ELEKTRİK KAZALARI
Bu meslek gruplarında görülebilen iş kazaları şöyle sıralanabilir;
• Elektrik akımının bulunduğu sırada, iletkendeki sıyrık kısmın vücuda teması,
• Topraklamasız aletlerde meydana gelen kısa devre sebebiyle gövdeye elektrik akımının geçmesi,
• Nemli yerde kısa devre sebebiyle elektrik akımının çevreye yayılması,
• Sıcak havyanın vücuda teması,
• Elektronik devre montajı sırasında elektrik akımına kapılması,
• Cihazın taşınması sırasında cihazın düşmesi.
****Genel Güvenlik
***Yapılması Gerekenler
• Bir işe başlamadan önce, gerekli olan mesleki yeterliliği tam olarak almış olmalıdır.
• Kullanılacak olan tezgahların özelliklerini ve çalışma prensiplerini tam olarak bilmelidir.
• Tezgah kullanırken bütün dikkatini ona vermelidir. Başka bir şeyle veya birisiyle ilgilenilmemelidir.
• Kullanılan tezgahların elektriksel problemleri olmamalıdır.
• Tezgah üzerinde herhangi bir arıza meydana gelmiş veya tezgah bakım görmekte ise üzerine mutlaka uyarıcı bir levha konulmalıdır.
• Tezgahların hareketli kısımlarına yaklaşırken dikkatli ve uyanık olunmalıdır.
• Tezgahların başlarına uyarı levhaları asılmalıdır.
• Şüpheli konular daima yetkiliye sorulmalıdır.
• İş için en uygun takımlar kullanılmalıdır.
• Yıpranmış ve körleşmiş takımlar hemen değiştirilmelidir.
• Kullanılmayan takım ve malzemeler, iş masası üstünde bırakılmamalıdır.
• Atölye içindeki geçit ve pasajlar, makinelerin çevreleri her zaman temiz ve düzenli tutulmalıdır.
***Yapılmaması Gerekenler
• Atölyeler içinde asla koşul mamalıdır.
• Yetkili kişilerden izin alınmadan malzeme ve makinelere dokunulmamalıdır.
• Tezgah çalışırken başından uzaklaşılmamalıdır.
• Basınçlı hava doğrudan ne kendimize ne de başkasına tutulmamalıdır.
• Basınçlı hava tehlikelidir ve öldürücü olabilir.
• Kullanılmadığı zamanlar vinç çengelleri, tezgah ve çevresi üzerinde bırakılmamalıdır.
****Kişi Güvenliği
***Yapılması Gerekenler
• Küçük bile olsa her olay derhal amire bildirilmelidir.
• Koruyucu gözlük takılmalıdır.
• Koruyucu ayakkabı giyilmelidir.
• İş başında iş elbiseleri mutlaka giyilmeli ve düğmeleri ilikli olmalıdır.
• Gömleklerin kolları ya ilikli olmalı ya da kıvrılmalıdır.
• Saçlar kısa kesilmiş olmalı, gerekiyorsa koruyucu şapka giyilmelidir.
• Tezgah çalıştırılmadan önce bütün koruyucuların yerlerinde ve iş görebilecek durumda olmaları sağlanmalıdır.
• Tezgah çalıştırılmadan önce, tezgahın ve çevresinin temizlik kontrolü yapılmalıdır.
• Keskin kenarlı parçalara, çapak ve pürüzlere dikkat edilmelidir. Bitmiş iş parçaları çapaklı ve keskin kenarlı bırakılmamalıdır.
• Her zaman uygun anahtar kullanılmalıdır. Ağzı bozuk anahtar veya takım kullanılmamalıdır.
• Çekiç başlarının gevşek olmamasına dikkat edilmelidir.
• Bir parça, vinç ile kaldırılırken güvenli bir uzaklıkta durulmalıdır.
***Yapılmaması Gerekenler
• Çalışırken parmaklarda yüzük, kolda saat bulundurulmamalıdır.
• İş elbiselerinin ceplerinde keskin veya sivri uçlu takım bulundurulmamalı ve taşınmamalıdır.
• Tezgahın çalışması tamamen durmadan koruyucular kesinlikle açılmamalıdır.
• Tezgahın kesme sıvısında el yıkanmamalı veya yabancı madde atılmamalıdır. Aksi halde sıvı kirlenmiş ve özelliği bozulmuş olur.
• Madeni taşlar çıplak elle temizlenmemeli ve toplanmamalıdır. Bu iş için fırça ve çengel kullanılmalıdır.
• Ağır parçalar tek başına elle kaldırılmamalıdır. Ya kaldırma aracı kullanmalı ya da yardım istenmelidir.
• Eğe ve benzeri takımlar, sapsız olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.
• Çalışan tezgahın üstüne gereğinden fazla eğilmemeli ve tezgaha dayanılmamalıdır.
****Tezgah ve Cihaz Güvenliği
***Yapılması Gerekenler
• Tezgah çalıştırılmadan önce onun nasıl durdurulacağı bilinmelidir.
• Tezgah çalıştırılmadan önce yağ seviyesi kontrol edilmelidir.
• Tezgah çalıştırılmadan önce doğru dönüş yönünün ne tarafa olduğu mutlaka kontrol edilmelidir.
• Tezgah üzerinde yıpranmış ve hasara uğramış somun, cıvata ve benzeri parçalar varsa yenileriyle değiştirilmelidir.
***Yapılmaması Gerekenler
• Tezgahın çalışması ve özellikleri tam olarak öğrenilinceye kadar, o
tezgahta çalışmaya teşebbüs edilmemelidir.
• Tezgah çalışır durumda iken dönüş yönünü ve devrini değiştirmeye teşebbüs edilmemelidir.
• Tezgah üzerinde başkasının işi varken o iş kurcalanmamalıdır. Başkalarının işine kesinlikle karışılmamalıdır.
ELEKTRİK ENERJİSİNİN İNSAN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Her işletme ve kurumun kendine özgü çalışma kuralları olduğu gibi elektrik
atölye ve laboratuvarlarının da kendine göre çalışma kuralları vardır. Bu kurallara uyulması halinde iş verimi maksimum düzeye çıkacağı gibi meydana gelmesi mümkün iş kazaları da önlenmiş olacaktır.
Elektrik enerjisinin yoğun bir şekilde kullanılmaya başlanması günlük yaşantımıza büyük kolaylıklar getirmiştir. Bunun yanında dikkatsizlik ve ihmalden kaynaklanan elektrik kazaları ile de çok sık karşılaştığımız bir gerçektir. Bu bölümde sıralanan emniyet kurallarına uyulduğu takdirde elektrik kazalarının oluşma riski azalacak ve verimli bir çalışma gözlemlenecektir.
Elektriğin insan vücudu üzerinde çeşit li etkileri vardır. Aşağıda değişik akım ve gerilimlerin insan vücudundaki etkileri ile vücudun değişik organlarının dirençleri verilmiştir.
İnsan vücudu elektrik enerjisine karşı 1.000 ohm ile 10.000 ohm arasında değişen bir direnç gösterir. Bu değer, insanın yaş, ırk, cinsiyet, yetişme şekli, vücudun terlilik durumu, enerjinin geçtiği yer, geçme süresi vb. birçok nedene bağlı olarak değişmektedir. Genellikle insanlar elektrik enerjisine elleri ile dokunurlar. Bu nedenle ellerin nasırlı ya da nasırsız olması, dokunma yüzeyinin kuru ya da ıslak olması gibi faktörler insan vücudundan geçecek akımın farklı değerlerde olmasına neden olur.
Yapılan araştırmalara göre:
1–8 mA (mili amper): Vücutta şok etkisi yapar.
