Makale Aydınlatmanın i̇ş güvenliği açısından önemi

Aydınlatmanın İş Güvenliği Açısından Önemi​

Aydınlatma, işyerlerinde güvenli çalışma koşullarının sağlanmasında ve görsel işlerin kolaylıkla yapılması için önemli bir faktördür. İşyerinde iş güvenliği koşullarının iyileştirilmesi, aydınlatmanın sağladığı görünürlük sayesinde tehlikelerin önceden tespit edilmesiyle mümkün olabilir.

Bununla birlikte aydınlatmanın fizyolojik ve psikolojik etkilerinin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir.

Aydınlatmanın iş verimliliği açısından da büyük önemi vardır. İşlerdeki detayların görülebilmesi için aydınlatma şarttır. Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği açısından uygun aydınlatmanın sağlanması, hata oranlarının azaltılmasını ve iş kazalarının önlenmesini sağlamaktadır.

Mevcut çalışma koşullarında, mümkün olduğu kadar doğal gün ışığından faydalanarak uygun bir aydınlatma ortamı sağlanmalıdır. Bu mümkün olmadığı durumlarda, uygun aydınlatma standartlarına uygun bir yapay aydınlatma sistemi kurulmalıdır. Gün ışığı ve yapay aydınlatma sistemleri, uygun bir şekilde dengelenerek bir arada kullanılmalıdır. Bu yaklaşım, hem uygulanabilirlik açısından en uygun çözümdür hem de işyerinde çalışanların daha verimli ve güvenli bir şekilde çalışmasına olanak sağlar.

Yetersiz Aydınlatmanın İş Kazalarına Etkisi​

Yetersiz aydınlatma doğrudan veya dolaylı olarak birçok iş kazasına neden olabilir. Aydınlatma eksikliği nedeniyle meydana gelen iş kazalarına bakıldığında görüş alanının kısıtlanması başlıca iş kazası nedeni sayılabilir.

İyi aydınlatılmış bir alan, insanların çevrelerindeki nesneleri ve durumları daha iyi görmelerine ve daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Bu da potansiyel tehlikeleri daha erken fark etmelerini ve onlardan kaçınmalarını sağlar.

Bununla beraber yaya yolları, yürüyüş yolları ve geçitlerin iyi aydınlatılması, yaya trafiği için daha güvenli bir ortam yaratır. Bu, yayaların yönünü, trafik akışını ve diğer potansiyel tehlikeleri daha iyi görebilmelerine yardımcı olur.

Acil durumlarda, iyi aydınlatılmış alanlar insanların hızlı ve etkili bir şekilde hareket etmelerine yardımcı olabilir. Ayrıca, acil durumlarda yardım ekiplerinin işlerini daha kolay hale getirir.

Aydınlatmanın Ergonomik Açıdan Önemi​

Aydınlatma, ergonomi açısından da önemli bir etkendir çünkü iyi aydınlatılmış bir ortam, çalışanların göz sağlığını, konsantrasyonunu, iş verimliliğini ve konforunu artırabilir.

Kötü aydınlatılmış bir ortam, göz yorgunluğu, göz ağrısı ve diğer göz rahatsızlıklarına neden olabilir. İyi aydınlatma, gözlerin yorulmasını önler ve göz sağlığını korur.

İyi aydınlatılmış bir ortam, çalışanların işlerine daha iyi odaklanmalarını ve daha verimli olmalarını sağlar. Kötü aydınlatılmış bir ortam, çalışanların dikkatini dağıtabilir ve iş verimliliğini düşürebilir.

İyi aydınlatılmış ortamlarda çalışmak daha rahat ve keyiflidir. Kötü aydınlatılmış bir ortamda çalışmak, çalışanların stres seviyesini artırabilir ve çalışma koşullarını olumsuz etkileyebilir.

İyi aydınlatılmış ortamlar, çalışanların gece uyku kalitelerinin artmasına da yardımcı olabilir. Yeterli ve uygun aydınlatma, çalışanların biyolojik saatlerini doğru şekilde ayarlamalarına yardımcı olur ve uyku sorunlarını önler.

İyi Aydınlatma Nasıl Sağlanır​

Her türlü işlemin kusursuz yapılabilmesi ve çalışanların göz sağlığının korunması için iyi bir aydınlatma tekniği gereklidir. Aydınlatma ölçü birimi olarak lüks veya lux birimi kullanılır.

Gözümüzde daha rahat canlandırmak adına 1 mumun 30 cm uzaklıkta yapabileceği aydınlatma 10 lüks olarak düşünülebilir. Okuma yazma veya dikiş dikmek gibi dikkat gerektiren işler için en az 300 lüks gereklidir.

