alaşımlarının hazırlanması, kadmiyum ile kaplama yapılması, kadmiyum kaplı malzemelerin işlenmesi ve bazı akümülatör imali işleri gibi, kadmiyum ve kadmiyum bileşikleri ile yapılan çalışmalarda şu tedbirler alınmalıdır.
1- Kadmiyum oksit tozu ve dumanının çevre havasına yayılması önlenecektir. Kaplama tanklarının kenarlarına, sıvı seviyesine yakın, uygun aspirasyon sistemi kurulacak, çevre havasında kadmiyum miktarı, 0,1 miligram; metreküpü geçmemelidir.
2- Kadmiyum tozu ve dumanına karşı, işçilere uygun maske verilmelidir.
3- Kadmiyumla çalışan işçiler, işe alınırken, periyodik olarak klinik ve laboratuar usulleri ile sağlık muayeneleri yapılacak, solunum sistemi ve böbrek hastalığı tespit edilenler, yaptıkları işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
KROMLU ALAŞIMLARIN hazırlanması, bu alaşımlar üzerinde kaynak yapılması ve krom ve bileşiklerin sanayide kullanılması gibi, krom ve krom bileşikleri ile yapılan çalışmalarda şu tedbirler alınacaktır.
1– Krom ve bileşiklerin kullanıldığı yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi kurulacak veya çalışmalar kapalı sistemde yapılmalıdır.
2- Kromla çalışılan yerlerde, işçilere iş elbisesi, uygun lastik eldiven ve lastik çizme gibi kişisel korunma araçları verilmelidir.
3- İşçilerin el ve yüz temizliğine dikkat edilecek ve ellerin % 5 Hiposülfit dö sud ile yıkanması sağlanmalıdır.
4- Krom ve bileşikleri ile çalışacak işçilerin, işe alınırken klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, kroma karşı alerjisi olanlar ile cilt ve solunum sistemi hastalıkları bulunanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
5- Krom ve bileşikleri ile çalışanların, periyodik olarak, klinik ve laboratuar usulleri ile muayeneleri yapılacaktır. Burun septumunda ülserasyon görülenler ile solunum sistemi ve cilt hastalığı bulunanlar çalıştıkları işten ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
BERİLYUMLU ALAŞIMLARIN hazırlanması ve sanayide kullanılması gibi, berilyum ve bileşikleri ile yapılan çalışmalarda şu tedbirler alınmalıdır.
1- Berilyum ve bileşiklerinin kullanıldığı işyerlerinde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi kurulacak ve bu işyeri havasında, berilyum miktarı 2 miligram/metreküpü geçmemelidir.
2- Berilyumla ilgili çalışmalar, diğer işyerlerinden ayrılacak ve buralarda çalışan işçilere, iş elbisesi gibi, kişisel korunma araçlar verilecektir. Berilyum ile çalışan işçiler özel iş elbiselerini, çalıştığı iş yerinden dışarı çıkarmayacaktır. Bu elbisenin, işyerinde bol su ile yeterli şekilde yıkanması sağlanacaktır.
3- Berilyum ve bileşikleri ile çalışacak işçilerin, işe alınırken, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, bünyece çok zayıf olanlar ile solunum sistemi hastalığı bulunanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
4- Berilyum ve bileşikleri ile çalışan işçilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacaktır. Solunum sistemi hastalıkları bulunanlar ile zayıfladıkları görülenler, çalıştıkları işte ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
AZOT DİOKSİTLERİ ile yapılan çalışmalarda, azot oksitlerin zararları etkilerinden korunmak için şu tedbirler alınmalıdır.
1- Azot oksitlerin, işyerinde ve çevreye yayılmaları önlenecektir.
2- Azot oksitleri ile çalışan işçilere, süzgeçli maske veya temiz hava maskesi gibi, kişisel korunma araçları verilmelidir.
BENZEN (Benzol) VE BİLEŞİKLERİ GİBİ AROMATİK HİDROKARBONLAR ile yapılan çalışmalarda, bunların zararlı etkilerinden korunmak için şu tedbirler alınmalıdır.
1- Solventler, tinerler ve benzerleri ile deri, plastik ve benzerlerinden mamul eşya imalat sanayinde kullanılan, her çeşit yapıştırıcı maddelerin içinde bulunan benzen miktarı % 1den fazla olmayacaktır.
2- Benzen ve bileşikleri ile çalışılan yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi yapılacak ve çalışmalar, kapalı sistemde olacaktır.
3- Açık sistemlerde kuru temizleme işlerinde benzen kullanılması yasaktır. Kapalı sistemlerde yapılan kuru temizleme işlerinde malzeme, kapalı sistemlerde kurutulacak, hiç bir şekilde açıkta kullanılmayacaktır. Yağ ekstraksyonu işlerinde, ancak, kapalı sistemlerde benzen kullanılacaktır.
4- Benzen ile çalışılan iş yerlerinde, yangına ve patlamaya karşı gerekli tedbirler alınmalıdır.
5- Benzen ile çalışılan iş yerlerinde, benzenin havadaki konsantrasyonu, hacmen milyonda 20den fazla olmayacaktır. Daha yüksek benzen konsantrasyonuyla çalışmak zorunluluğu bulunan iş yerlerinde, işçilere uygun hava maskeleri, sıvı benzen ile çalışılan hallerde, özel ayakkabı, eldiven ve özel iş elbisesi gibi kişisel korunma araçları verilmelidir.
6- Benzen ve bileşik ile çalışacak işçilerin, işe alınırken, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, kan yapıcı sistem ve karaciğer hastalığı bulunanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
7- Benzen ve bileşikleri işe çalışan işçilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, kan yapıcı sistem ve karaciğer hastalığı görünenler, bu işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
REFERANSLAR:
-Donalt Hunter, The Diseases Of Occupation. The English Universities Press. L.T.D. London.
-SCFILLINGR S.F., Prevention Of Diseases Journal Of The Royal Society Of Arts. John Adam street, Adelph. W.C. 2 London
-Sosyal Sigortalar Kanunu
-Sendikalar Kanunu
-İş Kanunu
-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü.
-Prof. Dr. S.Velicangil, Kim. Müh. Dr. Ö. Velicangil;
Endüstri Sağlığı ve Meslek Hastalıkları
Yodçem Yayınları, Ankara 1987/3
Kimya Mühendisi
İSG-İş Sağlığı ve İş Güvenliği Teknik
Danışmanı ve İstanbul Adliyeleri Bilirkişisi
Metal ve Metalsiler Dışında Bazı Kimyasallardan Dolayı Ortaya Çıkabilecek Meslek Hastalıklarına Karşı Alınacak Özel Tedbirler
Kurşun veya Bunun Suda Eriyen Bileşiklerin eritilmesi, dökümü, hamur haline getirilmesi, temizlenmesi, eğelenmesi, kurşunlu yağlı boya ve eksektisitlerin hazırlanması, hurda kurşun ile temas ve benzeri kurşun ve bileşikleri ile yapılan çalışmalarda, zehirlenmeden korunma tedbirlerinin esasını teşkil eden kurşundan, toz duman ve buharından arınmış bir çevrenin sağlanması için, planlama sırasında veya sonradan yapılacak değişikliklerde şu tedbirler alınmalıdır.
1- Kurşunlu çalışmalar sonucu meydana gelecek toz, duman ve buharın kaynaklarında zararsız hale getirilmeleri için, etkili aspirasyon sistemleri kurulacak ve sürekli olarak bakımı yapılacaktır.
2- Kurşunlu çalışmaların yapıldığı oda veya bölümlerin tabanları, su geçirmez kaygan olmayan ve kolay yıkanabilir malzemeden yapılacak, duvar ve tezgahların, kolay yıkanıp temizlenebilir durumda olacak, iyi çalışan drenaj sistemi kurulmalıdır.