15–20 mA (mili amper): Vücut tan geçtiği yerlerde (kramplar) kasların kasılmasına neden olur. (Dokunulan iletken veya gerecin bırakamaması gibi el kasları istem dışında kalabilir.) Kasların büzülmesi ve akımın geçiş süresi uzadığında dokunmalar ölümle sonuçlanabilir.
50–100 mA (mili amper): Kalp üzerinden geçtiği an dokunmalar ölümle sonuçlanmaktadır. Fakat diğer organlar üzerinde kasılmalar ve şok etkisi yapmaktadır.
100–200 mA (mili amper): Geçiş süresine göre kesin olarak ölümle sonuçlanmaktadır.
Özet olarak Doğru Akım (D.A.-D.C.) da 25 mA (mili amper) ve Alternatif Akım (A.A.-A.C.) da 50–100 mA (mili amper) lik akımları insanlar için tehlike ve ölüm sınırı olarak kabul edilmektedir.
Elektrik akımının insan vücudunu olumsuz etkilemesi için insan vücudundan geçen akımın devresini tamamlaması gerekir. Çarpılmayı önlemek için aşağıda sıralanan güvenlik tedbirlerine uyulması büyük önem taşır.
ELEKTRİK KAZALARINDA İLK YARDIM
Elektrik tellerine temas halinde yerde yatarken bulunan kişide, elektrik
çarpması düşünülmelidir. Bazen kazazede bayılmadan önce kablodan ayrılmayı başarmış olabilir. Yapılması gereken ilk yardım 3 aşamaya ayrılabilir.
**Ortamın Güvenli Hale Getirilmesi
Olay yerine ilk gelen kişiler için öncelik, daha fazla kişinin akım ile temas etmesine engel olacak tedbirleri alarak çevre güvenliğini sağlamak olmalıdır. Daha sonra ise şalterden veya sigortadan elektrik akımı kesilmeli, bu yapılamıyorsa elektrik kaynağı ile kazazedenin teması iletken olmayan (yalıtkan) bir cisim kullanılarak kesilmelidir.
Elektrik akımının kesilmiş olduğundan mutlak emin olunmadan kazazedenin vücuduna temas edilmemeli ve iletken zemine veya malzemeye basılmamalıdır.
Kesinlikle nemli ve ıslak cisimler veya metalik bir aletle elektrik kaynağını
uzaklaştırmaya çalışmamalıdır.
Yüksek voltaj nedeniyle meydana gelen kazalarda ise mutlaka akım kesilmelidir. Resmi yetkililerden elektrik akımının kesildiğini ve gerekiyorsa, izole edildiğini öğrenmeden kazazedeye yaklaşılmamalıdır.
En az 18-20 metrelik bir güvenlik mesafesi aşılmamalı ve çevredekiler de
yaklaştırılmamalıdır. Bu husus, özellikle tren ve tramvay elektrik hatlarındaki hasarlarda hayati önem taşır.
• Yaralanmalar için Acil yardım (112)
• Elektrik akımının kesilmesi için Elektrik Arıza (186)
• Kurtarma yapılması gerekiyorsa İtfaiye (110) servisleri aranmalıdır.
**Kazazedenin Hayati Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi Ve Kalp Solunumun Yeniden Canlandırılması
Akımından uzaklaştırılmış kazazedenin öncelikle bilinç durumu değerlendirilir, vücudunu sıkan kemer, kravat vb çıkarılır veya gevşetilir.
Bilinç kapalı ise ağız içi kontrol edilir. Kazazedenin ağzında takma diş, yabancı cisim varsa çıkarılmalıdır.
Daha sonra solunumu kontrol edilip, durmuş ise derhal suni solunuma başlanmalıdır, ardından dolaşım kontrolü yapılmalıdır, kalp durmuş ise en kısa sürede dış kalp masajına başlanmalıdır (NOT: Bu müdahalelerin uygulamalı ilk yardım eğitimi almamış kişiler tarafından yapılması sakıncalıdır).
*Temel Yaşam Desteği
Solunum ve dolaşım tekrar başlayıncaya, sağlık görevlileri gelinceye veya
yorgunluktan tükeninceye kadar devam ettirilmelidir.
Solunum ve dolaşımı var şuuru kapalı ise sabit yan yatış pozisyonu verilmelidir.
**Elektrik Yanıkları Ve Düşmelere Bağlı Yaralanmalarda Yapılacak
İlk yardım
Muhtemel bir kafa veya boyun yaralanması varsa, omuriliğin korunması için hastanın hareket ettirilmemesi için azami gayret gösterilmelidir.
Daha ileri bir yaralanmayı önlemek için hastanın yanan giysisi, ayakkabıları ve kemeri çıkartılmalıdır.
• Vücuduna yapışmış durumda bulunan giysiler çıkartılmamalıdır
• Yanık bölgesinde bilezik, künye, yüzük varsa kesilerek çıkarılmalıdır
• Yanık üzerine yoğurt, salça, diş macunu sürülmemelidir
• Hastayı zaman kaybetmeden hastaneye götürülmelidir
• Yanık yerine asla yağ, krem, diş macunu, kolonya, pudra gibi maddeler uygulanmamalıdır
• Temiz bir sargı beziyle yanık yerinin üstü tam olarak kapatılmalıdır
*Korunma
Elektrik kazalarının oluş nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir:
• Elektrik enerjisi hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak
• Elektrik devresinde yeterli yalıtımın olamaması, ya da dış etkenlerle zamanla yalıtma özelliğini kaybetmesi
• Elektrik işlerinde çalışanların kendilerine aşırı güvenmesi, risk alması
• Elektrik işlerinde çalışanların işlerini benimsememesi
• Acelecilik ve dikkatsizlik
• Görevi dışında bilgisi olmadığı halde olaya müdahale etmek
• İş disiplinine uymama
• Koruyucuların kullanılmaması
• Üretimde kaliteli malzeme kullanılmaması
• Gerekli periyodik muayenelerin zamanında yapılmaması
İş yerlerinde elektrik kazalarından korunmak için şu hususlara uyulması
gerekir
• Mecbur kalmadıkça enerji altında çalışmayınız. Elektrik devresinde çalışmaya başlamadan önce enerjiyi kesiniz. Siz çalışırken sizden habersiz enerji verilmemesi için tüm tedbirleri alınız.
• Enerji altında çalışma mecburiyeti varsa
o Kauçuk veya lastik ayakkabı giyiniz. Ayakkabılarınızın ıslak olmamasına dikkat ediniz.
o Sadece sağ elinizi kullanarak çalışınız.
o Tüm dikkatinizi işinize veriniz.
• Elektrik kazalarında vakit kaybetmeden yetkili kişiye haber veriniz.
• Elektrik devresi çalışırken duman, yanık kokusu gibi anormal bir değişiklik hissederseniz derhal enerjiyi kesiniz.
Uzman kişiler tarafından elektrikli ve elektronik ev aletleri belirli aralıklarla
kontrol edilmeli periyodik bakımları yapılmalıdır.
Elektrik kablo ve prizleri çocuklardan uzak tutulmalı, sigortalar normal dirençte bağlanmalı, ev araçları tamir amacıyla açılmamalı, insanlar elektrik ve tehlikeleri konusunda uyarılmalı bilgilendirilmelidir.
Çocukların elektrik yanıklarından korunması için; prizlerin kapaklı olması, çocuk uyanıkken ütü yapılmaması, kordonların açıkta bırakılmaması, çamaşır makinesi, buzdolabı gibi cihazların topraklı prizde çalıştırılması, banyoya çocukların yalnız girmemesi ve su ısıtıcılarının çocukların ulaşabileceği yerde olmaması gibi önlemler alınmalıdır.
Bu meslek gruplarında görülebilen iş kazaları şöyle sıralanabilir;
• Elektrik akımının bulunduğu sırada, iletkendeki sıyrık kısmın vücuda teması,
• Topraklamasız aletlerde meydana gelen kısa devre sebebiyle gövdeye elektrik akımının geçmesi,
• Nemli yerde kısa devre sebebiyle elektrik akımının çevreye yayılması,
• Sıcak havyanın vücuda teması,
• Elektronik devre montajı sırasında elektrik akımına kapılması,
• Cihazın taşınması sırasında cihazın düşmesi.
****Genel Güvenlik
***Yapılması Gerekenler
• Bir işe başlamadan önce, gerekli olan mesleki yeterliliği tam olarak almış olmalıdır.
• Kullanılacak olan tezgahların özelliklerini ve çalışma prensiplerini tam olarak bilmelidir.
• Tezgah kullanırken bütün dikkatini ona vermelidir. Başka bir şeyle veya birisiyle ilgilenilmemelidir.
• Kullanılan tezgahların elektriksel problemleri olmamalıdır.
• Tezgah üzerinde herhangi bir arıza meydana gelmiş veya tezgah bakım görmekte ise üzerine mutlaka uyarıcı bir levha konulmalıdır.
• Tezgahların hareketli kısımlarına yaklaşırken dikkatli ve uyanık olunmalıdır.
• Tezgahların başlarına uyarı levhaları asılmalıdır.
• Şüpheli konular daima yetkiliye sorulmalıdır.
• İş için en uygun takımlar kullanılmalıdır.
• Yıpranmış ve körleşmiş takımlar hemen değiştirilmelidir.
• Kullanılmayan takım ve malzemeler, iş masası üstünde bırakılmamalıdır.
• Atölye içindeki geçit ve pasajlar, makinelerin çevreleri her zaman temiz ve düzenli tutulmalıdır.
***Yapılmaması Gerekenler
• Atölyeler içinde asla koşul mamalıdır.
• Yetkili kişilerden izin alınmadan malzeme ve makinelere dokunulmamalıdır.
• Tezgah çalışırken başından uzaklaşılmamalıdır.
• Basınçlı hava doğrudan ne kendimize ne de başkasına tutulmamalıdır.
• Basınçlı hava tehlikelidir ve öldürücü olabilir.
• Kullanılmadığı zamanlar vinç çengelleri, tezgah ve çevresi üzerinde bırakılmamalıdır.
****Kişi Güvenliği
***Yapılması Gerekenler
• Küçük bile olsa her olay derhal amire bildirilmelidir.
• Koruyucu gözlük takılmalıdır.
• Koruyucu ayakkabı giyilmelidir.
• İş başında iş elbiseleri mutlaka giyilmeli ve düğmeleri ilikli olmalıdır.
• Gömleklerin kolları ya ilikli olmalı ya da kıvrılmalıdır.
• Saçlar kısa kesilmiş olmalı, gerekiyorsa koruyucu şapka giyilmelidir.
• Tezgah çalıştırılmadan önce bütün koruyucuların yerlerinde ve iş görebilecek durumda olmaları sağlanmalıdır.
• Tezgah çalıştırılmadan önce, tezgahın ve çevresinin temizlik kontrolü yapılmalıdır.
• Keskin kenarlı parçalara, çapak ve pürüzlere dikkat edilmelidir. Bitmiş iş parçaları çapaklı ve keskin kenarlı bırakılmamalıdır.
• Her zaman uygun anahtar kullanılmalıdır. Ağzı bozuk anahtar veya takım kullanılmamalıdır.
• Çekiç başlarının gevşek olmamasına dikkat edilmelidir.
• Bir parça, vinç ile kaldırılırken güvenli bir uzaklıkta durulmalıdır.
***Yapılmaması Gerekenler
• Çalışırken parmaklarda yüzük, kolda saat bulundurulmamalıdır.
• İş elbiselerinin ceplerinde keskin veya sivri uçlu takım bulundurulmamalı ve taşınmamalıdır.
• Tezgahın çalışması tamamen durmadan koruyucular kesinlikle açılmamalıdır.
• Tezgahın kesme sıvısında el yıkanmamalı veya yabancı madde atılmamalıdır. Aksi halde sıvı kirlenmiş ve özelliği bozulmuş olur.
• Madeni taşlar çıplak elle temizlenmemeli ve toplanmamalıdır. Bu iş için fırça ve çengel kullanılmalıdır.
• Ağır parçalar tek başına elle kaldırılmamalıdır. Ya kaldırma aracı kullanmalı ya da yardım istenmelidir.
• Eğe ve benzeri takımlar, sapsız olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.
• Çalışan tezgahın üstüne gereğinden fazla eğilmemeli ve tezgaha dayanılmamalıdır.
****Tezgah ve Cihaz Güvenliği
***Yapılması Gerekenler
• Tezgah çalıştırılmadan önce onun nasıl durdurulacağı bilinmelidir.
• Tezgah çalıştırılmadan önce yağ seviyesi kontrol edilmelidir.
• Tezgah çalıştırılmadan önce doğru dönüş yönünün ne tarafa olduğu mutlaka kontrol edilmelidir.
• Tezgah üzerinde yıpranmış ve hasara uğramış somun, cıvata ve benzeri parçalar varsa yenileriyle değiştirilmelidir.
***Yapılmaması Gerekenler
• Tezgahın çalışması ve özellikleri tam olarak öğrenilinceye kadar, o
tezgahta çalışmaya teşebbüs edilmemelidir.
• Tezgah çalışır durumda iken dönüş yönünü ve devrini değiştirmeye teşebbüs edilmemelidir.
• Tezgah üzerinde başkasının işi varken o iş kurcalanmamalıdır. Başkalarının işine kesinlikle karışılmamalıdır.
ELEKTRİK ENERJİSİNİN İNSAN ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Her işletme ve kurumun kendine özgü çalışma kuralları olduğu gibi elektrik
atölye ve laboratuvarlarının da kendine göre çalışma kuralları vardır. Bu kurallara uyulması halinde iş verimi maksimum düzeye çıkacağı gibi meydana gelmesi mümkün iş kazaları da önlenmiş olacaktır.
Elektrik enerjisinin yoğun bir şekilde kullanılmaya başlanması günlük yaşantımıza büyük kolaylıklar getirmiştir. Bunun yanında dikkatsizlik ve ihmalden kaynaklanan elektrik kazaları ile de çok sık karşılaştığımız bir gerçektir. Bu bölümde sıralanan emniyet kurallarına uyulduğu takdirde elektrik kazalarının oluşma riski azalacak ve verimli bir çalışma gözlemlenecektir.
Elektriğin insan vücudu üzerinde çeşit li etkileri vardır. Aşağıda değişik akım ve gerilimlerin insan vücudundaki etkileri ile vücudun değişik organlarının dirençleri verilmiştir.
İnsan vücudu elektrik enerjisine karşı 1.000 ohm ile 10.000 ohm arasında değişen bir direnç gösterir. Bu değer, insanın yaş, ırk, cinsiyet, yetişme şekli, vücudun terlilik durumu, enerjinin geçtiği yer, geçme süresi vb. birçok nedene bağlı olarak değişmektedir. Genellikle insanlar elektrik enerjisine elleri ile dokunurlar. Bu nedenle ellerin nasırlı ya da nasırsız olması, dokunma yüzeyinin kuru ya da ıslak olması gibi faktörler insan vücudundan geçecek akımın farklı değerlerde olmasına neden olur.
Yapılan araştırmalara göre:
1–8 mA (mili amper): Vücutta şok etkisi yapar.
15–20 mA (mili amper): Vücut tan geçtiği yerlerde (kramplar) kasların kasılmasına neden olur. (Dokunulan iletken veya gerecin bırakamaması gibi el kasları istem dışında kalabilir.) Kasların büzülmesi ve akımın geçiş süresi uzadığında dokunmalar ölümle sonuçlanabilir.
50–100 mA (mili amper): Kalp üzerinden geçtiği an dokunmalar ölümle sonuçlanmaktadır. Fakat diğer organlar üzerinde kasılmalar ve şok etkisi yapmaktadır.
100–200 mA (mili amper): Geçiş süresine göre kesin olarak ölümle sonuçlanmaktadır.
Özet olarak Doğru Akım (D.A.-D.C.) da 25 mA (mili amper) ve Alternatif Akım (A.A.-A.C.) da 50–100 mA (mili amper) lik akımları insanlar için tehlike ve ölüm sınırı olarak kabul edilmektedir.
Elektrik akımının insan vücudunu olumsuz etkilemesi için insan vücudundan geçen akımın devresini tamamlaması gerekir. Çarpılmayı önlemek için aşağıda sıralanan güvenlik tedbirlerine uyulması büyük önem taşır.
ELEKTRİK KAZALARINDA İLK YARDIM
Elektrik tellerine temas halinde yerde yatarken bulunan kişide, elektrik
çarpması düşünülmelidir. Bazen kazazede bayılmadan önce kablodan ayrılmayı başarmış olabilir. Yapılması gereken ilk yardım 3 aşamaya ayrılabilir.
**Ortamın Güvenli Hale Getirilmesi
Olay yerine ilk gelen kişiler için öncelik, daha fazla kişinin akım ile temas etmesine engel olacak tedbirleri alarak çevre güvenliğini sağlamak olmalıdır. Daha sonra ise şalterden veya sigortadan elektrik akımı kesilmeli, bu yapılamıyorsa elektrik kaynağı ile kazazedenin teması iletken olmayan (yalıtkan) bir cisim kullanılarak kesilmelidir.
Elektrik akımının kesilmiş olduğundan mutlak emin olunmadan kazazedenin vücuduna temas edilmemeli ve iletken zemine veya malzemeye basılmamalıdır.
Kesinlikle nemli ve ıslak cisimler veya metalik bir aletle elektrik kaynağını
uzaklaştırmaya çalışmamalıdır.
Yüksek voltaj nedeniyle meydana gelen kazalarda ise mutlaka akım kesilmelidir. Resmi yetkililerden elektrik akımının kesildiğini ve gerekiyorsa, izole edildiğini öğrenmeden kazazedeye yaklaşılmamalıdır.
En az 18-20 metrelik bir güvenlik mesafesi aşılmamalı ve çevredekiler de
yaklaştırılmamalıdır. Bu husus, özellikle tren ve tramvay elektrik hatlarındaki hasarlarda hayati önem taşır.
• Yaralanmalar için Acil yardım (112)
• Elektrik akımının kesilmesi için Elektrik Arıza (186)
• Kurtarma yapılması gerekiyorsa İtfaiye (110) servisleri aranmalıdır.
**Kazazedenin Hayati Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi Ve Kalp Solunumun Yeniden Canlandırılması
Akımından uzaklaştırılmış kazazedenin öncelikle bilinç durumu değerlendirilir, vücudunu sıkan kemer, kravat vb çıkarılır veya gevşetilir.
Bilinç kapalı ise ağız içi kontrol edilir. Kazazedenin ağzında takma diş, yabancı cisim varsa çıkarılmalıdır.
Daha sonra solunumu kontrol edilip, durmuş ise derhal suni solunuma başlanmalıdır, ardından dolaşım kontrolü yapılmalıdır, kalp durmuş ise en kısa sürede dış kalp masajına başlanmalıdır (NOT: Bu müdahalelerin uygulamalı ilk yardım eğitimi almamış kişiler tarafından yapılması sakıncalıdır).
*Temel Yaşam Desteği
Solunum ve dolaşım tekrar başlayıncaya, sağlık görevlileri gelinceye veya
yorgunluktan tükeninceye kadar devam ettirilmelidir.
Solunum ve dolaşımı var şuuru kapalı ise sabit yan yatış pozisyonu verilmelidir.
**Elektrik Yanıkları Ve Düşmelere Bağlı Yaralanmalarda Yapılacak
İlk yardım
Muhtemel bir kafa veya boyun yaralanması varsa, omuriliğin korunması için hastanın hareket ettirilmemesi için azami gayret gösterilmelidir.
Daha ileri bir yaralanmayı önlemek için hastanın yanan giysisi, ayakkabıları ve kemeri çıkartılmalıdır.
• Vücuduna yapışmış durumda bulunan giysiler çıkartılmamalıdır
• Yanık bölgesinde bilezik, künye, yüzük varsa kesilerek çıkarılmalıdır
• Yanık üzerine yoğurt, salça, diş macunu sürülmemelidir
• Hastayı zaman kaybetmeden hastaneye götürülmelidir
• Yanık yerine asla yağ, krem, diş macunu, kolonya, pudra gibi maddeler uygulanmamalıdır
• Temiz bir sargı beziyle yanık yerinin üstü tam olarak kapatılmalıdır
*Korunma
Elektrik kazalarının oluş nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir:
• Elektrik enerjisi hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak
• Elektrik devresinde yeterli yalıtımın olamaması, ya da dış etkenlerle zamanla yalıtma özelliğini kaybetmesi
• Elektrik işlerinde çalışanların kendilerine aşırı güvenmesi, risk alması
• Elektrik işlerinde çalışanların işlerini benimsememesi
• Acelecilik ve dikkatsizlik
• Görevi dışında bilgisi olmadığı halde olaya müdahale etmek
• İş disiplinine uymama
• Koruyucuların kullanılmaması
• Üretimde kaliteli malzeme kullanılmaması
• Gerekli periyodik muayenelerin zamanında yapılmaması
İş yerlerinde elektrik kazalarından korunmak için şu hususlara uyulması
gerekir
• Mecbur kalmadıkça enerji altında çalışmayınız. Elektrik devresinde çalışmaya başlamadan önce enerjiyi kesiniz. Siz çalışırken sizden habersiz enerji verilmemesi için tüm tedbirleri alınız.
• Enerji altında çalışma mecburiyeti varsa
o Kauçuk veya lastik ayakkabı giyiniz. Ayakkabılarınızın ıslak olmamasına dikkat ediniz.
o Sadece sağ elinizi kullanarak çalışınız.
o Tüm dikkatinizi işinize veriniz.
• Elektrik kazalarında vakit kaybetmeden yetkili kişiye haber veriniz.
• Elektrik devresi çalışırken duman, yanık kokusu gibi anormal bir değişiklik hissederseniz derhal enerjiyi kesiniz.
Uzman kişiler tarafından elektrikli ve elektronik ev aletleri belirli aralıklarla
kontrol edilmeli periyodik bakımları yapılmalıdır.
Elektrik kablo ve prizleri çocuklardan uzak tutulmalı, sigortalar normal dirençte bağlanmalı, ev araçları tamir amacıyla açılmamalı, insanlar elektrik ve tehlikeleri konusunda uyarılmalı bilgilendirilmelidir.
Çocukların elektrik yanıklarından korunması için; prizlerin kapaklı olması, çocuk uyanıkken ütü yapılmaması, kordonların açıkta bırakılmaması, çamaşır makinesi, buzdolabı gibi cihazların topraklı prizde çalıştırılması, banyoya çocukların yalnız girmemesi ve su ısıtıcılarının çocukların ulaşabileceği yerde olmaması gibi önlemler alınmalıdır.