Anonim Şirketlerin Kurucu Ortaklarının Sigortalılığı - 2
04 AĞUSTOS 2015
Şirket ortaklarının sigortalılık statüsü hem Kanunda hem de ikincil mevzuatta oldukça karmaşık bir şekilde belirtilmiştir. Yıllar içinde yapılan önemli değişiklikler, bu değişikliklerde belirtilen süreler ve bilhassa 5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarih olan 01.10.2008 tarihi ile 01.03.2011 tarihleri, şirket ortaklarının sigortalılık statülerinde önemli dönüm noktalarını oluşturmaktadır. Bu yazımızda şirket ortaklarının sigortalılık statüsünü biraz daraltarak “Anonim Şirket Kurucu Ortaklarının Sigortalılık Statüsü” üzerinde özellikle duracağız.
01.10.2008 Tarihinde Durum Değişiyor
1479 Sayılı Kanunun mülga 24. Maddesinin (1/g) bendi gereğince, anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları sigortalı sayılmakta iken, 1.10.2008 tarihinden itibaren 5510 Sayılı Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları sigortalı sayılmıştır.
Anonim şirketlerde kurucu ortakların, 5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden önce zorunlu olarak sigortalı olmaları gerekmekteydi. Ancak 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren ve şu anda da yürürlükte olan 5510 Sayılı Kanuna göre, artık anonim şirketlerin kurucu ortakları sigortalı tanımı içinde yer almamaktadırlar. Kanunun yürürlük kazanması ile, 01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olan şirket kurucu ortaklarının herhangi bir hak kaybına uğramamaları için, Anonim şirketlerin kurucu ortakları, kurucu ortaklığından kaynaklı olarak sigortalılık durumu 01.10.2008 tarihinden önceki bir dönemde başlıyorsa, 5510 Sayılı Kanun’un geçici 22. Maddesi ile 1479 sayılı Kanun’a göre 01.10.2008 tarihinden önce anonim şirketlerin kurucu ortağı olmaları nedeniyle sigortalı olanlardan, 5510 Sayılı Kanun’un 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi kapsamında sigortalılığını devam ettirmek isteyenlerin, 01.10.2008 tarihinden itibaren altı ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na talepte bulunmaları halinde, sigortalılıkları devam ettirileceği, talepte bulunmayanların sigortalılık durumu 01.10.2008 tarihi itibariyle sona erdirileceği hüküm altına alınmıştır.
6 Aylık Süreçte Talepte Bulunmayıp Prim Ödeyenlerin Durumu
Anonim şirket kurucu ortağı olup, 01.04.2009 tarihine kadar Kuruma dilekçe ile müracaat etmeyip 01.10.2008 - 01.04.2009 tarihleri arasında en az bir cari ay prim ödemesi bulunanların, bu ödemeleri zımni talep olarak irade beyanı kabul edilerek sigortalılıkları devam ettirilecektir.
Örneğin, 03.06.2005 tarihinde anonim şirket kurucu ortağı olan sigortalı, 2009 yılı Ocak ayı primini 25.02.2009 tarihinde ödemiştir. Belirtilen 6 aylık süreçte Kuruma müracaatı olmayan sigortalının, 2009 yılı Ocak ayı primi için 25.02.2009 tarihinde yaptığı ödeme irade beyanıolarak kabul edilerek sigortalılığı 5510 Sayılı Kanun 4-1/b bendinin (3) numaralı alt bendine tabi olarak devam ettirilecektir.
6 Aylık Süreçte Talepte Bulunmayıp 6 Ay Geçtikten Sonra Prim Ödeyenlerin Durumu
01.10.2008 - 01.04.2009 tarihleri arasında Kuruma yazılı olarak müracaat etmeyen ya da bu tarihler arasında hiç prim ödemesi bulunmayan anonim şirket kurucu ortaklarının sigortalılığı 01.10.2008 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.
Örneğin; 01.10.2008 tarihinden önce anonim şirket kurucu ortağı olan sigortalı 05.09.2009 tarihinde 2009 yılı Ağustos ayı primini ödemiştir. Yapılan incelemede sigortalılığının devamına ilişkin dilekçesi bulunmadığı tespit edilmiş olup, anonim şirket kurucu ortağı olması nedeniyle 01.10.2008 tarihi itibarı ile sigortalılığı sona erdirilecek, 2009 yılı Ağustos ayına ait ödemiş olduğu prim, Kuruma başkaca prim borcu olmaması ve talebi halinde iade edilecektir.
SGK Genelgesi Sonrası Sigortalılık Statüsünde Durum
2015/19 sayılı SGK Genelgesi İle Sigortalılık Durumu,
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan 2015/19 Sayılı Genelge ile Anonim Şirketlerin kurucu ortaklarının sigortalılığı hakkında yapılacak işlemler açıklanmıştır.
Yayınlanan Genelge ile; anonim şirket kurucu ortakları 1.10.2008 tarihinden sonra Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmadıklarından kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı hizmet akdine tabi çalışmaları kaydıyla Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilmesinde sakınca bulunmamakta olup, geçici 22. Madde kapsamında prim ödemekte iken, kendi işyerlerinden (a) bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerin de iradelerini (a) bendi sigortalısı olma yönünde kullandıkları hususu dikkate alınarak geçici 22. Madde gereğince devam ettirilen (b) bendi kapsamında sigortalılıkları sona erdirilecektir.
Feti SAVRAN
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı / Sosyal Güvenlik Denetmeni
04 AĞUSTOS 2015
Şirket ortaklarının sigortalılık statüsü hem Kanunda hem de ikincil mevzuatta oldukça karmaşık bir şekilde belirtilmiştir. Yıllar içinde yapılan önemli değişiklikler, bu değişikliklerde belirtilen süreler ve bilhassa 5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarih olan 01.10.2008 tarihi ile 01.03.2011 tarihleri, şirket ortaklarının sigortalılık statülerinde önemli dönüm noktalarını oluşturmaktadır. Bu yazımızda şirket ortaklarının sigortalılık statüsünü biraz daraltarak “Anonim Şirket Kurucu Ortaklarının Sigortalılık Statüsü” üzerinde özellikle duracağız.
01.10.2008 Tarihinde Durum Değişiyor
1479 Sayılı Kanunun mülga 24. Maddesinin (1/g) bendi gereğince, anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları sigortalı sayılmakta iken, 1.10.2008 tarihinden itibaren 5510 Sayılı Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları sigortalı sayılmıştır.
Anonim şirketlerde kurucu ortakların, 5510 Sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2008 tarihinden önce zorunlu olarak sigortalı olmaları gerekmekteydi. Ancak 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren ve şu anda da yürürlükte olan 5510 Sayılı Kanuna göre, artık anonim şirketlerin kurucu ortakları sigortalı tanımı içinde yer almamaktadırlar. Kanunun yürürlük kazanması ile, 01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olan şirket kurucu ortaklarının herhangi bir hak kaybına uğramamaları için, Anonim şirketlerin kurucu ortakları, kurucu ortaklığından kaynaklı olarak sigortalılık durumu 01.10.2008 tarihinden önceki bir dönemde başlıyorsa, 5510 Sayılı Kanun’un geçici 22. Maddesi ile 1479 sayılı Kanun’a göre 01.10.2008 tarihinden önce anonim şirketlerin kurucu ortağı olmaları nedeniyle sigortalı olanlardan, 5510 Sayılı Kanun’un 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendi kapsamında sigortalılığını devam ettirmek isteyenlerin, 01.10.2008 tarihinden itibaren altı ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na talepte bulunmaları halinde, sigortalılıkları devam ettirileceği, talepte bulunmayanların sigortalılık durumu 01.10.2008 tarihi itibariyle sona erdirileceği hüküm altına alınmıştır.
6 Aylık Süreçte Talepte Bulunmayıp Prim Ödeyenlerin Durumu
Anonim şirket kurucu ortağı olup, 01.04.2009 tarihine kadar Kuruma dilekçe ile müracaat etmeyip 01.10.2008 - 01.04.2009 tarihleri arasında en az bir cari ay prim ödemesi bulunanların, bu ödemeleri zımni talep olarak irade beyanı kabul edilerek sigortalılıkları devam ettirilecektir.
Örneğin, 03.06.2005 tarihinde anonim şirket kurucu ortağı olan sigortalı, 2009 yılı Ocak ayı primini 25.02.2009 tarihinde ödemiştir. Belirtilen 6 aylık süreçte Kuruma müracaatı olmayan sigortalının, 2009 yılı Ocak ayı primi için 25.02.2009 tarihinde yaptığı ödeme irade beyanıolarak kabul edilerek sigortalılığı 5510 Sayılı Kanun 4-1/b bendinin (3) numaralı alt bendine tabi olarak devam ettirilecektir.
6 Aylık Süreçte Talepte Bulunmayıp 6 Ay Geçtikten Sonra Prim Ödeyenlerin Durumu
01.10.2008 - 01.04.2009 tarihleri arasında Kuruma yazılı olarak müracaat etmeyen ya da bu tarihler arasında hiç prim ödemesi bulunmayan anonim şirket kurucu ortaklarının sigortalılığı 01.10.2008 tarihi itibariyle sona erdirilecektir.
Örneğin; 01.10.2008 tarihinden önce anonim şirket kurucu ortağı olan sigortalı 05.09.2009 tarihinde 2009 yılı Ağustos ayı primini ödemiştir. Yapılan incelemede sigortalılığının devamına ilişkin dilekçesi bulunmadığı tespit edilmiş olup, anonim şirket kurucu ortağı olması nedeniyle 01.10.2008 tarihi itibarı ile sigortalılığı sona erdirilecek, 2009 yılı Ağustos ayına ait ödemiş olduğu prim, Kuruma başkaca prim borcu olmaması ve talebi halinde iade edilecektir.
SGK Genelgesi Sonrası Sigortalılık Statüsünde Durum
2015/19 sayılı SGK Genelgesi İle Sigortalılık Durumu,
Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan 2015/19 Sayılı Genelge ile Anonim Şirketlerin kurucu ortaklarının sigortalılığı hakkında yapılacak işlemler açıklanmıştır.
Yayınlanan Genelge ile; anonim şirket kurucu ortakları 1.10.2008 tarihinden sonra Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmadıklarından kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı hizmet akdine tabi çalışmaları kaydıyla Kanunun 4. Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilmesinde sakınca bulunmamakta olup, geçici 22. Madde kapsamında prim ödemekte iken, kendi işyerlerinden (a) bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilenlerin de iradelerini (a) bendi sigortalısı olma yönünde kullandıkları hususu dikkate alınarak geçici 22. Madde gereğince devam ettirilen (b) bendi kapsamında sigortalılıkları sona erdirilecektir.
Feti SAVRAN
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Uzmanı / Sosyal Güvenlik Denetmeni