Araştırmalar, iş kazalarının yüzde 96-98’inin çalışanların güvenli olmayan davranışları nedeniyle meydana geldiğini göstermektedir. Geriye kalan küçük miktar ise çalışma ortamı kaynaklı nedenler ve doğal afetlerden dolayı meydana gelmektedir. O halde, iş yerinizde kazaları ortadan kaldırmak ya da azaltmak istiyorsanız, hangi alana daha çok odaklanırsınız?
İş sağlığı ve güvenliği performansını iyileştirmek, kaza ve meslek hastalıklarını azaltmak için işletmeler ilk aşamalarda prosedür, talimat ve kurallar oluşturmak, ekipmanlar satın almak gibi sistem oluşturma amaçlı teknik çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar, kaza frekanslarında belli aşamada iyileşme sağlasa da, kazaların istenilen düzeye indirilmesi ve bu başarının sürdürülebilir kılınması açısından yeterli olmamaktadır. Bu tip teknik ve çalışma şartlarını düzeltici aksiyonlara ilaveten, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği algılarının değiştirilmesi, rol model olunması, etkin iş güvenliği iletişimi yöntemleriyle kültürel gelişim süreçlerinin desteklenmesi çok daha fazla önem arzetmektedir.
Amerikalı araştırmacı W.Heinrich, 75.000 sanayi kaza raporu üzerinde çalışması sonucu her bir major (ağır yaralanmalı ya da ölümle neticelenen) kazanın temelinde 29 minör kaza ve bunun da temelinde 330 ramak kala (yaralanma olmayan) vakası olduğunu tespit etmiştir. Davranış odaklı iş güvenliği sistemi kaza sonrası reaktif yaklaşımla aksiyonlar planlama yerine, davranış hatalarının tespit edilerek iyileştirilmesi yoluyla proaktif bir yaklaşım sağlamaktadır.
Riskli davranışları ortadan kaldırmak ve güvenli davranışların çoğalmasını sağlamak sürecinde en önemli adımların başında “rol model olma” davranışı gelmektedir. Yöneticilerin katılımı ve düzenli desteği, organizasyonun tüm seviyelerinin kapsanması başarılı iş güvenliği yönetiminin olmazsa olmazıdır. Davranış odaklı iş güvenliğini etkin bir şekilde uygulayan işletmeler, prosedür ve kurallara uyumu zorlayan bir yapı yerine, pozitif iş güvenliği kültürünün oluştuğu organizasyonlar haline gelirler.
İş sağlığı ve güvenliği kültürünün geliştirimesi sadece kaza sayılarında değil; kalite, üretim hızı ve operasyonel verimlilik gibi proses aşamalarında da iyileştirme sağlar. Etkin iş güvenliği uygulayan işletmeler, daha iyi finansal performans gösterir. Düşürülen kaza oranları, iyileştirilen çalışma koşulları; çalışan moralini, iş ve iş yerine bağlılığı arttırarak üretkenlik ve dolayısıyla karlılıkta pozitif etki yaratır.
Sertaç Güven
DOĞA İş Güvenliği
İş sağlığı ve güvenliği performansını iyileştirmek, kaza ve meslek hastalıklarını azaltmak için işletmeler ilk aşamalarda prosedür, talimat ve kurallar oluşturmak, ekipmanlar satın almak gibi sistem oluşturma amaçlı teknik çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar, kaza frekanslarında belli aşamada iyileşme sağlasa da, kazaların istenilen düzeye indirilmesi ve bu başarının sürdürülebilir kılınması açısından yeterli olmamaktadır. Bu tip teknik ve çalışma şartlarını düzeltici aksiyonlara ilaveten, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği algılarının değiştirilmesi, rol model olunması, etkin iş güvenliği iletişimi yöntemleriyle kültürel gelişim süreçlerinin desteklenmesi çok daha fazla önem arzetmektedir.
Amerikalı araştırmacı W.Heinrich, 75.000 sanayi kaza raporu üzerinde çalışması sonucu her bir major (ağır yaralanmalı ya da ölümle neticelenen) kazanın temelinde 29 minör kaza ve bunun da temelinde 330 ramak kala (yaralanma olmayan) vakası olduğunu tespit etmiştir. Davranış odaklı iş güvenliği sistemi kaza sonrası reaktif yaklaşımla aksiyonlar planlama yerine, davranış hatalarının tespit edilerek iyileştirilmesi yoluyla proaktif bir yaklaşım sağlamaktadır.
Riskli davranışları ortadan kaldırmak ve güvenli davranışların çoğalmasını sağlamak sürecinde en önemli adımların başında “rol model olma” davranışı gelmektedir. Yöneticilerin katılımı ve düzenli desteği, organizasyonun tüm seviyelerinin kapsanması başarılı iş güvenliği yönetiminin olmazsa olmazıdır. Davranış odaklı iş güvenliğini etkin bir şekilde uygulayan işletmeler, prosedür ve kurallara uyumu zorlayan bir yapı yerine, pozitif iş güvenliği kültürünün oluştuğu organizasyonlar haline gelirler.
İş sağlığı ve güvenliği kültürünün geliştirimesi sadece kaza sayılarında değil; kalite, üretim hızı ve operasyonel verimlilik gibi proses aşamalarında da iyileştirme sağlar. Etkin iş güvenliği uygulayan işletmeler, daha iyi finansal performans gösterir. Düşürülen kaza oranları, iyileştirilen çalışma koşulları; çalışan moralini, iş ve iş yerine bağlılığı arttırarak üretkenlik ve dolayısıyla karlılıkta pozitif etki yaratır.
Sertaç Güven
DOĞA İş Güvenliği