3- Kurşunlu çalışmalar yapılan iş yerlerinde, adam başına 15 metreküp hacim düşecek ve 4 metreden fazla tavan yükseklikleri, bu hesaba katılmayacaktır.
4- Kurşunla çalışma yapılan iş yerlerinde, işçilerin el, yüz, ağız temizliği gibi kişisel temizliklerine dikkat edilecek, her yemekten önce vardiyadan sonra, ellerini yıkamaları sağlanmalıdır.
5- İşçiler, kurşunla çalışılan yerlerde, yiyip içemeyecek, sigara kullanmayacaklardır. Yemek ve dinlenmek için, özel yerler bulundurulmalıdır.
6- Kurşunla çalışma yapılan iş yerlerinde, kişisel koruma araçları olarak iş elbisesi, önlük, uygun ayakkabı, lastik eldiven sağlanacak ve gerektiğinde kullanılmak üzere, toz ve gaz maskeleri ile solunum cihazları bulundurulmalıdır.
7- İşyeri havasından, periyodik olarak numuneler alınarak kurşun miktarı tayin edilecek ve bu miktarın 0,15 miligram/metreküpü geçmemesi sağlanmalıdır.
8- Kurşunla çalışan işçiler, işe alınırken klinik ve laboratuar usulleri ile genel muayeneleri yapılacak, kan, kan yapıcı sistem, karaciğer ve böbreğin durumu incelenerek, kurşuna hassas olanlar ve alkolikler, bu işlere alınmamalıdırlar.
9- Kurşunla çalışan işçiler, her üç ayda bir, sağlık muayenesine tabi tutulacaktır. Bu muayeneler ile kurşun absorpsiyonunun ilk belirtileri, klinik ve laboratuar usulleri ile tespit edilecektir. İşçinin hazım şikayetleri olup olmadığı, diş etlerinde burton çizgisi bulunup bulunmadığı, kolların ekstansiyon durumları incelenecektir. İdrarla koproporfirin aranacak ve kanda hemoglabin yüzdesi ölçülecek, bazofil granülasyonlu eritrosit sayımı yapılacaktır. Gerektiğinde kanda ve idrarda kurşun aramak üzere numuneler ihtisas laboratuarına gönderilmelidir.
10- Kurşun absorpsiyonu veya zehirlenmesi tesbit edilen işçiler, yaptıkları işten, bir süre için ayrılacak ve kontrol altında tedavi edilecektir.
11- Kurşunla çalışan işçiler arasında, kurşun absorpsiyonu veya zehirlenmesi görüldüğü takdirde, işyerinde araştırma yapılacak, zehirlenme kaynağı bulunacak ve gereken teknik tedbirler alınmalıdır.
12- Her işçi için, işyerinde, bir sağlık sicili kartı tutulacak ve bu karta işe giriş ve periyodik muayene bulguları kaydedilecektir.
ASSENİK CEVHERİNİN elde edilmesi, cevherin izabesi, arsenik ve içinde arsenik bulunan çeşitli bileşik ve alaşımların elde edilmesi, arseniğin ilaç ve kimya sanayinde kullanılması, organik arsenik bileşiklerinin imali ve kullanılmaları gibi arsenik ve arsenik bileşikleri ile yapılan çalışmalar da aşağıdaki tedbirler alınmalıdır.
1- İşyeri tabanı, su geçirmez, çatlaksız ve temizlenmesi kolay malzemeden yapılmalıdır.
2- Arsenik ile yapılan çalışmalar, kapalı sistem içinde yapılacak, böyle bir sistemin kurulamadığı yerlerde, aşağıdan çekmeli aspirasyon sistemi kurularak ince tozun, çevre havasına yayılmasına engel olunacaktır. Arsenik ile ilgili sıcak işler, kapalı cam, davlumbaz altında yapılmalıdır.
3- Arsenik ile çalışılan yerlerdeki çevre havasından periyodik olarak numune alınarak arsenik miktarı tayin edilecek ve bu miktarın 0,5 miligram/metreküpten yukarı çıkmaması sağlanacaktır.
4- Kişisel korunma aracı olarak işçilere, cildi ve solunum sistemini koruyacak başlık ve özel iş elbisesi verilecektir. Arseniğin uçucu bileşikleriyle çalışan işçiler için, özel solunum cihazları sağlanacaktır.
5- Arsenikli atıklar, zararları giderilmeden atmosfere veya civardaki sulara verilmeyecektir.
6- İşçilerin el, yüz, ağız temizliği gibi kişisel temizliklerine dikkat edilecek, işyerlerinde yiyecek, içecek, bulundurulmayacak ve yenip içilmeyecek, sigara kullanılmayacaktır.
7- Arsenikle çalışacak, işçilerin işe alınırken klinik ve laboratuar usulleri ile genel muayeneleri yapılacak, cildi nemli ve hassas olanlar ile cilt, karaciğer ve sinir hastalığı olanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
8- Arsenikle çalışan işçilerin, altı ayda bir, klinik ve laboratuar usulleri ile sağlık muayeneleri yapılacaktır. İdrar, dışkı, kıl ve tırnaklardaki arsenik miktarı tayin edilecek, arsenikle ilgili zehirlenmelerin görülmesinde işçiler, yaptıkları işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
KADMİYUM CEVHERİNİN izabesi, alaşımlarının hazırlanması, kadmiyum ile kaplama yapılması, kadmiyum kaplı malzemelerin işlenmesi ve bazı akümülatör imali işleri gibi, kadmiyum ve kadmiyum bileşikleri ile yapılan çalışmalarda şu tedbirler alınmalıdır.
1- Kadmiyum oksit tozu ve dumanının çevre havasına yayılması önlenecektir. Kaplama tanklarının kenarlarına, sıvı seviyesine yakın, uygun aspirasyon sistemi kurulacak, çevre havasında kadmiyum miktarı, 0,1 miligram; metreküpü geçmemelidir.
2- Kadmiyum tozu ve dumanına karşı, işçilere uygun maske verilmelidir.
3- Kadmiyumla çalışan işçiler, işe alınırken, periyodik olarak klinik ve laboratuar usulleri ile sağlık muayeneleri yapılacak, solunum sistemi ve böbrek hastalığı tespit edilenler, yaptıkları işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
KROMLU ALAŞIMLARIN hazırlanması, bu alaşımlar üzerinde kaynak yapılması ve krom ve bileşiklerin sanayide kullanılması gibi, krom ve krom bileşikleri ile yapılan çalışmalarda şu tedbirler alınacaktır.
1– Krom ve bileşiklerin kullanıldığı yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi kurulacak veya çalışmalar kapalı sistemde yapılmalıdır.
2- Kromla çalışılan yerlerde, işçilere iş elbisesi, uygun lastik eldiven ve lastik çizme gibi kişisel korunma araçları verilmelidir.
3- İşçilerin el ve yüz temizliğine dikkat edilecek ve ellerin % 5 Hiposülfit dö sud ile yıkanması sağlanmalıdır.
4- Krom ve bileşikleri ile çalışacak işçilerin, işe alınırken klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, kroma karşı alerjisi olanlar ile cilt ve solunum sistemi hastalıkları bulunanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
5- Krom ve bileşikleri ile çalışanların, periyodik olarak, klinik ve laboratuar usulleri ile muayeneleri yapılacaktır. Burun septumunda ülserasyon görülenler ile solunum sistemi ve cilt hastalığı bulunanlar çalıştıkları işten ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
BERİLYUMLU ALAŞIMLARIN hazırlanması ve sanayide kullanılması gibi, berilyum ve bileşikleri ile yapılan çalışmalarda şu tedbirler alınmalıdır.
1- Berilyum ve bileşiklerinin kullanıldığı işyerlerinde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi kurulacak ve bu işyeri havasında, berilyum miktarı 2 miligram/metreküpü geçmemelidir.
2- Berilyumla ilgili çalışmalar, diğer işyerlerinden ayrılacak ve buralarda çalışan işçilere, iş elbisesi gibi, kişisel korunma araçlar verilecektir. Berilyum ile çalışan işçiler özel iş elbiselerini, çalıştığı iş yerinden dışarı çıkarmayacaktır. Bu elbisenin, işyerinde bol su ile yeterli şekilde yıkanması sağlanacaktır.
3- Berilyum ve bileşikleri ile çalışacak işçilerin, işe alınırken, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, bünyece çok zayıf olanlar ile solunum sistemi hastalığı bulunanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
4- Berilyum ve bileşikleri ile çalışan işçilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacaktır. Solunum sistemi hastalıkları bulunanlar ile zayıfladıkları görülenler, çalıştıkları işte ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
AZOT DİOKSİTLERİ ile yapılan çalışmalarda, azot oksitlerin zararları etkilerinden korunmak için şu tedbirler alınmalıdır.
1- Azot oksitlerin, işyerinde ve çevreye yayılmaları önlenecektir.
2- Azot oksitleri ile çalışan işçilere, süzgeçli maske veya temiz hava maskesi gibi, kişisel korunma araçları verilmelidir.
BENZEN (Benzol) VE BİLEŞİKLERİ GİBİ AROMATİK HİDROKARBONLAR ile yapılan çalışmalarda, bunların zararlı etkilerinden korunmak için şu tedbirler alınmalıdır.
1- Solventler, tinerler ve benzerleri ile deri, plastik ve benzerlerinden mamul eşya imalat sanayinde kullanılan, her çeşit yapıştırıcı maddelerin içinde bulunan benzen miktarı % 1den fazla olmayacaktır.
2- Benzen ve bileşikleri ile çalışılan yerlerde, genel havalandırma ile birlikte, uygun aspirasyon sistemi yapılacak ve çalışmalar, kapalı sistemde olacaktır.
3- Açık sistemlerde kuru temizleme işlerinde benzen kullanılması yasaktır. Kapalı sistemlerde yapılan kuru temizleme işlerinde malzeme, kapalı sistemlerde kurutulacak, hiç bir şekilde açıkta kullanılmayacaktır. Yağ ekstraksyonu işlerinde, ancak, kapalı sistemlerde benzen kullanılacaktır.
4- Benzen ile çalışılan iş yerlerinde, yangına ve patlamaya karşı gerekli tedbirler alınmalıdır.
5- Benzen ile çalışılan iş yerlerinde, benzenin havadaki konsantrasyonu, hacmen milyonda 20den fazla olmayacaktır. Daha yüksek benzen konsantrasyonuyla çalışmak zorunluluğu bulunan iş yerlerinde, işçilere uygun hava maskeleri, sıvı benzen ile çalışılan hallerde, özel ayakkabı, eldiven ve özel iş elbisesi gibi kişisel korunma araçları verilmelidir.
6- Benzen ve bileşik ile çalışacak işçilerin, işe alınırken, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, kan yapıcı sistem ve karaciğer hastalığı bulunanlar, bu işlere alınmamalıdırlar.
7- Benzen ve bileşikleri işe çalışan işçilerin, periyodik olarak, klinik ve laboratuar usulleri ile genel sağlık muayeneleri yapılacak, kan yapıcı sistem ve karaciğer hastalığı görünenler, bu işlerden ayrılacaklar, kontrol ve tedavi altına alınmalıdırlar.
REFERANSLAR:
-Donalt Hunter, The Diseases Of Occupation. The English Universities Press. L.T.D. London.
-SCFILLINGR S.F., Prevention Of Diseases Journal Of The Royal Society Of Arts. John Adam street, Adelph. W.C. 2 London
-Sosyal Sigortalar Kanunu
-Sendikalar Kanunu
-İş Kanunu
-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü.
-Prof. Dr. S.Velicangil, Kim. Müh. Dr. Ö. Velicangil;
Endüstri Sağlığı ve Meslek Hastalıkları
Yodçem Yayınları, Ankara 1987/3