İyi aydınlatma sağlamanın temelinde doğru ışık kaynaklarını doğru bir planda yerleştirerek yeterli seviyede aydınlatma elde etmek yatar.

Işık kaynakları, aydınlatma kalitesi açısından çok önemlidir. Doğal ışık ile aydınlatma sağlamak her zaman en iyi seçenektir ancak gün ışığı az olduğunda yapay ışık kaynakları kullanılabilir. LED lambalar, enerji tasarrufu sağladığı için popüler seçeneklerdir.

Aydınlatma seviyesi ise kullanılan alanın amacına göre değişir. Okuma yapmak için gereken aydınlatma seviyesi, genel bir odanın aydınlatması için gereken seviyeden daha yüksektir. Aydınlatma seviyesi, lüks birimi ile ölçülür.

Işığın renginin sıcak (sarılık) veya soğuk (mavi) olmasını, ışık sıcaklığını belirtir. Renk sıcaklığı, kelvin birimleri ile ölçülür. Renk sıcaklığı, çalışma ortamının türüne ve işlevine bağlı olarak değişebilir.

Aydınlatmanın yönü, ışığın geldiği yönü ifade eder. Genellikle aydınlatma, üstten veya yandan olmalıdır. Bu, gölgeleri azaltmak ve çalışanların gözlerine direkt ışık yansımasını önlemek için önemlidir.

Aydınlatmanın, gözler için rahatsız edici olmaması gerekir. Parlak ışıkların kullanılması, gözlerde ağrıya ve yorgunluğa neden olabilir. Gözler için daha rahat olan ışık tonları seçmek, gözleri yormadan çalışmaya devam etmenizi sağlar.

Aydınlatma planı, işlevsel ihtiyaçlarınıza uygun şekilde aydınlatmanın tasarımıdır. Planlamak, aydınlatma kaynaklarının konumunu ve aydınlatma seviyelerini belirlemek için yararlıdır.

Sonuç olarak, iyi bir aydınlatma sağlamak için doğru ışık kaynaklarını kullanmak, doğru aydınlatma seviyesini seçmek, doğru renk sıcaklığını tercih etmek, doğru aydınlatma yönünü belirlemek, göz korumasına dikkat etmek ve bir aydınlatma planı oluşturmak önemlidir.

Aydınlatma İçin Hangi Standartlar Kullanılır​

Aydınlatma için kullanılan standartlar, ülke ve bölgeye göre değişebilir. Ancak, uluslararası olarak kabul edilmiş birkaç standart vardır. Bu standartlar arasında şunlar yer alır:

1. IESNA Aydınlatma El Kitabı: Aydınlatma endüstrisinde yaygın olarak kullanılan bir kaynak olan IESNA Aydınlatma El Kitabı, aydınlatma tasarımı ve uygulamaları için kapsamlı bir kılavuzdur.
2. EN 12464-1 Aydınlatma – İşyeri aydınlatması: Bu Avrupa standardı, işyerlerinde kullanılan aydınlatmalar için gereklilikleri belirler. Bu standarda uygun olarak aydınlatma sağlanması, işçi sağlığı ve güvenliği açısından önemlidir.
3. ISO 8995-1 Aydınlatma – Genel prensipler ve gereksinimler: Bu uluslararası standart, genel aydınlatma prensiplerini ve gereksinimlerini belirler. Bu standardın amacı, insanların görsel aktivitelerini sağlamak için uygun aydınlatma koşullarını belirlemektir.
4. ASHRAE 90.1 Enerji Standartları: Bu ABD standardı, enerji tasarrufu sağlayan aydınlatma sistemleri için gereklilikleri belirler. Bu standarda uygun olarak tasarlanmış bir aydınlatma sistemi, enerji tasarrufu sağlayarak çevreye katkıda bulunur.
5. CIBSE LG7 Işık Kılavuzu: Bu İngiltere standardı, ofis, eğitim, sağlık ve perakende sektörlerinde kullanılan aydınlatmalar için öneriler sunar. Bu standarda uygun bir aydınlatma tasarımı, çalışanların verimliliğini artırabilir ve sağlıklı bir çalışma ortamı sağlayabilir.

Bu standartların yanı sıra, ülke ve bölgeye göre farklı aydınlatma standartları da mevcut olabilir. Aydınlatma tasarımı yaparken, mevcut standartlara uygunluğu kontrol etmek önemlidir.

Kaynak: